Tureckie Siły Powietrzne

Tureckie Siły Powietrzne
Türk Hava Kuvvetleri
Ilustracja
Symbol tureckich sił powietrznych
Państwo

 Turcja

Data sformowania

1909–1911

Dane podstawowe
Podporządkowanie

Tureckie Siły Zbrojne

Liczebność

60 100 ludzi

Tureckie Siły Powietrzne – główną siłę bojową tureckich sił powietrznych (Türk Hava Kuvvetleri) stanowi sprzęt sprowadzony z USA i krajów NATO, które posiadają nadwyżkę sprzętu lotniczego.

Nowe F-5 dotarły do Turcji w 1965 roku. Było to 75 sztuk F-5A, 20 sztuk RF-5A oraz 13 sztuk F-5B. Aby uzupełnić samoloty rozpoznawcze przebudowano w latach 70 13 sztuk F-5A do poziomu RF-5A. Wśród tych maszyn były zarówno nowe jak i dawne libijskie, holenderskie, norweskie i tajwańskie. Pozyskano je w latach 1989-91 z czego 38 F-5A, 60 NF-6A/B oraz 4 F-5B i 6 RF-5A, a z 60 sztuk NF-6A/B 34 maszyny mogły latać. Udało się również pozyskać kilka F-5B od USAF. Część z nich przeszła modernizację do szkoleń co objęło 48 sztuk. W służbie mają pozostać 23 egzemplarze[1].

W latach 90. Turcja otrzymała samoloty typu Lockheed F-104 Starfighter od Belgii, Kanady i Niemiec, natomiast samoloty Northrop F-5 Freedom Fighter sprowadzone zostały z Norwegii i Holandii. Obecnie Turcja posiada ponad 200 sztuk F-16 Fighting Falcon w wersjach C i D, samoloty montowane są w Turcji w fabryce w Murted.

Modernizacja lotnictwa

Do 2023 roku planowane jest zmodernizowanie lotnictwa wojskowego w ramach modernizacji sił zbrojnych. Wśród planów jest zakup myśliwca piątej generacji, rozwój własnych konstrukcji, zmiany w posiadanych F-16, zakup nowych śmigłowców oraz zmiana obrony przeciwrakietowej i przeciwlotniczej. Wydatki w budżecie zostały zaplanowane uwzględniając ówczesny wzrost gospodarczy kraju i dążenie do przekazywania 2% PKB na zbrojenie. Większość funduszy pozostanie przekazana państwowym firmom zbrojeniowym, a zapewnienie finansowania obronności pokrywane jest również z zysków z eksportu sprzętu i technologii[2].

Osoby zatrudnione są podzielone na dwa dowództwa taktyczne. Planowana jest zmiana i fuzja obu dowództw pod nazwą - Dowództwo Bojowych Sił Powietrznych i Obrony Rakietowej. Istnieje trzynaście eskadr bojowych rozmieszczonych w siedmiu bazach. Samolotem w największej liczbie 270 sztuk zakupionych jest F-16. W 2005 roku podpisano umowę, dzięki której zakładano modernizację samolotów do standardu Block 50+. Dzięki takim modernizacjom obniża się koszty utrzymania przez ograniczenie potrzebnego sprzętu i logistyki. W zamian za miejsca dla amerykańskich radarów AN/TPY-2 otrzymano również część kodów źródłowych dla samolotów. W 2009 roku rozpoczęto proces instalacji radaru pokładowego AN/APG-68(V)9 i kolorowych wyświetlaczy w kabinie z systemem identyfikacji „swój-obcy” przy pomocy systemu transmisji danych Link 16. W ten sposób otrzymano możliwość wykorzystania rakiet AIM-120C AMRAAM oraz prowadzenia nocnych operacji lotniczych. Najnowsze zasobniki AN/AQQ-13 LANTIRN ER oraz AN/AQQ-33 Sniper ATP pozwoliły nie tylko wykrywać i namierzać cele, ale również rozpoznawać i nagrywać cel w dużej rozdzielczości i przesyłać dane do bazy. W 2009 roku negocjowano również możliwość lotów F-16 nad Cyprem oraz offset dla nowo zakupionych samolotów. Otwarte zostały również własne szkoły pilotażu F-16. Plany wykorzystania samolotów zakładają rok 2040[3].

Samoloty F-4E Phantom II w 2000 roku zostały zmodernizowane do wersji F-4E 2020 Terminator. Zamontowano wówczas wielofunkcyjne cyfrowe wyświetlacze, radar Elta Electronics EL/M-2032 i nowe urządzenia obrony pasywnej i aktywnej. W 2010 roku zamontowano nowe systemy łączności i nawigacji[3].

Państwo tureckie zostało włączone w program samolotu F-35 Lightning II z planowanym zakupem 100 takich samolotów[3].

Plany stworzenia własnego samolotu przechwytującego mają zaangażować własny przemysł lotniczy aby wyeliminować ograniczenia samolotu F-35. Partnerem w badaniach i pracach konstrukcyjnych brany pod uwagę jest szwedzki SAAB lub Republika Korei[4].

