Tunel wodny Päijänne

Mapa tunelu wodnego Päijänne[1]:
1. Asikkalanselkä
2. Stacja dystrybucji wody Kalliomäki
3. Stacja pomp wody Korpimäki
4. Sztuczne jezioro Silvola

Tunel wodny Päijänne (fiń. Päijännetunneli) – tunel wodny położony w południowej Finlandii, drugi pod względem długości tunel tego typu na świecie (po akwedukcie Delaware w USA)[2]. Zapewnia wodę pitną i umożliwia produkcję energii elektrycznej.

Specyfikacje

Bieg tunelu

Tunel wydrążono w podłożu skalnym, od 30 do 100 metrów pod powierzchnią gruntu[3]. Ma 120 kilometrów długości[4].

Tunel dostarcza wodę pitną między innymi do Helsinek, Espoo, Vantaa, Hyvinkää, Järvenpää, Kirkkonummi czy Sipoo. Tunel rozpoczyna się w Asikkalanselkä, w jeziorze Päijänne[5], drugim co do wielkości jeziorze w Finlandii o powierzchni 1080 km². Dzięki naturalnemu spadkowi woda w tunelu spływa grawitacyjnie. Woda przy wlocie do tunelu ma na tyle dobrą jakość, że zwykle nadaje się do picia bez uzdatniania lub z niewielkim uzdatnieniem. Stała, utrzymująca się przez cały rok niska temperatura w tunelu zapewnia, że woda utrzymuje wysoką jakość podczas transportu. Tunel kończy się sztucznym zbiornikiem Silvola w Vantaa. Ze zbiornika o powierzchni 0,5 km² woda jest pompowana do stacji uzdatniania wody w Pitkäkoski i Vanhakaupunki[3].

Tunel ma przekrój 16 m² i umożliwia przepływ wody w ilości 10 m³ na sekundę[6]. Przy obecnych wskaźnikach zużycia woda pobierana jest z prędkością około 3,1 m³ na sekundę przez stacje uzdatniania wody. Tunel może być wykorzystany jako awaryjna rezerwa wodna podczas przerw w dostawie wody[7].

Położenie jeziora Päijänne w Finlandii

Wykorzystanie elektryczne

Różnica wysokości między jeziorem Päijänne a sztucznym jeziorem Silvola jest wykorzystywana do produkcji około 7 milionów kilowatogodzin energii elektrycznej rocznie przez elektrownię wodną w Kalliomäki[3].

Budowa

Budowę tunelu rozpoczęto w roku 1972, a zakończono w 1982[4]. Kosztowała około 200 mln € (po uwzględnieniu inflacji). W latach 1999 i 2001 części tunelu wymagały naprawy z powodu osuwania się skał. W 2008 roku tunel przeszedł gruntowny remont[8]; jego południowa część została wzmocniona w celu uniemożliwienia zawalenia się[6]. Podczas renowacji, od 15 kwietnia do 31 grudnia 2008 roku, woda dla obszaru metropolitalnego Helsinek była dostarczana z rzeki Vantaa[6]. Remont kosztował około 18 mln €, pracowało przy nim ponad 130 osób.

Przypisy

  1. ↑ Figure 5. Map of the Päijänne Water Tunnel. 1. Water intake from..., ResearchGate [dostęp 2018-01-22] (ang.).
  2. ↑ Najdłuższe tunele, Budowle.pl [dostęp 2018-01-22] (pol.).
  3. ↑ a b c The water comes from Päijänne | HSY, www.hsy.fi [dostęp 2018-01-22] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-04].
  4. ↑ a b Päijänne Water Tunnel (Vantaa/Asikkala, 1982) | Structurae, Structurae [dostęp 2018-01-22] (ang.).
  5. ↑ Lakeland Päijänne - Central Finland, „Central Finland” [dostęp 2018-01-22] (ang.).
  6. ↑ a b c Petri S. Juuti, Riikka Rajala. Environmental History of Inhabitants and the River Vantaa. „YFJEH Ympäristöhistoria Finnish Journal of Environmental History”. 6 (1), s. 33-34, 2016 (ang.). 
  7. ↑ Päijännetunneli [dostęp 2018-01-22] (fiń.).
  8. ↑ Refurbishment of Päijänne Water Tunnel, „Ramboll Group” [dostęp 2018-01-22] (ang.).

Media użyte na tej stronie

Päijännetunneli.svg
Autor: Geralt Riv, Licencja: CC BY-SA 4.0
Tunel wodny Päijänne
Päijänne.png
Location of lake Päijänne in Finland