Turniej Nordycki

Turniej Nordycki
Rozgrywany	1997–2010
Najwięcej zwycięstw w Turnieju Nordyckim	Adam Małysz 3 razy
Najwięcej zwycięstw w konkursach Turnieju Nordyckiego	Adam Małysz 10 razy
Najwięcej razy na podium Turnieju Nordyckiego	Adam Małysz 5 razy
Najwięcej razy na podium w konkursach Turnieju Nordyckiego	Adam Małysz 20 razy
Miejsca rozgrywania konkursów	Lahti Kuopio Trondheim Oslo Falun Lillehammer Vikersund

Turniej Nordycki zwany też błędnie Turniejem Skandynawskim i Skandynawskim Turniejem Czterech Skoczni^[1] (oficjalna nazwa: Nordic Tournament) – zawody w skokach narciarskich rozgrywane w latach 1997–2010 na wzór Turnieju Czterech Skoczni.

Cykl ten rozgrywany był w pierwszej połowie marca każdego roku. Zwycięzcą – podobnie jak w Turnieju Czterech Skoczni – zostawał zawodnik, który zdobył największą liczbę punktów za skoki we wszystkich konkursach.

Konkursy zaliczane do Turnieju Nordyckiego odbywały się w Norwegii, Szwecji i Finlandii.

Najbardziej utytułowanym skoczkiem w historii turnieju jest Adam Małysz – wygrał najwięcej edycji turnieju (3), najwięcej razy stawał na podium klasyfikacji generalnej (5), wygrał najwięcej konkursów w historii imprezy (10) oraz najwięcej razy stawał na podium poszczególnych konkursów (20).

Zasady

Konkursy Turnieju Nordyckiego zaliczano do klasyfikacji Pucharu Świata w skokach narciarskich. W związku z tym zasady rozgrywania poszczególnych zawodów były identyczne, jak podczas innych konkursów tej rangi^[a]. W trakcie kwalifikacji przed każdym z konkursów wyłaniano 50 zawodników^[b]. Zawodnicy oddawali skok w pierwszej serii. Najlepszych trzydziestu z nich startowało w serii drugiej i zdobywało punkty Pucharu Świata^[2].

Do klasyfikacji Turnieju Nordyckiego, w przeciwieństwie do klasyfikacji Pucharu Świata (tu zaliczane są, wg specjalnej punktacji, wyłącznie punkty za zajęte lokaty – od pierwszej do trzydziestej, wynikające z not za oddane skoki) zaliczane są punkty zdobyte w zawodach za oddane skoki, tj. za odległość i styl skoku (zatem nie za zajęte lokaty). Identyczna sytuacja ma miejsce podczas Turnieju Czterech Skoczni. Jedynie w 2000 roku odstąpiono od tej reguły. Do klasyfikacji liczono wtedy punkty Pucharu Świata zdobyte podczas konkursów w krajach skandynawskich.

Od 2004 roku lider klasyfikacji Turnieju Nordyckiego zakładał niebieską koszulkę przygotowaną przez organizatorów. W pierwszym z konkursów Turnieju Nordyckiego żaden z zawodników nie zakładał koszulki lidera. W następnych konkursach w niebieskim plastronie występował zawodnik, który zajmował pierwsze miejsce w klasyfikacji.

Za zwycięstwo w Turnieju Nordyckim zawodnik, poza nagrodami ufundowanymi przez Międzynarodową Federację Narciarską, otrzymywał dodatkowe premie pieniężne i nagrody rzeczowe ufundowane przez organizatorów. Pula nagród przewidziana dla zwycięzców Turnieju Nordyckiego w 2004 roku wyniosła 50 000 euro^[3].

