Turośl (wieś w województwie podlaskim)
| Artykuł | 53°23′10″N 21°43′34″E |
|---|---|
| - błąd | 38 m |
| WD | 53°19'N, 21°41'E, 53°23'16.58"N, 21°43'39.07"E |
| - błąd | 20611 m |
| Odległość | 737 m |
| wieś | |
.jpg) Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Turośli | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2019) | 660[1] |
| Strefa numeracyjna | 86 |
| Kod pocztowy | 18-525[2] |
| Tablice rejestracyjne | BKL |
| SIMC | 0409440[3] |
Położenie na mapie gminy Turośl _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Turośl") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kolneńskiego  | |
 53°23′10″N 21°43′34″E/53,386111 21,726111 | |
Turośl – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie kolneńskim, siedziba gminy Turośl[3][4]. Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 647. Turośl leży na historycznym Mazowszu, w dawnej ziemi łomżyńskiej[5].
Części wsi
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0409456 | Bączki | część wsi |
| 0409462 | Jesionki | część wsi |
| 0409479 | Pieklik | część wsi |
Zabytki
- Kościół parafialny pw. św. Jana Chrzciciela, drewniany, 2 połowa XIX w., nr rej.: 83 z 5 lipca 1980[6].
- Kaplica cmentarna, drewniana, 1811, nr rej.: A-522 z 25 listopada 1994[6].
- Plebania
- Dzwonnica
- Wiatrak
Historia
Osady na obrzeżu Puszczy Zielonej zaczęto zakładać około połowy XVII wieku. Wieś Turośl powstała w wieku XVII, będąc pierwotnie osadą leśniczego zlokalizowaną nad rzeką Turoślanką. Przez dłuższy czas tereny dzisiejszej gminy były zastrzeżone do wyłącznej dyspozycji książąt mazowieckich /zagajone/ - stąd pierwotna nazwa tej części puszczy brzmiała Zagajnica. Mieszkańcy tej miejscowości zajmowali się łowiectwem, pszczelarstwem, wytapianiem smoły, rudy darniowej i obróbką drewna. Z biegiem lat miejscowość przekształciła się w osadę rolniczą. Mieszkańcy masowo brali udział w walkach narodowowyzwoleńczych i dwóch wojnach światowych.
W latach 1921–1939 wieś leżała w województwie białostockim, w powiecie kolneńskim (od 1932 w powiecie ostrołęckim), w gminie Turośl.
Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku wieś zamieszkiwało 77 osób, 75 było wyznania rzymskokatolickiego a 2 mojżeszowego. Jednocześnie wszyscy mieszkańcy zadeklarowali polską przynależność narodową. Było tu 14 budynków mieszkalnych[7]. Podlegała pod Sąd Grodzki w Kolnie i Okręgowy w Łomży. Mieścił się tu urząd pocztowy[8].
W wyniku agresji Niemiec we wrześniu 1939, miejscowość znalazła się pod okupacją i do stycznia 1945 była przyłączona do III Rzeszy i znalazła się w strukturach Landkreis Scharfenwiese (ostrołęcki) w rejencji ciechanowskiej (Regierungsbezirk Zichenau) Prus Wschodnich[9].
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie łomżyńskim.
Religia
W miejscowości znajduje się siedziba parafii św. Jana Chrzciciela. W strukturze kościoła rzymskokatolickiego parafia należy do metropolii białostockiej, diecezji łomżyńskiej, dekanatu Kolno.
Galeria
Gminny Ośrodek Kultury oraz Biblioteka Publiczna
Odrestaurowany drewniany wiatrak
Krzyż przy Gminnym Ośrodku Kultury
Dom w stylu kurpiowskim
Kaplica cmentarna
Przypisy
- ↑ Raport o stanie gminy za rok 2019. Stan ludności 31.12.2019 [dostęp 2021-03-31]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1303 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Uchwała Nr XXII/120/13 Rady Gminy Turośl z dnia 3 grudnia 2013 r. w sprawie ustanowienia herbu, flagi, flagi stolikowej, banneru i pieczęci Gminy Turośl oraz ustalenia zasad ich używania (Dz. Urz. Woj. Podlaskiego z 2013 r., poz. 4488), s. 8–9.
- ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podlaskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022.
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 47.
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 1763.
- ↑ Gemeindeverzeichnis Landkreis Scharfenwiese [Stand: 1. 1. 1945], www.territorial.de [dostęp 2020-04-15].
Linki zewnętrzne
- Turośl al. Bączki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 647.
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podlaskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.50 N
- S: 52.17 N
- W: 21.45 E
- E: 24.10 E
Autor:
Mapa powiatu kolneńskiego, Polska
Autor: Sylwester Górski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Gminny Ośrodek Kultury, oraz biblioteka w Turośli.
Autor:
Mapa gminy Turośl, Polska
Autor: Sylwester Górski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Turośli
Autor: Sylwester Górski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kaplica cmentarna w Turośli
Autor: Sylwester Górski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Odrestaurowany drewniany wiatrak w Turośli.
Autor: Maria Weronika Kmoch, Licencja: CC BY-SA 4.0
Krzyż stoi przy Gminnym Ośrodku Kultury w Turośli