Turzonowie

(c) Arkad z polskiej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0

Herb rodowy Turzonów

(c) I, Scythian, CC-BY-SA-3.0

Renesansowy dom Turzonów przy placu Mistrza Pawła w Lewoczy

Dom Turzonów przy placu Słowackiego Powstania Narodowego w Bańskiej Bystrzycy

Turzonowie (Thurzo, Thurzonowie) lub Thurzo von Bethlenfalva – węgierski ród szlachecki. Wygasł na początku XVII wieku.

Rodzina wywodzi się z miejscowości Betlanovce na Spiszu (dziś Słowacja). W XVI w. podzielili się na dwie główne linie: orawsko-bytczańską i spisko-augsburską. Rodzina ta, związana z węgierskim górnictwem kruszców, zawiązała z końcem XV w. spółkę handlową z Fuggerami (Ungarischer Handel), która wkrótce stała się jednym z największych europejskich potentatów przemysłowo-handlowych i największym światowym producentem miedzi. Na Śląsku w latach 1517-1548 władali pszczyńskim państwem stanowym. Ostatnimi z rodu byli Emeryk z orawskiego zamku (zm. w 1621 r.) i Michał ze spiskiego zamku (zm. w roku 1636).

Bezpośrednia bliskość położenia "gniazd" rodowych oraz fakt identyczności, z nieznaczną zmianą tynktur, rysunku herbu rodowego Turzonów z herbem rodowym rodu Hencklów von Donnersmarck może być potwierdzeniem tezy, że obydwa rody - jak mówi jedna z rodzinnych legend - są ze sobą bardzo blisko spokrewnione.

Przedstawiciele

• Jan Thurzo, (zm. 1508 r.) burmistrz Krakowa
• Jerzy Thurzo, (zm. 1521 r.), burmistrz Krakowa
• Jan V Thurzo, (zm. 1520 r.), bp Wrocławia
• Aleksy Thurzo, (zm. 1543 r.) pan Pszczyny, żupan spiski, palatyn Węgier
• Jan Thurzo (zm. 1558 r.), pan Pszczyny, żupan spiski
• Stanisław Thurzo (zm. 1540 r.), bp Ołomuńca
• Zygmunt Thurzo (zm. 1512 r.), bp Nitry, Siedmiogrodu, Waradynu (dziś Oradea)
• Franciszek I Thurzo (zm. 1574 r.), bp Nitry, żupan orawski
• Jerzy VII Thurzo (zm. 1616 r.) żupan orawski, palatyn Węgier
• Stanisław III Thurzo, (zm. 1625 r.), żupan spiski, palatyn Węgier

Literatura

• A. Kuzio-Podrucki, Henckel von Donnersmarckowie. Kariera i fortuna rodu, Bytom 2004 (rozdz. I-1. Turzo von Bethlenfalva (zarys dziejów))

Linki zewnętrzne

• genealogia rodziny w: M. Marek, Genealogy.Eu
• o rodzie na stronie: Śląska szlachta i arystokracja