Historia

Andreas Widhölzl, zwycięzca Turnieju Nordyckiego 1998

Noriaki Kasai, zwycięzca Turnieju Nordyckiego 1999

Adam Małysz, zwycięzca Turnieju Nordyckiego w 2001, 2003 i 2007 roku

Matti Hautamäki, zwycięzca Turnieju Nordyckiego 2002 i 2005

Thomas Morgenstern, zwycięzca Turnieju Nordyckiego 2006

Pierwsza edycja Turnieju odbyła się w 1997 roku. Rozegrane zostały cztery konkursy, które jednocześnie były zaliczane do klasyfikacji Pucharu Świata. Pierwszy z konkursów odbył się 9 marca 1997 roku w Lahti, a zwyciężył Andreas Widhölzl. Najlepszym zawodnikiem drugich zawodów, 12 marca na normalnej wówczas skoczni^[c] w Kuopio, był Kazuyoshi Funaki. Trzeci z konkursów odbył się 13 marca w Falun, a zwycięzcą został Primož Peterka. Ostatni z konkursów rozegrany został w stolicy Norwegii, Oslo. Zwyciężył Funaki, który z przewagą 28 punktów nad drugim skoczkiem, Kristianem Brendenem, triumfował także w całym Turnieju Nordyckim^[4].

W 1998 roku odbyło się pięć konkursów Turnieju Nordyckiego. W pierwszym z nich, 7 marca na skoczni w Lahti, zwyciężył Janne Ahonen, który wyprzedził Andreasa Widhölzla i Kristiana Brendena. Dzień później na tej samej skoczni triumfował Primož Peterka przed Jani Soininenem i Brendenem. 11 marca w Falun ponownie zwyciężył Peterka. Dwa dni później na skoczni w norweskim Trondheim na najwyższym stopniu podium stanął Masahiko Harada przed swoim rodakiem – Noriaki Kasai i Włochem Roberto Ceconem. W konkursie kończącym drugą edycję Turnieju Nordyckiego, na Holmenkollen w stolicy Norwegii, po raz trzeci wygrał Primož Peterka. Drugie miejsce zajął Bruno Reuteler, a trzecie Masahiko Harada. W końcowej klasyfikacji Turnieju 1998 najlepszy okazał się Andreas Widhölzl. Na drugim miejscu sklasyfikowany został Sven Hannawald, a na trzecim Hiroya Saitō^[5].

W 1999 roku rozegrano cztery konkursy Turnieju. Pierwszy z nich odbył się 6 marca na normalnej skoczni w Lahti. Zwyciężył Kazuyoshi Funaki przed Reinhardem Schwarzenbergerem i Svenem Hannawaldem. 9 marca w Trondheim najlepszy okazał się Kasai, który wyprzedził Stefana Horngachera i Masahiko Haradę. 11 marca w Falun triumfował Martin Schmitt, drugi był Hideharu Miyahira, a trzeci Harada. W ostatnim konkursie Turnieju Nordyckiego, 14 marca w Oslo, zwycięstwo odniósł Noriaki Kasai, który zwyciężył także w całym Turnieju Skandynawskim^[5].

O zwycięstwie w końcowej klasyfikacji Turnieju Nordyckiego w 2000 roku decydowała ilość zdobytych punktów Pucharu Świata podczas czterech konkursów, a nie – jak dotychczas – liczba punktów zdobytych za same skoki. Pierwsze zawody odbyły się 4 marca na normalnej skoczni w Lahti. Wygrał je Janne Ahonen przed Svenem Hannawaldem i Lasse Ottesenem. Nazajutrz na skoczni dużej triumfował Martin Schmitt, drugi był Janne Ahonen, a trzeci Andreas Goldberger. 10 marca na skoczni w norweskim Trondheim zwycięstwo odniósł Hannawald przed Ville Kantee i Ahonenem. Identyczna sytuacja miała miejsce w ostatnim z konkursów, 12 marca w Oslo. Dzięki temu zwycięstwo w Turnieju Skandynawskim odniósł Sven Hannawald, który o 30 punktów wyprzedził drugiego zawodnika – Janne Ahonena^[6].

Zwycięstwo w piątym Turnieju jako pierwszy w historii reprezentant Polski odniósł Adam Małysz. Ponadto jako pierwszy skoczek w historii wygrał wszystkie konkursy Turnieju Nordyckiego. Wygrał zarówno 7 marca w Falun, jak i 9 marca w Trondheim oraz 11 marca w Oslo. W Turnieju 2001 Małysz zdobył 648,5 punktów, o 72,7 więcej od drugiego w klasyfikacji – Andreasa Goldbergera, a o 161,6 punktu więcej od trzeciego – Martina Schmitta^[7]. W 2001 roku wyjątkowo nie odbyły się zawody Turnieju Nordyckiego w Lahti, ponieważ organizowane były tam mistrzostwa świata w narciarstwie klasycznym.

