Tunele pod Świerkową Kopą

Tunele pod Świerkową Kopą

Tunele w Świerkach Dolnych, widok na wloty pod Świerkową Kopę
Państwo	Polska
Miejscowość	Świerki
Oficjalna nazwa	Tunele pod Świerkową Kopą
Rodzaj	tunel kolejowy
Długość	• pierwszy tunel: 1171 m • drugi tunel: 1168 m
Liczba tub	2 jednotorowe
Data otwarcia	• pierwszy tunel: 15 października 1880 • drugi tunel: 1912
Budowa
Data budowy	• pierwszy tunel: 1876–1879 • drugi tunel: 1909–1911
Zarządzanie
Płatny	nie
Położenie na mapie gminy wiejskiej Nowa Ruda Tunele pod Świerkową Kopą
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Tunele pod Świerkową Kopą
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Tunele pod Świerkową Kopą
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego Tunele pod Świerkową Kopą
50°38′00,96″N 16°25′43,56″E/50,633600 16,428767

Tunele w Świerkach Dolnych – dwa równoległe, proste, stopowe, jednotorowe tunele kolejowe w Świerkach Dolnych w województwie dolnośląskim, wydrążone pod górą Świerkowa Kopa (609 m n.p.m.) na Wzgórzach Wyrębińskich między miejscowościami Bartnica i Świerki na trasie kolejowej z Kłodzka do Wałbrzycha.

Opis

Wlot tuneli położony jest na wysokości 549 m n.p.m., a wylot na poziomie 530 m n.p.m. Spadek tuneli w kierunku południowo-wschodnim wynosi 16,3 promila. Maksymalna głębokość tuneli od powierzchni wynosi 79 m. Tunele wykonano w obudowie murowej z kamienia, a częściowo z cegły klinkierowej. Kształt tuneli eliptyczny, długość pierwszego tunelu 1171 m, długość drugiego tunelu 1168 m, szerokość około 4,8 m, wysokość około 5,8 m. W celu odprowadzania spalin do komina wentylacyjnego pomiędzy równoległymi tunelami wykonano trzy przecinki łączące, które jednocześnie stanowią wnęki awaryjne. Portale wlotów do tunelu wykończono w obudowie kamiennej z klińców.

Tunele pod Świerkową Kopą to jedne z dłuższych tuneli w Sudetach.

Historia

Pierwszy tunel wydrążono w latach 1876-1879. Drugi równoległy wydrążono w latach 1909-1911^[1].

Decydujący wpływ na budowę tunelu miała wojna francusko-pruska, która pokazała jak ważną rolę odgrywała wówczas kolej. Po zakończeniu działań wojennych wrócono do pierwotnych koncepcji budowy linii kolejowej Wałbrzych-Kłodzko, jednego z odcinków Śląskiej Kolei Górskiej. Jedną z wielu przeszkód była Świerkowa Kopa (609 m n.p.m.) zamykająca wlot do Doliny Włodzicy. W celu jej przekroczenia zdecydowano wydrążyć jednotorowy tunel o długości 1171 m. w obudowie murowej. Pierwsze prace rozpoczęto latem 1876 roku i trwały do 1879 roku. Pierwszy pociąg przejechał tunelem dopiero 15 października 1880 roku po zakończeniu wszystkich prac na jednotorowej trasie. Pod koniec XIX wieku postanowiono wybudować drugi równoległy tor. W 1909 przystąpiono do budowy drugiego równoległego tunelu o podobnych parametrach. Tunel został oddany do ruchu w 1912 roku.

W lutym 1945 roku jadący w kierunku Wałbrzycha pociąg medyczny z rannymi oraz personelem medycznym uległ awarii w tunelu pod Świerkową Kopą. Ze względu na duży spad torowiska, skład z niesamowitym pędem cofał się w kierunku Kłodzka. Na stacji Ludwikowice Kłodzkie został skierowany na wznoszący się pod górę boczny tor. Spodziewano się, że jadąc pod górę, pociąg wyhamuje. Jednak kozioł oporowy nie wytrzymał uderzenia i skład z ludźmi na wysokości osiedla Orkany runął w dół, zapalając się. Oficjalnych danych na temat tego wypadku nie podano, prawdopodobnie było wielu zabitych.

Bibliografia

• PrzemysławP. Dominas PrzemysławP., Koleją z Kłodzka do Wałbrzycha, Wrocław: wyd. CBŚiB UWr, 2004, ISBN 83-88430-39-4, OCLC 69323437 .

Przypisy