Turbine (1901)

Turbine

„Turbine” między 1902 a 1910 r.
Klasa	niszczyciel
Typ	Nembo
Historia
Stocznia	Pattison, Neapol
Położenie stępki	20 sierpnia 1899
Wodowanie	21 listopada 1901
Regia Marina
Wejście do służby	28 sierpnia 1902
Zatopiony	24 maja 1915
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	normalna: 325 ton pełna: 380 t
Długość	całkowita: 64 metry 63,39 m między pionami
Szerokość	5,94 m
Zanurzenie	2,29 m
Napęd
2 maszyny parowe potrójnego rozprężania 3 kotły moc 5200–5350 KM 2 śruby
Prędkość	30 węzłów
Zasięg	2200 Mm przy prędkości 9 węzłów
Uzbrojenie
początkowo: 1 działo kal. 76 mm 5 dział kal. 57 mm (5 x I)
Wyrzutnie torpedowe	2 x 350 mm (2 x I)
Załoga	51–58

Turbine – włoski niszczyciel z przełomu XIX i XX wieku, uczestnik I wojny światowej, jedna z sześciu jednostek typu Nembo. Okręt został zwodowany 21 listopada 1901 roku w stoczni Pattison w Neapolu, a do służby w Regia Marina wszedł w sierpniu 1902 roku. Jednostka została zatopiona 24 maja 1915 roku na Adriatyku nieopodal Barletty, zniszczona przez austro-węgierski krążownik SMS „Helgoland” i towarzyszące mu niszczyciele.

Projekt i budowa

„Turbine” był jednym z sześciu bliźniaczych niszczycieli – pierwszych seryjnie zbudowanych we Włoszech jednostek tej klasy, nie licząc nieudanego „Fulmine”^[1]. Okręty zaprojektował inż. Luigi Scaglia przy współpracy specjalistów z brytyjskiej stoczni Thornycroft^[2][3].

Okręt został zbudowany w stoczni Pattison w Neapolu^[2][4]. Stępkę niszczyciela położono 20 sierpnia 1899 roku, został zwodowany 21 listopada 1901 roku, a do służby w Regia Marina przyjęto go 28 sierpnia 1902 roku^[2][5].

Dane taktyczno-techniczne

Okręt był niewielkim, pełnomorskim niszczycielem o długości całkowitej 64 metry (63,39 metra między pionami), szerokości 5,94 metra i zanurzeniu 2,29 metra^[2][6]. Wyporność normalna wynosiła 325 ton, zaś pełna 380 ton^[2][3]. Okręt napędzany był przez dwie pionowe maszyny parowe potrójnego rozprężania o łącznej projektowanej mocy 5000 KM (w praktyce maszyny osiągały większą moc, pomiędzy 5200 a 5350 KM), do których parę dostarczały trzy wodnorurkowe kotły Thornycroft^[2][7]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 30 węzłów^[2][6]. Okręt zabierał początkowo zapas 80 ton węgla^[3][a]. Po przystosowaniu kotłów do opalania mazutem zasięg wynosił 2200 Mm przy prędkości 9 węzłów (lub 330 Mm przy 25 węzłach)^[2][3].

Niszczyciel był uzbrojony w pojedyncze działo dwunastofuntowe kal. 76 mm (3 cale) QF L/40 Ansaldo M1897^[2][7]. Masa działa wynosiła 625 kg, masa naboju 5,9 kg, kąt podniesienia lufy od -10 do +42°, prędkość wylotowa pocisku 674 m/s, donośność maksymalna 9850 metrów, zaś szybkostrzelność 15 strz./min^[9]. Oprócz tego na okręcie zainstalowano pięć pojedynczych dział sześciofuntowych kal. 57 mm L/43 Nordenfelta M1886^[2][7]. Masa działa wynosiła 338 kg, masa naboju 2,73 kg, kąt podniesienia lufy od -10 do +15°, prędkość wylotowa pocisku 670 m/s, zaś szybkostrzelność 18 strz./min^[9]. Uzbrojenie uzupełniały dwie pojedyncze wyrzutnie torped kal. 350 mm (14 cali)^[2][3][b].

Załoga okrętu składała się z 3–5 oficerów oraz 48–53 podoficerów i marynarzy^[2][7].

Służba

W 1905 roku niszczyciel przeszedł modernizację uzbrojenia: zdemontowano działo kal. 76 mm, dodając w zamian dwie wyrzutnie torped kal. 350 mm^[2][3]. Pomiędzy 1908 a 1912 rokiem na okręcie zainstalowano nowe kotły, przystosowane do opalania paliwem płynnym, a także dodano trzeci komin^[2][7]. W 1909 roku po raz kolejny dokonano zmiany uzbrojenia jednostki: zdemontowano wszystkie działa kal. 57 mm i wyrzutnie torped kal. 350 mm, instalując cztery pojedyncze działa kal. 76 mm i dwie pojedyncze wyrzutnie torped kal. 450 mm^[2][7]. Po przystąpieniu Królestwa Włoch do I wojny światowej, niszczyciel przystosowano do roli stawiacza min, a na jego pokładzie można było umieścić 10–16 min morskich^[2][7]. „Turbine” został zatopiony 24 maja 1915 roku na południowym Adriatyku w okolicach Barletty, zniszczony ogniem artylerii austro-węgierskiego krążownika SMS „Helgoland” i niszczycieli „Csepel” (który został trafiony pociskiem z włoskiego okrętu), „Tátra” i „Lika”^[2][11].

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• T.A. Brassey (red.): The Naval Annual, 1905. Portsmouth: J. Griffin and Co., 1905. (ang.)
• Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. London: Conway Maritime Press, 1979. ISBN 978-0-85177-133-5. (ang.)
• Tony DiGiulian: Torpedoes of Germany (ang.). www.navweaps.com. [dostęp 2017-09-04].
• Aldo Fraccaroli: Italian Warships of World War I. London: Ian Allan Ltd., 1970. ISBN 0-7110-0105-7.
• Ivan Gogin: NEMBO destroyers (1902-1905) (ang.). Navypedia. [dostęp 2017-09-04].
• Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.
• Robert Jackson: Niszczyciele, fregaty i korwety. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 2001. ISBN 83-1109-273-7.
• John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: Studio Editions, 1990. ISBN 1-85170-378-0. (ang.)