W ramach Turnieju w 2002 roku rozegrane zostały cztery konkursy. W pierwszym z nich, 1 marca w Lahti, triumfował Martin Schmitt. Następne dwa konkursy – 13 marca w Falun oraz 15 marca w Trondheim wygrał Matti Hautamäki. W kończącym konkursie, 17 marca w Oslo, najlepszy okazał się Simon Ammann. W turnieju zwycięstwo odniósł Hautamäki przed Małyszem i Schmittem^[8].

W 2003 roku rozegrano trzy konkursy Turnieju Skandynawskiego. Wszystkie z nich (9 marca w Oslo oraz 14–15 marca w Lahti) wygrał Adam Małysz, więc zwyciężył także w całym Turnieju Nordyckim. Na drugiej pozycji sklasyfikowany został Matti Hautamäki, a na trzeciej Tami Kiuru^[9].

W kolejnej edycji Turnieju Nordyckiego zwycięstwo odniósł Roar Ljøkelsøy przed Bjørnem Einarem Romørenem i Simonem Ammannem. We wszystkich spośród czterech konkursów zwyciężyli reprezentanci Norwegii. Pierwsze dwa z nich, tj. 7 marca w Lahti i 10 marca w Kuopio, wygrał Romøren. 12 marca w Lillehammer i 14 marca w Oslo triumfował Ljøkelsøy^[10].

W skład Turnieju w 2005 roku weszły cztery konkursy. Wszystkie cztery wygrał Matti Hautamäki, czyniąc to jako pierwszy zawodnik w historii skoków. Zwyciężył 6 marca w Lahti, 9 marca w Kuopio, 11 marca w Lillehammer oraz 13 marca w Oslo. W końcowej klasyfikacji Turnieju Nordyckiego zwyciężył z przewagą 47,6 punktu nad drugim skoczkiem – Roarem Ljøkelsøyem i z przewagą 70,3 punktu nad trzecim – Michaelem Uhrmannem^[11].

Turniej Nordycki 2006 wygrał Thomas Morgenstern przed Andreasem Küttelem i Janne Happonenem. Pierwszy z konkursów odbył się 5 marca w Lahti, a zwyciężył Janne Happonen. Dwa dni później na skoczni w Kuopio triumfował Andreas Küttel. 10 marca w Lillehammer zwycięstwo odniósł Morgenstern, a ostatni konkurs, 12 marca w Oslo, wygrał Adam Małysz^[12].

W 2007 roku Adam Małysz jako pierwszy skoczek w historii wygrał trzeci Turniej Nordycki w karierze. Wygrał pierwsze trzy konkursy (11 marca w Lahti, 13 marca w Kuopio i 17 marca w Oslo), a w czwartym (18 marca w Oslo), z powodu złych warunków atmosferycznych, nie zakwalifikował się do finałowej serii, w której zwyciężył Simon Ammann. W końcowej klasyfikacji Małysz wyprzedził drugiego Andreasa Koflera o 2,1 punktu oraz trzeciego Ammanna o 25,3 punktu^[13].

Ze względu na to, że jedynym skoczkiem, który wygrał pięciokrotnie konkursy na skoczni w Oslo (czterokrotnie w ramach Turnieju Nordyckiego) jest Adam Małysz, w 2007 roku organizatorzy konkursu na Holmenkollen ogłosili go Królem Holmenkollen i obiecali postawić pomnik na jego cześć^[14].

W Turnieju Nordyckim 2008 triumfował Gregor Schlierenzauer, drugie miejsce zajął Tom Hilde, a trzeci był Janne Happonen^[15]. Pierwszy z konkursów Turnieju Skandynawskiego miał odbyć się w Lahti, jednak z powodu niekorzystnych warunków atmosferycznych konkurs został przeniesiony do Kuopio^[16]. W pierwszym konkursie w Kuopio, 3 marca zwyciężył Janne Happonen, a dzień później jego rodak – Janne Ahonen. W konkursach w Lillehammer (7 marca) i Oslo (9 marca) wygrał Gregor Schlierenzauer^[17].

W 2009 roku rozegrano cztery konkursy zaliczane do Turnieju Nordyckiego. Z powodu przebudowy skoczni Holmenkollen nie odbyły się zawody w Oslo^[18]. W pierwszym konkursie, na skoczni K-90 w Lahti zwyciężył Gregor Schlierenzauer. Drugi konkurs, który odbył się w Kuopio, wygrał Takanobu Okabe. W trzecich zawodach, w Lillehammer triumfował Harri Olli. Czwarty z konkursów przeprowadzono na mamuciej skoczni w Vikersund i jego zwycięzcą został Schlierenzauer, który okazał się także najlepszy w całym cyklu. Na drugim miejscu w klasyfikacji generalnej uplasował się Olli, a trzeci był Simon Ammann^[19].

Podobnie jak w 2009, tak i w 2010 roku rozegrano cztery konkursy Turnieju Nordyckiego. Konkursy przeprowadzono w Lahti, Kuopio, Lillehammer i Oslo. We wszystkich najlepszy był Simon Ammann, dzięki czemu został zwycięzcą edycji. Drugie miejsce zajął Adam Małysz, a trzeci był Thomas Morgenstern^[20].

W sezonie 2010/2011 po raz pierwszy Turniej Nordycki nie został przeprowadzony. Wynikało to z faktu, że na przełomie lutego i marca 2011 roku Oslo organizowało mistrzostwa świata w narciarstwie klasycznym^[21]. W kolejnym sezonie, ponownie Turniej Nordycki nie znalazł się w kalendarzu Pucharu Świata w skokach narciarskich^[22]. Od tego czasu organizowanie imprezy zarzucono.

Triumfatorzy

Zwycięzcy w klasyfikacji generalnej

Rok	Miejsca rozgrywania konkursów	1. miejsce	2. miejsce	3. miejsce
1997	Lahti, Kuopio, Falun, Oslo	Kazuyoshi Funaki	Kristian Brenden	Andreas Widhölzl
1998	Lahti, Falun, Trondheim, Oslo	Andreas Widhölzl	Sven Hannawald	Hiroya Saitō
1999	Lahti, Trondheim, Falun, Oslo	Noriaki Kasai	Kazuyoshi Funaki	Sven Hannawald
2000	Lahti, Lahti, Trondheim, Oslo	Sven Hannawald	Janne Ahonen	Ville Kantee
2001	Falun, Trondheim, Oslo	Adam Małysz	Andreas Goldberger	Martin Schmitt
2002	Lahti, Falun, Trondheim, Oslo	Matti Hautamäki	Adam Małysz	Martin Schmitt
2003	Oslo, Lahti, Lahti	Adam Małysz	Matti Hautamäki	Tami Kiuru
2004	Lahti, Kuopio, Lillehammer, Oslo	Roar Ljøkelsøy	Bjørn Einar Romøren	Simon Ammann
2005	Lahti, Kuopio, Lillehammer, Oslo	Matti Hautamäki	Roar Ljøkelsøy	Michael Uhrmann
2006	Lahti, Kuopio, Lillehammer, Oslo	Thomas Morgenstern	Andreas Küttel	Janne Happonen
2007	Lahti, Kuopio, Oslo[d], Oslo	Adam Małysz	Andreas Kofler	Simon Ammann
2008	Kuopio[e], Kuopio, Lillehammer, Oslo	Gregor Schlierenzauer	Tom Hilde	Janne Happonen
2009	Lahti, Kuopio, Lillehammer, Vikersund	Gregor Schlierenzauer	Harri Olli	Simon Ammann
2010	Lahti, Kuopio, Lillehammer, Oslo	Simon Ammann	Adam Małysz	Thomas Morgenstern