Struktura sił powietrznych

Same siły powietrzne podzielone są na 2 floty powietrzne. Kwaterą dla pierwszej z nich jest Eskişehir. Druga natomiast stacjonuje w Diyarbakır. W stolicy – Ankarze znajduje się siedziba Dowództwa Transportu oraz kwatera główna sił powietrznych. Jedna eskadra stacjonuje w Topel i jest przeznaczona do patrolowania morza przy wspomaganiu tureckiej marynarki wojennej.

Lotnictwo bojowe składa się z 12 eskadr wyposażonych w F-16 Fighting Falcon (rozmieszczonych w 6 bazach) oraz dalsze 8 eskadr, częściowo zmodernizowanych McDonnell Douglas F-4 Phantom II (w tym jedna rozpoznawcza z RF-4E), które mają zostać zastąpione przez około 100 Lockheed F-35 Lightning II.

Sześć eskadr transportowych jest wyposażonych w samoloty typu CASA CN-235, Lockheed C-130 Hercules, a także Transall C-160T, które w przyszłości zastąpi 10 transportowych Airbus A400M.

Kandydaci na pilotów muszą wylatać 250 godzin. Treningi odbywają się na samolotach typu Aermacchi SF.260, Cessna T-37B/C, Northrop T38A Talon oraz na dawnych myśliwcach typu Northrop F-5B Freedom Fighter.

Wyposażenie

ZdjęcieSamolotProducentTypWersjaLiczba sztuk[5]Uwagi
Samoloty myśliwskie
Lechfeld Elite 2008 144 (2663713634).jpgF-16 Fighting Falcon Stany Zjednoczone
 Turcja
Myśliwiec wielozadaniowyF-16C
F-16D
189
57
Dostarczono 240 sztuk wersji Block 30/40/50 w latach 1987–1999 oraz 30 Block 50+ w latach 2011–2012, 262 z nich zmontowały Turkish Aircraft Industries (TAI), 165 starszych sztuk osiągnie po modernizacji standard Block 50.
Phantom.68-0342.arp.jpgMcDonnell Douglas F-4 Phantom II Stany Zjednoczone
Myśliwiec wielozadaniowy
Rozpoznawczy
F-4E 2020 Terminator
F-4E Şimşek
RF-4E/TM Isik
54
66
36
Şimşek to modernizacja TAI, Terminator to modernizacja izraelskiej IAI. W 2012 syryjska obrona przeciwlotnicza zestrzeliła turecki RF-4, który naruszył morską granice między państwami[6].
402
Wczesnego ostrzegania i Powietrzne tankowce
Boeing 737 AEW&C MESA Peace Eagle.jpgBoeing 737 AEW&C Stany ZjednoczoneAWACS737 AEW&C4
Boeing KC-135R Stratotanker ‘23563’ (29304331582).jpgBoeing KC-135 Stratotanker Stany ZjednoczoneTankowiecKC-135R7
Gulfstream G550 Stany ZjednoczonekomunikacyjnyG5502
CASA CN-235 Hiszpaniarozpoznawczy
walki elektronicznej
1
1
15
Samoloty transportowe
Turkey - Air Force Lockheed C-130E Hercules Bakema.jpgLockheed C-130 Hercules Stany ZjednoczoneTaktyczny transportowiecC-130B
C-130E
5
7
Zmodernizowane przez TAI, w związku z opóźnieniem programu A400M odkupionych ma być 6 C-130E używanych przez Arabię Saudyjską.
Transall C-160D, 69-032 032, Turkish Air Force.jpgTransall C-160 NiemcyTaktyczny transportowiecC-160T17C-160T zmodernizowane przez TAI.
Turkish Air Force CASA CN-235-100M - Bidini.jpgCASA CN-235 Hiszpania
 Turcja
Taktyczny transportowiecCN-235M-10041Zmontowane przez TAI.
70
Samoloty szkolno-treningowe
SIAI-Marchetti SF260D, Turkey - Air Force JP7136156.jpgAermacchi SF-260 Włochy
 Turcja
szkolenie wstępneSF-260D37Zmontowane przez TAI.
Turkish Air Force KAI KT-1 Woong-Bee.jpgKAI KT-1 Korea Południowaszkolenie podstawoweKT-1T40
Cessna T-37C Tweety Bird, Turkey - Air Force JP7136043.jpgCessna T-37 Tweet Stany Zjednoczoneszkolenie podstawoweT-37C56
Northrop T-38A Talon, Turkey - Air Force JP7136066.jpgNorthrop T-38 Talon Stany Zjednoczoneszkolenie zaawansowaneT-38A66
Canadair NF-5B of the Turkish Stars, 2008 Royal International Air Tattoo.jpgNorthrop F-5 Freedom Fighter Stany Zjednoczoneszkolenie zaawansowaneNF-5A/B 200086Zmodernizowane przez IAI do szkolenia na F-16.
285
Śmigłowce
Eurocopter AS 532UL Cougar, Turkey - Air Force JP7136118.jpgEurocopter Cougar Francja
 Turcja
Śmigłowiec transportowy/SARAS 532UL Cougar Mk119Zmontowane przez TAI.
İstanbul 5402.jpgBell UH-1 Iroquois Stany ZjednoczoneŚmigłowiec użytkowyUH-1H62
81
Bezzałogowe aparaty latające
General Atomics GNAT Stany ZjednoczoneRozpoznawczy BSLGNAT 750
I-GNAT ER
6
16
RQ-7 Shadow Stany ZjednoczoneRozpoznawczy BSL6
MQ-1 Predator Stany ZjednoczoneRozpoznawczy/bojowy BSL6
MQ-9 Reaper Stany ZjednoczoneRozpoznawczy/bojowy BSL4
IAI Heron IzraelRozpoznawczy BSL10
Aeronautics Aerostar IzraelRozpoznawczy BSL3
IAI Harpy IzraelMały szturmowy BSL107
ANKA TUSAS.jpgTAI Anka TurcjaRozpoznawczy BSL1Zamówiono 10.
159
Suma
1012

Przypisy

  1. Marek Gajzler, Northrop F-5 A/B Freedom Fighter Cz. 2, s. 63-64,, „Lotnictwo”, kwiecień 2016, ISSN 1732-5323.
  2. Robert Czulda, Modernizacja lotnictwa Turcji, s. 54,, „Lotnictwo”, sierpień 2014, ISSN 1732-5323
  3. a b c Robert Czulda, Modernizacja lotnictwa Turcji, s. 56,, „Lotnictwo”, sierpień 2014, ISSN 1732-5323
  4. Robert Czulda, Modernizacja lotnictwa Turcji, s. 57,, „Lotnictwo”, sierpień 2014, ISSN 1732-5323
  5. hvkk.tsk.tr. [dostęp 2012-11-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-09)].
  6. Turkey confirms Syria shot down F-4 military jet.

Bibliografia

  • Lindsday Peacock: Lotnictwo wojskowe świata. OTiK, 1994. ISBN 83-900902-2-8.

Media użyte na tej stronie

Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Flag of Israel.svg
Flag of Israel. Shows a Magen David (“Shield of David”) between two stripes. The Shield of David is a traditional Jewish symbol. The stripes symbolize a Jewish prayer shawl (tallit).
Flag of NATO.svg
Flaga Paktu Północnoatlantyckiego (NATO).
Boeing KC-135R Stratotanker ‘23563’ (29304331582).jpg
Autor: Alan Wilson from Stilton, Peterborough, Cambs, UK, Licencja: CC BY-SA 2.0

c/n 18546, l/n 614. Original US military serial 62-3563. Now operated by 101 Filo, Turkish Air Force and based at Incirlik. Returning from a mission as part of Red Flag 16-2. Nellis AFB, NV, USA.

2nd March 2016
İstanbul 5402.jpg
Autor: User:Darwinek, Licencja: CC BY-SA 3.0
İstanbul Havacılık Müzesi
Canadair NF-5B of the Turkish Stars, 2008 Royal International Air Tattoo.jpg
Canadair NF-5B of the Turkish Stars takes off at the 2008 Royal International Air Tattoo, RAF Fairford, Gloucestershire, England. Taken at RIAT Fairford on the Thursday before the weekend show days. Later, both show days (Saturday and Sunday) were cancelled because of waterlogged car parks. Photographed by Adrian Pingstone in July 2008 and placed in the public domain.
Transall C-160D, 69-032 032, Turkish Air Force.jpg
Autor: Ralf Manteufel, Licencja: GFDL 1.2
Transall C-160D, 69-032 / 032, Turkish Air Force
Boeing 737 AEW&C MESA Peace Eagle.jpg
Autor: Seattle Aviator, Licencja: CC BY-SA 3.0
Boeing 737 AEW&C MESA Peace Eagle in Seattle, September 6, 2007.
Flag of Turkish Air Force Command.svg
Autor: Ex13, Licencja: CC BY-SA 3.0
Flag of Turkish Air Force Command
Turkish Air Force CASA CN-235-100M - Bidini.jpg
Autor: Aldo Bidini, Licencja: GFDL 1.2
97-133 » c-133
ANKA TUSAS.jpg
Autor: Mustafa.KarabasTUSAS, Licencja: CC BY-SA 4.0
ANKA İnsansız Hava Aracı
Lechfeld Elite 2008 144 (2663713634).jpg
Autor: Jerry Gunner from Lincoln, UK, Licencja: CC BY 2.0
Turkish F-16C
Turkish Air Force KAI KT-1 Woong-Bee.jpg
Autor: Aldo Bidini, Licencja: GFDL 1.2
10-05 (cn 005) Air Show celebrating the 100th Anniversary of the Turkish Air Force Izmir Cigli Air Base - LTBL