Turzycownik

Turzycownik
Limnornis curvirostris[1]
Gould, 1839
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

tyrankowce

Rodzina

garncarzowate

Podrodzina

garncarze

Rodzaj

Limnornis
Gould, 1839

Gatunek

turzycownik

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
Status iucn3.1 LC pl.svg
Zasięg występowania
Mapa występowania

Turzycownik[3], mszarnik krzywodzioby[4] (Limnornis curvirostris) – gatunek małego ptaka z rodziny garncarzowatych (Furnariidae). Występuje w Ameryce Południowej. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Występowanie

Gatunek ten występuje w północno-wschodniej Argentynie (Entre Ríos, wschodnie Buenos Aires), południowym Urugwaju i południowo-wschodniej Brazylii (przybrzeżne Rio Grande do Sul)[5][6][7].

Systematyka i taksonomia

Takson po raz pierwszy opisany przez J. Goulda pod nazwą Limnornis curvirostris[8], która jest uznawana przez większość klasyfikacji systematycznych[9]. Jako lokalizację holotypu autor wskazał Maldonado w Urugwaju[8]. Nie określono bliższego pokrewieństwa wobec innych taksonów[6]. Takson monotypowy – nie wyróżniono podgatunków[5][6].

Nazwa rodzajowa pochodzi z greki i oznacza „bagienny ptak” (λίμνη limne „bagno” oraz ὄρνις ornis „ptak”)[10]. Nazwa gatunkowa pochodzi z łaciny i oznacza „krzywodzioby” (curvus – „zakrzywiony” – oraz -rostris – „dziób”)[11].

Morfologia

Długość ciała 15–17 cm, masa ciała 27–30 g[6]. Dość kolorowy ptak jak na przedstawiciela długodziobych garncarzy. Wyraźny biały pas ciągnący się od oka na tył głowy. Upierzenie głowy, skrzydeł, górnych części ciała i ogona koloru jasnobrązowego. Gardło i obszar wokół policzków białawy, piersi i dół ciała nieco bardziej płowy. Tęczówki brązowe, górna część dzioba brązowa do czarniawej, dolna część biaława z domieszką brązowego. Skok i palce koloru szarego. Obie płcie ubarwione podobnie. Wygląd młodocianych osobników nieopisany[6].

Głos

Szybka seria wznoszących się i opadających ostrych tonów, brzmiących tuk[6].

Ekologia

Turzycownik zamieszkuje rozległe trzcinowiska w słodkowodnych bagnach i lagunach, lokalnie słonawych, do wysokości 100 m n.p.m.[6] Często widywany w obszarach, gdzie dominuje Scirpus giganteus i Zizaniopsis bonariensis[6].

Na pokarm składają się głównie stawonogi (mrówkowate, szarańczowate i chrząszcze, w tym stonkowate i ich larwy)[6]. Poluje zwykle samotnie, głównie wśród bagiennej roślinności[6].

Gatunek ten jest prawdopodobnie monogamiczny[6]. Sezon rozrodczy przypada najprawdopodobniej na okres wiosenno-letni[6]. Gniazdo kuliste, o średnicy 22 cm zbudowane z traw, liści i włókien roślinnych[6]. Wnętrze gniazda wyłożone miękkim materiałem roślinnym, boczne wejście chronione rodzajem „markizy”[6]. Samica składa 2 jaja[6]. Brak informacji na temat wylęgu i wychowu młodych[6].

Ptak osiadły, nie stwierdzono migracji[6].

Status i ochrona

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody został zaliczony do kategorii LC (najmniejszej troski)[2]. Globalna populacja ptaka nie została określona, ale określa się ją jako dość liczną[12]. Ze względu na brak dowodów na spadki liczebności bądź istotne zagrożenia dla gatunku, BirdLife International uznaje trend liczebności populacji za stabilny[2]. Wyspecjalizowane wymagania siedliskowe wydają się czynić ten gatunek potencjalnie narażonym na wyginięcie[6].

Przypisy

  1. Limnornis curvirostris, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b c Limnornis curvirostris, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  3. Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Furnariinae Gray,GR, 1840 - garncarze (wersja: 2020-09-23). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-12-29].
  4. P. Mielczarek & W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, s. 198, 1999. 
  5. a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Ovenbirds, woodcreepers. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-12-29]. (ang.).
  6. a b c d e f g h i j k l m n o p q r J. V. Remsen, Jr: Curve-billed Reedhaunter (Limnornis curvirostris). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D. A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2015. [dostęp 2015-03-24]. (ang.).
  7. Species factsheet: Limnornis curvirostris. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-11-02]. (ang.).
  8. a b J. Gould: The zoology of the voyage of H.M.S. Beagle, under the command of Captain Fitzroy, R.N., during the years 1832-1836. Cz. 3: Birds. Londyn: Smith, Elder & Co., 1839, s. 80. (ang.).
  9. Denis Lepage: Mszarnik krzywodzioby Limnornis curvirostris Gould, 1839. Avibase. [dostęp 2015-03-24].
  10. Limnornis, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-02-18] (ang.), [archiwum].
  11. Curvirostris, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-02-18] (ang.), [archiwum].
  12. Douglas F. Stotz, John W. Fitzpatrick, Theodore A. Parker III, Debra K. Moskovits: Neotropical birds: ecology and conservation. Chicago: University of Chicago Press, 1996. ISBN 978-0-226-77629-3. (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 LC pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Curve-billed Reedhaunter.jpg
Autor: dfaulder, Licencja: CC BY 2.0
Curve-billed Reedhaunter (Limnornis curvirostris) Ceibas area, Entre Rios, Argentina
Limnornis curvirostris map.svg
Autor: Cephas, Licencja: CC BY-SA 4.0
Range map of Curve-billed Reedhaunter (Limnornis curvirostris)