Turhan Hatice

Turhan Hatice Sultan
	; Turhan Hatice
	Haseki Sultan
Okres	od 1642; do 1648
Poprzednik	Ayşe
Następca	Emetullah Rabia Gülnuş
	Valide Sultan
Okres	od 1651; do 1683
Poprzednik	Kösem
Następca	Saliha Dilaşub
	Dane biograficzne
Dynastia	Osmanowie
Data i miejsce urodzenia	1627 ; Królestwo Polskie
Data i miejsce śmierci	4 sierpnia 1683 ; Stambuł, Imperium Osmańskie
Miejsce spoczynku	Nowy Meczet
Małżeństwo	Ibrahim I
Dzieci	Mehmed IV; Ahmed; Gevherhan; Beyhan

Turhan Hatice Sultan (ur. 1627, zm. 4 sierpnia 1683) – konkubina Ibrahima I, matka i Valide Sultan Mehmeda IV.

Była jedną z dwóch kobiet w historii Imperium Osmańskiego, które były oficjalnymi regentkami (pierwszą była Mahpeyker Kösem). Ważna postać podczas sułtanatu kobiet.

Młodość

Turhan Hatice, której oryginalne imię jest nieznane, miała pochodzić z terenów dzisiejszej Ukrainy^[1]^[2]^[3]^[4]^[5]^[6]^[7]^[8]. Podczas jednego z najazdów tatarskich została porwana i sprzedana do niewoli. W wieku okołu 12 lat, została wysłana do pałacu Topkapı, jako prezent od chana krymskiego, dla matki sułtana Ibrahima I, sułtanki Kösem^[9]^[10].

Od niewolnicy do Valide Sultan

Prawdopodobnie to Kösem podarowała Turhan Ibrahimowi. 2 stycznia 1642 roku Hatice urodziła przyszłego sułtana Mehmeda IV^[11]. W kolejnych latach dała mu jeszcze trójkę dzieci.

Turhan Hatice była jedną z ośmiu głównych konkubin (Haseki Sultan) Ibrahima I. Nigdy jednak nie została jego prawowitą małżonką.

8 sierpnia 1648 roku Ibrahim został zdetronizowany, a parę dni później uduszony^[12]. Na czele Imperium Osmańskiego stanął sześcioletni Mehmed IV. W takim przypadku tytuł Valide Sultan należał się jego matce. Jednak Turhan przez młody wiek i niedoświadczenie przeoczyła okazję. Zamiast niej regentką i Valide Sultan została poprzednia sułtanka matka- Kösem^[13]. Hatice okazała się być zbyt ambitną, by pozwolić odebrać sobie ten tytuł bez walki. Była wspierana przez wielkiego wezyra i agów haremowych, a Kösem – przez janczarów^[14]. Kösem została zamordowana trzy lata po objęciu władzy przez Mehmeda.

Mauzoleum Turhan Hatice znajduje się w, wybudowanym przez jej syna, stambulskim Nowym Meczecie

Valide Sultan i regentka

Wraz ze śmiercią rywalki, Turhan Hatice została Valide Sultan. Jako regentka miała ogromną władzę. Towarzyszyła synowi w ważnych spotkaniach. Jej syn, sułtan, kochał ją i szanował. Uważał ją za współwładczynię.

Turhan Hatice zmarła 4 sierpnia 1683 roku. Została pochowana w Nowym Meczecie w Stambule^[15].

W kulturze

Turhan Hatice jest ważną postacią w tureckim serialu Wspaniałe stulecie: Sułtanka Kösem. W rolę tę wcieliła się Hande Doğandemir.

