Turzyca dacka

Turzyca dacka
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

ciborowate

Rodzaj

turzyca

Gatunek

turzyca tęga

Podgatunek

turzyca dacka

Nazwa systematyczna
Carex bigelowii subsp. dacica (Heuff.) T.V.Egorova
Fl. Evropeiskoi Chasti SSSR 2: 202 1976[3]
Synonimy
  • Carex dacica Heuff.[3]

Turzyca dacka[4] (Carex bigelowii subsp. dacica (Heuff.) T.V.Egorova) – podgatunek turzycy tęgiej[3]. W wykazie gatunków flory Polski wymieniony w randze gatunku Carex dacica Heuff.[4].

Rozmieszczenie geograficzne

Występuje w Europie Północnej, Środkowej i Wschodniej[5][6]. W Polsce występuje tylko w Bieszczadach Zachodnich na następujących stanowiskach: Połonina Wetlińska, Połonina Caryńska, przełęcz między Wielką Rawką a Małą Rawką, Bukowe Berdo, Krzemień, Kopa Bukowska, Halicz, Połonina Bukowska i Kińczyk Bukowski[7][8]

Morfologia

Łodyga
Do 30 cm wysokości, sztywna, szorstka, prosta, lub łukowato zgięta, u nasady z ciemnokasztanowymi pochwami[9].
Liście
Sztywne, ok. 2 mm szerokości, z podwiniętym brzegiem. Wyrastają z długich rozłóg[9].
Kwiaty
Kwiaty zebrane w 3-4 kłosy o długości 1,5-2 cm. Na szczycie pędu kwiatowego występuje kłos męski, pozostałe boczne to kłosy żeńskie. Podsadka dolnego kłosa bez pochwy, szydlasta. Przysadki czarne, jajowate, na grzbiecie z jaśniejszą kreską, krótsze od pęcherzyków. Pęcherzyki o długości 2 mm, zielone, jajowate, brodawkowane, z niewielkim dzióbkiem w kolorze czarnym[9]. Znamion 2[8].

Biologia i ekologia

Rozwój
Bylina, hemikryptofit. Dobrze znosi długie okresy zalegania śniegu. Kwitnie w maju i czerwcu. Liczba chromosomów 2n=70[8].
Siedlisko
Roślina wysokogórska, oreofit. Występuje w murawach wysokogórskich, bliźniczyskach i borówczyskach[8].

Zagrożenia

Gatunek umieszczony w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin w kategorii VU (narażony)[10]. Tą samą kategorie posiada w Czerwonej Księdze Karpat Polskich. Na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006) posiada kategorię R (rzadki - potencjalnie zagrożony). W wydaniu z 2016 roku otrzymał kategorię VU (narażony)[11].

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-09-26] (ang.).
  3. ↑ a b c The Plant List. [dostęp 2017-03-21].
  4. ↑ a b Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  5. ↑ World Checklist of Selected Plant Families [dostęp 2013-09-26]
  6. ↑ eMonocot [dostęp 2013-09-26]
  7. ↑ Michalik S., Mitka J., Zemanek B. 2001. Turzyca dacka. s. 523-524. W: Polska Czerwona Księga Roślin, Kraków 2001. ISBN 83-85444-85-8.
  8. ↑ a b c d Michalik S., Mirek Z., Mitka J. Turzyca dacka. s. 506-507. W: Czerwona Księga Karpat Polskich, Kraków 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.
  9. ↑ a b c Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
  10. ↑ Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
  11. ↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.