Twierdza Kostrzyn

Twierdza Kostrzyn

Plan miasta i twierdzy Kostrzyn z 1921
Państwo	Polska
Miejscowość	Kostrzyn nad Odrą
Typ budynku	Twierdza
Położenie na mapie Kostrzyna nad Odrą Twierdza Kostrzyn
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Twierdza Kostrzyn
Położenie na mapie województwa lubuskiego Twierdza Kostrzyn
Położenie na mapie powiatu gorzowskiego Twierdza Kostrzyn
52°34′44″N 14°38′08″E/52,578889 14,635556
Strona internetowa

Twierdza Kostrzyn (niem. Festung Küstrin) – zespół fortyfikacji wzniesionych i użytkowanych pomiędzy XV a XX wiekiem w Kostrzynie nad Odrą i jego okolicach.

Historia twierdzy

Pierwsze fortyfikacje w Kostrzynie stanowił zamek zbudowany w XV wieku. Nowoczesne fortyfikacje wzniesiono w czasie, gdy był stolicą Nowej Marchii w drugiej połowie XVI wieku. Miasto otoczono wtedy fortyfikacjami bastionowymi zaprojektowanymi na wzór włoski, które częściowo przetrwały do dziś. Twierdza była stopniowo rozbudowywana o nowe elementy przez następne stulecia.

W okresie 24 czerwca – 17 lipca 1808 więziony był tu św. Klemens Maria Hofbauer (tablica pamiątkowa z popiersiem na kościele NMP Matki Kościoła).

W latach osiemdziesiątych XIX wieku Kostrzyn stał się twierdzą fortową – wokół miasta zbudowano pierścień czterech fortów:

• Fort Czarnów
• Fort Gorgast
• Fort Sarbinowo
• Fort Żabice

Są one zachowane w różnym stopniu do dziś.

Miasto Kostrzyn nad Odrą w wyniku oblężenia zostało bardzo poważnie zniszczone w 1945 (95% budynków), a wraz z nim duża część dawnych umocnień bastionowych. Zachowane części są obecnie poddawane restauracji.

Obecnie teren twierdzy przedzielony jest granicą polsko–niemiecką, przy czym większość obiektów dawnej twierdzy znajduje się po stronie polskiej. Turystycznie wykorzystany jest jedynie Fort Gorgast znajdujący się w Niemczech, oraz Bastion Filip, Brama Chyżańska i Brama Berlińska (będące elementami składowymi miasta–twierdzy) po stronie polskiej.

Galeria

• 

  Ruiny zamku (2006)

• 

  Ruiny Kościoła Mariackiego na Starym Mieście (2006)

• 

  Brama Berlińska (2011)

• 

  Plan miasta i Twierdzy Kostrzyn (1728)

Bibliografia

• Wojciech Eckert: Ochrona zabytków architektury obronnej na przykładzie twierdzy Kostrzyn - granice architektury, urbanistyki i krajobrazu kulturowego, Czasopismo Techniczne - Architektura, 2003, s. 152-158.
• Krzysztof Socha: Twierdza Kostrzyn pełna tajemnic-komunikat z badań archeologicznych przeprowadzonych na Starym Mieście w Kostrzynie nad Odrą w roku 2012, w: Lubuskie Materiały Konserwatorskie, tom 9 (2012), Zielona Góra 2012.

Linki zewnętrzne

• Muzeum Twierdzy Kostrzyn