Najwięcej razy na podium w klasyfikacji generalnej

(c) Tadeusz Mieczyński, CC BY-SA 3.0

Gregor Schlierenzauer, zwycięzca Turnieju Nordyckiego 2008 i 2009

Simon Ammann, zwycięzca Turnieju Nordyckiego 2010

Lp.	Zawodnik	1. miejsca	2. miejsca	3. miejsca	Razem
1.	Adam Małysz	3	2	0	5
2.	Matti Hautamäki	2	1	0	3
3.	Gregor Schlierenzauer	2	0	0	2
4.	Sven Hannawald	1	1	1	3
5.	Kazuyoshi Funaki	1	1	0	2
	Roar Ljøkelsøy	1	1	0	2
7.	Simon Ammann	1	0	3	4
8.	Andreas Widhölzl	1	0	1	2
	Thomas Morgenstern	1	0	1	2
10.	Noriaki Kasai	1	0	0	1
11.	Kristian Brenden	0	1	0	1
	Janne Ahonen	0	1	0	1
	Andreas Goldberger	0	1	0	1
	Bjørn Einar Romøren	0	1	0	1
	Andreas Küttel	0	1	0	1
	Andreas Kofler	0	1	0	1
	Tom Hilde	0	1	0	1
	Harri Olli	0	1	0	1
19.	Janne Happonen	0	0	2	2
	Martin Schmitt	0	0	2	2
21.	Hiroya Saitō	0	0	1	1
	Ville Kantee	0	0	1	1
	Tami Kiuru	0	0	1	1
	Michael Uhrmann	0	0	1	1

Najwięcej razy na podium w konkursach

Lp.	Zawodnik	1. miejsca	2. miejsca	3. miejsca	Razem
1.	Adam Małysz	10	5	5	20
2.	Simon Ammann	6	5	0	11
3.	Matti Hautamäki	6	2	1	9
4.	Gregor Schlierenzauer	4	2	1	7
5.	Primož Peterka	4	0	1	5
6.	Martin Schmitt	3	3	2	8
7.	Kazuyoshi Funaki	3	0	2	5
8.	Roar Ljøkelsøy	2	5	0	7
9.	Bjørn Einar Romøren	2	3	2	7
10.	Sven Hannawald	2	2	4	8
11.	Janne Ahonen	2	1	4	6
12.	Noriaki Kasai	2	1	0	3
13.	Janne Happonen	2	0	1	3
14.	Thomas Morgenstern	1	2	3	6
15.	Andreas Küttel	1	2	0	3
16.	Masahiko Harada	1	0	3	4
17.	Andreas Widhölzl	1	1	0	2
18.	Takanobu Okabe	1	0	0	1
19.	Andreas Kofler	0	2	3	5
20.	Ville Kantee	0	2	0	2
	Stefan Horngacher	0	2	0	2
22.	Hiroya Saitō	0	1	2	3
	Dmitrij Wasiljew	0	1	2	3
24.	Jani Soininen	0	1	1	2
	Bruno Reuteler	0	1	1	2
	Andreas Goldberger	0	1	1	2
	Jakub Janda	0	1	1	2
	Anders Bardal	0	1	1	2
	Tom Hilde	0	1	1	2
30.	Pasi Kytösaho	0	1	0	1
	Nicolas Dessum	0	1	0	1
	Dieter Thoma	0	1	0	1
	Reinhard Schwarzenberger	0	1	0	1
	Hideharu Miyahira	0	1	0	1
	Florian Liegl	0	1	0	1
	Sigurd Pettersen	0	1	0	1
	Martin Koch	0	1	0	1
	Michael Uhrmann	0	0	2	2
	Anders Jacobsen	0	0	2	2
40.	Kristian Brenden	0	0	1	1
	Roberto Cecon	0	0	1	1
	Wolfgang Loitzl	0	0	1	1
	Igor Medved	0	0	1	1
	Robert Kranjec	0	0	1	1
	Tami Kiuru	0	0	1	1
	Alexander Herr	0	0	1	1
	Lars Bystøl	0	0	1	1
	Lasse Ottesen	0	0	1	1

Obiekty

	Nazwa skoczni	Miasto	Punkt konstrukcyjny[23]	Wielkość skoczni[23]	Rekord skoczni	Lata rozgrywania konkursów
	Salpausselkä	Lahti	K-116[f]	HS-130	Andreas Widhölzl (2006) 135,5 m[24]	1997, 1998[g], 2000, 2002, 2003[g], 2004, 2005, 2006, 2007, 2010
			K-90	HS-97	Jurij Tepeš (2012) 101,0 m[25]	1999, 2000, 2009[h]
	Puijo	Kuopio	K-120[c]	HS-127	Masahiko Harada (1998) 135,5 m[26]	1997, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008[i], 2009, 2010
	Lugnet	Falun	K-115	HS-124	Matti Hautamäki (2002) 130,5 m[27]	1997, 1998, 1999, 2001, 2002
	Holmenkollbakken	Oslo	K-120[j]	HS-134	Andreas Kofler (2010) 139,5 m[28]	1997, 1998, 1999, 2000, 2001, 2002, 2003, 2004, 2005, 2006, 2007[k], 2008, 2010
	Granåsen	Trondheim	K-120	HS-131	Gregor Schlierenzauer Simon Ammann (2008) 140 m[29]	1998, 1999, 2000, 2001, 2002
	Lysgårdsbakken	Lillehammer	K-123	HS-138	Simon Ammann (2009) 146,0 m[30]	2004, 2005, 2006, 2008, 2009, 2010
	Vikersundbakken	Vikersund	K-185[l]	HS-207[l]	Harri Olli (2009)[l] 219,0 m[31]	2009

Logo

Logo Turnieju Nordyckiego zostało zaprojektowane przez Janne Ahonena^[32]. Przedstawiało skocznię narciarską oraz napis NORDIC TOURNAMENT. Na środku logo znajdowało się koło w barwach czerwonej i niebieskiej^[33], charakterystycznych dla Skandynawii^[m].

Turniej Nordycki jako przedsięwzięcie biznesowe i medialne

Zawody Turnieju Nordyckiego, które odbywały się w Oslo, były częścią Holmenkollen Ski Festival, corocznego festiwalu organizowanego w stolicy Norwegii. Konkursy Turnieju Nordyckiego na skoczni w Lillehammer wchodziły w skład Lillehammer Skifestival. Konkursy na skoczni w Lahti w 2007 roku odbyły się w ramach Lahti Ski Games^[34]. Podczas tych imprez rozgrywano konkursy w konkurencjach klasycznych. W związku z tym Turniej Nordycki był przedsięwzięciem biznesowym i medialnym. Dużą rolę odgrywali sponsorzy, którzy fundowali dodatkowe nagrody dla zwycięzców poszczególnych konkursów i całego Turnieju Nordyckiego, a także pokrywali część kosztów organizacji zawodów. Podczas konkursów na skoczniach fińskich głównym sponsorem było Doskonałe Mleko. Firma ta podpisała umowę ze skoczkami fińskiej reprezentacji w skokach narciarskich, którzy występowali w spotach reklamowych, a także z organizatorami wszystkich konkursów na terenie Finlandii. W latach 2003–2005 firma wykupiła wyłączność na reklamy Doskonałego Mleka we wszystkich fińskich konkursach. Wiązało się to z tym, że na plastronach wszystkich skoczków, a także na banerach wokół zeskoku, znajdowało się logo firmy. W 2007 roku firma sponsorowała organizację zawodów na skoczni w Lahti^[35]. Poza Doskonałym Mlekiem zawody Turnieju Nordyckiego sponsorowały firmy: Ricoh, Viessmann, Ruhrgas i Manner.

W 2006 roku podczas konkursu Turnieju Skandynawskiego na skoczni w Kuopio wystąpiła fińska grupa muzyczna Kroisos, w skład której wchodzą skoczkowie i zawodnicy kombinacji norweskiej z Finlandii (Ville Kantee, Jussi Hautamäki, Olli Happonen, Jarkko Saapunki)^[36].

Bilety na Puchar Świata w skokach narciarskich w Kuopio kosztowały zwykle 12 euro. Taka cena obowiązywała w latach 2006–2008^[37]. Ceny biletów na konkursy w Lahti dla dorosłych wynosiły 20 euro za miejsca siedzące i 14 euro za miejsca stojące. Bilety dla dzieci w wieku do 12 lat były o połowę tańsze^[38][39].

W trakcie rozgrywania Turnieju Nordyckiego do miejscowości, w których odbywają się poszczególne zawody, przyjeżdżały tysiące kibiców. Dzięki temu właściciele hoteli, hosteli, pensjonatów i domów wczasowych mieli wielu klientów, podobnie jak sklepy, pobliskie muzea, kina oraz inne atrakcje turystyczne.

Zobacz też

• Raw Air

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• FIS-Ski (ang.). fis-ski.com. [dostęp 2008-01-21].
• Nordic Tournament (ang.). nordictournament.com. [dostęp 2008-01-11].
• Skihopp (norw.). skijumping.no. [dostęp 2008-01-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-12-13)].
• Skijumping.pl (pol.). skijumping.pl. [dostęp 2008-01-11].
• Skoki Narciarskie data = (pol.). skokinarciarskie.pl. [dostęp 2008-01-11].

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona Turnieju Nordyckiego