Przypisy

↑ Natalia Yakovenko: „Essays on History on Ukraine. From the Earliest Times until the End of the 18th Century”. 1997.
↑ Ruth Barzilai-Lumbroso (2008). Turkish Men, Ottoman Women: Popular Turkish Historians and the Writing of Ottoman Women’s History. ProQuest. ISBN 978-0-549-48355-7.
↑ Marc David Baer (1 Sep 2011). Honored by the Glory of Islam: Conversion and Conquest in Ottoman Europe. Oxford University Press. ISBN 978-0-199-79783-7.
↑ Mediterranean passages: readings from Dido to Derrida, MiriamM. Cooke, Erdağ ME.M. Göknar, Grant RichardG.R. Parker, Chapel Hill: University of North Carolina Press, 2008, ISBN 978-0-807-83183-0, OCLC 192042283 .
↑ Halide Edib Adıvar, Mushirul Hasan, Academy of Third World Studies (2009). East faces West: impressions of a Turkish writer in India. Academy of Third World Studies, Jamia Millia Islamia. ISBN 978-8-189-83351-0.
↑ Narodna biblioteka „Sv. sv. Kiril i Metodiĭ. Orientalski otdel, International Centre for Minority Studies and Intercultural Relations, Research Centre for Islamic History, Art, and Culture (2003). Inventory of Ottoman Turkish documents about Waqf preserved in the Oriental Department at the St. St. Cyril and Methodius National Library: Registers Volume 1 of Inventory of Ottoman Turkish Documents about Waqf Preserved in the Oriental Department at the St. St. Cyril and Methodius National Library, Rumen Kovachev. Narodna biblioteka „Sv. sv. Kiril i Metodiĭ.
↑ F. L. Carsten (1961). The New Cambridge Modern History: The ascendancy of France, 1648-88, Volume 5publisher=CUP Archive. ISBN 978-0-521-04544-5.
↑ A History of the Ottoman Empire to 1730. CUP Archive.
↑ Thys-Senocak, s. 17.
↑ Honored by the Glory of Islam: Conversion and Conquest in Ottoman Europe, s. 35.
↑ Thys-Senocak, s. 25.
↑ Thys-Senocak, s. 26.
↑ Peirce, s. 250.
↑ Peirce, s. 252.
↑ Peirce, s. 207.

Bibliografia

Leslie PL.P. Peirce Leslie PL.P., The imperial harem: women and sovereignty in the Ottoman Empire, New York: Oxford University Press, 1993, ISBN 0-19-507673-7, OCLC 27811454 (ang.).
LucienneL. Thys-Şenocak LucienneL., Ottoman women builders: the architectural patronage of Hadice Turhan Sultan, Aldershot, England; Burlington, VT: Ashgate, 2006, ISBN 0-7546-3310-1, OCLC 62697192 (ang.).

[1] Natalia Yakovenko: „Essays on History on Ukraine. From the Earliest Times until the End of the 18th Century”. 1997.

[2] Ruth Barzilai-Lumbroso (2008). Turkish Men, Ottoman Women: Popular Turkish Historians and the Writing of Ottoman Women’s History. ProQuest. ISBN 978-0-549-48355-7.

[3] Marc David Baer (1 Sep 2011). Honored by the Glory of Islam: Conversion and Conquest in Ottoman Europe. Oxford University Press. ISBN 978-0-199-79783-7.

[4] Mediterranean passages: readings from Dido to Derrida, MiriamM. Cooke, Erdağ ME.M. Göknar, Grant RichardG.R. Parker, Chapel Hill: University of North Carolina Press, 2008, ISBN 978-0-807-83183-0, OCLC 192042283 .

[5] Halide Edib Adıvar, Mushirul Hasan, Academy of Third World Studies (2009). East faces West: impressions of a Turkish writer in India. Academy of Third World Studies, Jamia Millia Islamia. ISBN 978-8-189-83351-0.

[6] Narodna biblioteka „Sv. sv. Kiril i Metodiĭ. Orientalski otdel, International Centre for Minority Studies and Intercultural Relations, Research Centre for Islamic History, Art, and Culture (2003). Inventory of Ottoman Turkish documents about Waqf preserved in the Oriental Department at the St. St. Cyril and Methodius National Library: Registers Volume 1 of Inventory of Ottoman Turkish Documents about Waqf Preserved in the Oriental Department at the St. St. Cyril and Methodius National Library, Rumen Kovachev. Narodna biblioteka „Sv. sv. Kiril i Metodiĭ.

[7] F. L. Carsten (1961). The New Cambridge Modern History: The ascendancy of France, 1648-88, Volume 5publisher=CUP Archive. ISBN 978-0-521-04544-5.

[8] A History of the Ottoman Empire to 1730. CUP Archive.

[9] Thys-Senocak, s. 17.

[10] Honored by the Glory of Islam: Conversion and Conquest in Ottoman Europe, s. 35.

[11] Thys-Senocak, s. 25.

[12] Thys-Senocak, s. 26.

[13] Peirce, s. 250.

[14] Peirce, s. 252.

[15] Peirce, s. 207.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne