Tunel Trasy W-Z w Warszawie
 Widok od strony wschodniej, po prawej wejście do schodów ruchomych | |
| Państwo |  Polska |
|---|---|
| Miejscowość | Warszawa |
| Przeszkoda | plac Zamkowy |
| Rodzaj | drogowo-tramwajowy |
| Długość | 196 m |
| Budowa | |
| Wykonawca | Państwowe Przedsiębiorstwo Budowlane „Beton-Stal” |
| Data budowy | 1948–1949 |
| Zarządzanie | |
| Płatny | nie |
Położenie na mapie Warszawy  | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
 52°14′47,77″N 21°00′45,80″E/52,246603 21,012722 | |
Tunel Trasy W-Z – tunel drogowo-tramwajowy Trasy W-Z w Warszawie w ciągu al. „Solidarności”. Przebiega pod ulicami: Krakowskim Przedmieściem, Senatorską i Miodową.
Opis
Tunel był wzorowany na tunelu Saint-Cloud pod Paryżem[1]. Stanowił nawiązanie do projektu zaproponowanego w okresie okupacji przez Jana Chmielewskiego[2]. Jego wykonawcą było Państwowe Przedsiębiorstwo Budowlane „Beton-Stal”, odpowiedzialne za budowę zachodniego odcinka Trasy W-Z[3].
Tunel można było wykonać albo podkopem pod budynkami lub otwartym wykopem[2]. Pierwszy sposób wymagał zastosowania konstrukcji podtrzymujących budynki, co byłoby kosztowniejsze i przesunęłoby termin zakończenia robót[2]. W związku z tym podjęto decyzję o zastosowaniu otwartego wykopu, a wyburzone kamienice ściśle odtworzono[2]. Podjęto jednak decyzję o zburzeniu pałacu Teppera, gdyż jego pozostawienie wiązałoby się z koniecznością wydłużenia tunelu o kilkanaście metrów[2].
Prace przy betonowaniu tunelu rozpoczęto w czerwcu 1948[4] i zakończono w listopadzie tego samego roku[5]. Budowę tunelu ukończono 7 grudnia 1948[6], 55 dni przed terminem[7]. 11 grudnia 1948 w tunelu odbył się wiec z okazji zjednoczenia polskiego ruchu robotniczego i powstania Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej[8]. Podjęto wtedy jednogłośną decyzję o ukończeniu budowy Trasy 22 lipca 1949[9].
W marcu 1957 w pobliżu wylotu tunelu (od strony zachodniej) odsłonięto pomnik Karola Świerczewskiego[10].
Tunel ma długość 196 metrów[11]. Dzięki niemu ruch kołowy między wschodnimi i zachodnimi dzielnicami Warszawy ominął Stare Miasto i plac Zamkowy. W podziemiach kamienicy Johna umieszczono górny hol pierwszych warszawskich schodów ruchomych, łączących poziom wylotu tunelu i przystanki komunikacji miejskiej z poziomem placu Zamkowego.
Galeria
Budowa tunelu, widok od strony wschodniej, 1948 
Budowa tunelu, widok od strony zachodniej, 1948 
Betonowanie stropu tunelu, 1948 
Wiec w tunelu 11 grudnia 1948 
Widok z tunelu w kierunku zachodnim 
Wjazd do tunelu od strony wschodniej
Przypisy
- ↑ Henryk Janczewski: Całe życie z Warszawą. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1986, s. 163–164. ISBN 83-06-01409-X.
- ↑ a b c d e Jan Zachwatowicz: Problemy zachowania historycznych budynków [w:] Warszawa współczesna. Geneza i rozwój. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, s. 276. ISBN 83-01-02892-0.
- ↑ Karol Małcużyński: Szkice warszawskie. Warszawa: Książka i Wiedza, 1955, s. 49.
- ↑ Karol Małcużyński: Szkice warszawskie. Warszawa: Książka i Wiedza, 1955, s. 52.
- ↑ Krzysztof Jabłoński i in.: Warszawa: portret miasta. Warszawa: Arkady, 1984, s. strony nienumerowane (Kronika odbudowy, budowy i rozbudowy 1945−1982). ISBN 83-213-2993-4.
- ↑ Karol Małcużyński: Szkice warszawskie. Warszawa: Książka i Wiedza, 1955, s. 57.
- ↑ Kronika wydarzeń w Warszawie 1945−1958. „Warszawskie Kalendarz Ilustrowany 1959”, s. 49, 1958. Wydawnictwo Tygodnika Ilustrowanego „Stolica”.
- ↑ Henryk Janczewski: Całe życie z Warszawą. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1986, s. 164. ISBN 83-06-01409-X.
- ↑ Warszawa. Warszawa: Spółdzielczy Instytut Wydawniczy „Kraj”, 1950, s. 74.
- ↑ Wiesław Głębocki: Warszawskie pomniki. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, s. 138. ISBN 83-7005-211-8.
- ↑ Warszawa. Warszawa: Spółdzielczy Instytut Wydawniczy „Kraj”, 1950, s. 83.
Media użyte na tej stronie
(c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5
Mapa Warszawy - podkład lokalizacyjny
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.55N
- S: 50.95 N
- W: 19.15 E
- E: 23.25 E
Wiec w tunelu Trasy W-Z w Warszawie 11 grudnia 1948
Road Tunnel below the Old Town in Warsaw
Budowa tunelu Trasy W-Z w Warszawie, 1947-1948
Budowa tunelu Trasy W-Z w Warszawie
The tunnel in Trasa W-Z in Warsaw, view to the west
Budowa tunelu Trasy W-Z w Warszawie