Turówka leśna

	Turówka leśna
	Turówka leśna
	; Turówka leśna (po prawej)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	wiechlinowce
Rodzina	wiechlinowate
Rodzaj	turówka
Gatunek	turówka leśna
	Nazwa systematyczna
	Hierochloë australis (Schrad.) Roem. & Schult.
Synonimy
	Hierochloë australis Roem. & Schult.;
	Hierochloë australis Roem. & Schult.;

Turówka leśna w ogrodzie botanicznym w Helsinkach

Turówka leśna (Hierochloë australis (Schrad.) Roem. & Schult.) – gatunek trawy z rodziny wiechlinowatych. Występuje w Europie, w Polsce objęty ochroną.

Rozmieszczenie geograficzne

Występuje w Europie od Finlandii na północy po Włochy na południu^[3]. W Polsce rośnie głównie na wschód od linii Wisły^[4].

Morfologia

Pokrój: Trawa luźnokępkowa.
Łodyga: Cienkie źdźbło do 60 cm wysokości.
Liście: Górne liście bez blaszek.
Kwiaty: Zebrane w 3-kwiatowe kłoski, te z kolei zebrane w wiechę. Oś pod kłoskami zgrubiała, owłosiona. Plewy tępe. W każdym kłosku znajdują się 2 dolne kwiaty pręcikowe oraz jeden kwiat słupkowy. Plewka dolna drugiego kwiatu pręcikowego ma na grzbiecie brunatną, skręconą i zgiętą ość^[5].

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit. Kwitnie w kwietniu i maju, jest wiatropylna. Rośnie w lasach, najczęściej w borach mieszanych, dąbrowach acydofilnych i borach sosnowych. Spotykana także w grądach, buczynie pomorskiej i świetlistej dąbrowie. Liczebność populacji dochodzi zwykle do kilkudziesięciu osobników^[6].

Zagrożenia i ochrona

Od 1983 roku roślina jest objęta w Polsce częściową ochroną gatunkową^[7]. W 2014 r. status ochronny został utrzymany w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin^[8]. Umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006, 2016) w grupie gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia: VU)^[9]^[10]. Główne zagrożenie stanowi masowy zbiór roślin na potrzeby przemysłu spirytusowego, co w skrajnych przypadkach prowadzi do zaniku stanowisk. Część stanowisk znajduje się na obszarach chronionych, m.in. w parkach narodowych Białowieskim, Wigierskim, Poleskim i Roztoczańskim oraz w rezerwatach Jar Rzeki Raduni czy Zegrze^[6].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2011-01-03] (ang.).
↑ Hierochloe australis na eMonocot [dostęp 2013-12-02].
↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając (red.) i inni, Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
↑ W. Szafer, S. Kulczyński, B. Pawłowski. Rośliny polskie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969.
↑ ^a ^b Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2006, s. 360. ISBN 83-7073-444-8.
↑ Rozporządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 30 kwietnia 1983 r. w sprawie wprowadzenia gatunkowej ochrony roślin (Dz.U. z 1983 r. nr 27, poz. 134).
↑ Dz.U. z 2014 r. nr 0, poz. 1409 – Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin.
↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2011-01-03] (ang.).

[emonocot-3] Hierochloe australis na eMonocot [dostęp 2013-12-02].

[zajac-4] Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając (red.) i inni, Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .

[szafer-5] W. Szafer, S. Kulczyński, B. Pawłowski. Rośliny polskie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969.

[mirkowa-6] Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2006, s. 360. ISBN 83-7073-444-8.

[rozp1983-7] Rozporządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 30 kwietnia 1983 r. w sprawie wprowadzenia gatunkowej ochrony roślin (Dz.U. z 1983 r. nr 27, poz. 134).

[rozp2014-8] Dz.U. z 2014 r. nr 0, poz. 1409 – Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin.

[redlist-9] Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.

[10] Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne