Twórczość (miesięcznik)

Twórczość
Ilustracja
Budynek, w którym mieści się redakcja „Twórczości” (2019)
Częstotliwość

miesięcznik

Państwo

 Polska

Adres

00-490 Warszawa
ul. Wiejska 16, lok. 27[1]

Wydawca

Instytut Książki (od 2010)

Tematyka

literatura

Pierwszy numer

sierpień 1945

Redaktor naczelny

Mateusz Werner

Format

B5

Liczba stron

176

ISSN

0041-4727

Strona internetowa

Twórczość – polski miesięcznik literacki, od 1945 do końca marca 2010 wydawany kolejno przez Spółdzielnię Wydawniczą „Czytelnik", Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Wydawnictwo Współczesne i Bibliotekę Narodową, a od 1 kwietnia 2010 przez Instytut Książki[2]. Najstarsze polskie pismo literackie, ukazuje się od sierpnia 1945[3], początkowo w Krakowie, a od 1950 w Warszawie.

W latach 1955–1980, kiedy redaktorem naczelnym pisma był Jarosław Iwaszkiewicz, w redakcji pracowali m.in.: Anna Kamieńska, Marta Fik, Julian Stryjkowski, Ziemowit Fedecki, Andrzej Kijowski, Henryk Bereza, Artur Międzyrzecki, Zdzisław Najder, Wojciech Karpiński, Jerzy Lisowski.

Profil „Twórczości” obejmuje przede wszystkim publikację współczesnej polskiej poezji i prozy, eseje poświęcone literaturze polskiej i światowej oraz ocenę dzieł literackich.

Wśród najważniejszych stałych rubryk w historii miesięcznika należy wyróżnić ukazujące się od 1968 „Przeglądy Prasy” przekształcone następnie przez objętego zakazem druku pod nazwiskiem Andrzeja Kijowskiego w słynne „Kroniki Dedala”. Ukazywały się one na łamach „Twórczości” do 1984. Także od 1977 do 2005 w „Twórczości” publikował swoje teksty Henryk Bereza. Ukazywały się one pod wspólnym tytułem Czytane w maszynopisie[4]. Do najdłużej współpracujących z miesięcznikiem pisarzy polskich należał Tadeusz Różewicz, który na łamach miesięcznika publikował od roku 1946, ogłaszał tu wiersze, poematy, tłumaczenia, opowiadania (np. Śmierć w starych dekoracjach) oraz poematy prozą (m.in Złowiony). W roku 2017 nakładem Wrocławskiego Wydawnictwa Warstwy ukazał się tom Tadeusza Różewicza Wiersze i poematy z Twórczości (1946-2005)[5].

W ostatnich latach stałą rubrykę autorską, w każdym roku inną, mieli Tadeusz Komendant, Szymon Wróbel, Michał Mrugalski, Andrzej Nowak, Janusz Drzewucki, Marek Sołtysik i Jerzy Olek.

Redaktorami „Twórczości" są m.in. Leszek Bugajski, Janusz Drzewucki, Rajmund Kalicki, a sekretarzem redakcji Aneta Wiatr. Redakcja miesięcznika mieści się w Warszawie przy ulicy Wiejskiej 16.

Redaktorzy naczelni

Redaktorami naczelnymi „Twórczości” byli kolejno: w latach 1945–1949 Kazimierz Wyka (pierwszy numer został formalnie podpisany przez Leona Kruczkowskiego), w latach 1950–1954 Adam Ważyk, w latach 1955–1980 Jarosław Iwaszkiewicz[6], w latach 1981–2004 Jerzy Lisowski[7], w latach 2004–2020 Bohdan Zadura[8]. Od lutego 2021 r. redaktorem naczelnym jest Mateusz Werner[9].

Przypisy

  1. Kontakt. Adres redakcji. Miesięcznik Twórczość. [dostęp 2019-07-14].
  2. Czasopisma patronackie w Instytucie Książki (pol.). 2010-04-06. [dostęp 2010-04-21].
  3. "Twórczość": Miesięcznik mistrzów i debiutantów [dostęp 2018-02-05].
  4. Henryk Bereza, Wypiski z lat 1991-2004, 2006, ISBN 83-922577-4-X.
  5. Tadeusz Różewicz, Wiersze i poematy z "Twórczości" (1946-2005), Janusz Drzewucki (red.), Wrocław: Wrocławskie Wydawnictwo Warstwy, 2017, ISBN 978-83-65502-18-6.
  6. Janusz Drzewucki o ''Twórczości'' i twórczości Jarosława Iwaszkiewicza, „TOK FM [dostęp 2018-02-05] (pol.).
  7. Jerzy Lisowski, Trwanie jest już wartością, „"Sycyna" 1995, nr 15/16”.
  8. Bohdan Zadura | Życie i twórczość | Artysta, Culture.pl [dostęp 2021-02-02] (pol.).
  9. Mateusz Werner nowym redaktorem naczelnym „Twórczości”, instytutksiazki.pl, 2 lutego 2021 [dostęp 2021-02-02] (pol.).

Bibliografia

  • Hasło „Twórczość”, w: Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny, red. A. Hutnikiewicz, A. Lam, Warszawa 2003.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie