Ty2/Ty42

Ty2/Ty42
Ilustracja
Producent

różni

Lata budowy

1942–1945

Układ osi

1'E

Wymiary
Masa pustego parowozu

z tendrem: 98,05 t
bez tendra: 77,25 t

Masa służbowa

143,635 t

Długość

13 600 mm

Długość z tendrem

22 975 mm

Wysokość

4440 mm

Średnica kół napędnych

1400 mm

Średnica kół tocznych

850 mm

Napęd
Trakcja

parowa

Typ tendra

30D42, 30D43, 32D43, 27D47

Ciśnienie w kotle

16 at

Powierzchnia ogrzewalna kotła

177,73 m²

Powierzchnia przegrzewacza

71,31 m²

Powierzchnia rusztu

3,9 m²

Średnica cylindra

600 mm

Skok tłoka

660 mm

Parametry eksploatacyjne
Moc znamionowa

1633 KM (1200 kW)

Maksymalna siła pociągowa

15 000 kG

Prędkość konstrukcyjna

80 km/h

Portal Transport szynowy

Ty2/Ty42parowóz towarowy konstrukcji niemieckiej (znormalizowana seria 52), budowany masowo w wielu fabrykach europejskich (w Niemczech i krajach okupowanych, m.in. w Polsce) w latach 1942–1945, znany także jako niemiecka lokomotywa wojenna Kriegslokomotive.

Historia

Zadaniem tej uproszczonej, taniej w produkcji i niezawodnej lokomotywy miało być obsługiwanie szlaków kolejowych na terenach zdobytych przez III Rzeszę na wschodzie. Dlatego też parowozy tej serii posiadały znakomitą izolację termiczną i nacisk osi nie przekraczający 15 t, dzięki czemu mogły poruszać się po liniach o kiepskiej lub prowizorycznie naprawionej nawierzchni. Po klęsce III Rzeszy 1206 parowozów tej serii rozpoczęło pracę na PKP. W roku 1962 Polska z uwagi na braki lokomotyw została zmuszona do odkupienia 220 maszyn od ZSRR. 200 z nich zostało włączone do PKP, a 20 zakupiło PMP PW Katowice. Parowozy PKP otrzymały oznaczenie Ty2-1207 do 1406. Parowozy PMP PW jeździły z numerami niemieckimi. Od 1945 roku do końca eksploatacji trakcji parowej była to najliczniejsza seria parowozów w Polsce. W Polsce zachowano 53 parowozy serii Ty2 i 14 parowozów serii Ty42[1]. Trzy z nich są czynne: Ty42-24[2]w Skansenie kolejowym w Pyskowicach, Ty42-107[3] i Ty2-911[4]

Niektóre właściwości trakcyjne

Ty2/42 podczas rozruchu rozwijał maks. siłę pociągową nieco ponad 17 000 kG (170 kN). Opalany lepszym gatunkiem węgla mógł ciągnąć składy towarowe ładowne o masie 620 ton z prędkością 80 km/h lub 1700 t – 50 km/h. W terenach górskich na wzniesieniu 20‰ mógł ciągnąć składy o masie 190 ton z prędkością 40 km/h.

Parowóz ten bywał używany do ciągnięcia składów osobowych, gdzie pociąg o masie ok. 130 ton, składający się z wagonów 2- i 3-osiowych mógł pokonywać wzniesienia 25‰, przy prędkości do 40 km/h.

Galeria

Lista parowozów serii Ty2/Ty42 zachowanych w Polsce

Seria pojazduRok produkcjiProducentMiejscowośćStan parowozu
Ty2-71944Henschel & SohnBaszniaeksponat
Ty2-141942Henschel & SohnKartuzypomnik
Ty2-161942Henschel & SohnStalowa Wola-Rozwadówpomnik
Ty2-181942Henschel & SohnJaworzyna Śl.wrak
Ty2-221942Henschel & SohnLubin, do 2018 Wrocław Świebodzkipomnik
Ty2-291942Henschel & SohnNowy Sączeksponat
Ty2-381942Orenstein & Koppel(niem.)Jaworzyna Śl.eksponat
Ty2-501942Orenstein & Koppel(niem.)Chabówkaeksponat
Ty2-641942Lokomotivfabrik Wien-Floridsdorf(niem.)Toruńwrak
Ty2-811943Henschel & SohnJaworzyna Śl.eksponat
Ty2-1401943BorsigNysawrak
Ty2-1781943H. Cegielski – PoznańKościerzynawrak
Ty2-2201943Grafenstaden(niem.)Tłuszczwrak
Ty2-2231943Henschel & SohnJaworzyna Śl.wrak
Ty2-2691943Henschel & SohnLubiana Pyrzyckapomnik
Ty2-3051943Henschel & SohnJaworzyna Śl.wrak
Ty2-4061943Orenstein & Koppel(niem.)Powodowoeksponat
Ty2-4461943FablokKościerzynawrak
Ty2-5401943Schichau-WerkeLegnicapomnik
Ty2-5591943Schichau-WerkeKrakówpomnik
Ty2-5721943Schichau-WerkeWarszawaeksponat
Ty2-6661943L. Schwartzkopff, Berlin(niem.)Kościerzynawrak
Ty2-7091943L. Schwartzkopff, Berlin(niem.)Łódźwrak
Ty2-8211943Lokomotivfabrik Wien-Floridsdorf(niem.)Jaworzyna Śl.wrak
Ty2-8601944Schichau-WerkeJabłonowo Pomorskiepomnik
Ty2-9111944Orenstein & Koppel(niem.)Chabówkaczynny
Ty2-9211944Henschel & SohnSzymbarkwrak
Ty2-9271944Henschel & SohnPyskowicewrak
Ty2-9301944Henschel & SohnJaworzyna Śl.wrak
Ty2-9491944Henschel & SohnJaworzyna Śl.eksponat
Ty2-9531944Henschel & SohnChabówkaoczekuje naprawy
Ty2-10351944Orenstein & Koppel(niem.)Wrocławpomnik
Ty2-10551944Orenstein & Koppel(niem.)Małaszewiczepomnik
Ty2-10861944Orenstein & Koppel(niem.)Lesznowrak
Ty2-11761944H. Cegielski – PoznańPyszczynwrak
Ty2-11401944ŠkodaZajączkowo Tczewskiewrak
Ty2-11841944Henschel & SohnChabówkaeksponat
Ty2-12261943L. Schwartzkopff, Berlin(niem.)Tłuszczpomnik
Ty2-12581942Henschel & SohnOleśnicarenowacja
Ty2-12791943Krauss-MaffeiWarszawaeksponat
Ty2-12851943L. Schwartzkopff, Berlin(niem.)Ełkeksponat
Ty2-12921944Krauss-MaffeiPyskowicewrak
Ty2-12981944Arnold Jung LokomotivfabrikPowodowowrak
Ty2-13011943Lokomotivfabrik Wien-Floridsdorf(niem.)Kościerzynawrak
Ty2-13121943Henschel & SohnPyskowicewrak
Ty2-13871943Henschel & SohnChojniceeksponat
Ty2-14011943Maschinenfabrik EsslingenKościerzynaeksponat
Ty2-14071964ZNTK PoznańSkierniewiceeksponat
Ty2-21181943Henschel & SohnKędzierzyn-Koźlepomnik
Ty2-34581943Krauss-MaffeiPyskowiceeksponat
Ty2-56801943Schichau-WerkeZabrzepomnik
TE-71751943Lokomotivfabrik Wien-Floridsdorf(niem.)Kościerzynaeksponat
Ty42-11945FablokJaworzyna Śląskaeksponat
Ty42-91945FablokKarszniceeksponat
Ty42-191945FablokChabówkaeksponat
Ty42-241945FablokPyskowiceczynny
Ty42-391945H. Cegielski – PoznańKościerzynawrak
Ty42-441945H. Cegielski – PoznańPyskowiceeksponat
Ty42-851945FablokPyskowiceeksponat
Ty42-1051946H. Cegielski – PoznańKościerzynaeksponat
Ty42-1071946H. Cegielski – PoznańChabówkaczynny
Ty42-1181946FablokChrzanówpomnik
Ty42-1201946FablokWarszawaeksponat
Ty42-1261946FablokKościerzynaeksponat
Ty42-1481946FablokPowodowowrak
Ty42-1491946FablokJarocinwrak

Źródło[5]:.

Przypisy

  1. Tomisław Czarnecki: Wciąż pod parą... parowozy w Polsce. [dostęp 2019-10-24].
  2. Tomisław Czarnecki: Wciąż pod parą... parowozy w Polsce Ty42-24. 2014. [dostęp 2019-10-24].
  3. Tomisław Czarnecki: Wciąż pod parą... parowozy w Polsce Ty42-107. 2014. [dostęp 2019-10-24].
  4. PKP Cargo, „Parowozjada” przeniosła nas w przeszłość, PKP Cargo, 20 sierpnia 2018 [dostęp 2021-01-06].
  5. Tomisław Czarnecki: Wykaz zachowanych w Polsce parowozów normalnotorowych Wciąż pod parą... Polskie parowozy.

Bibliografia

  • Józef Fijałkowski, Wiktor Kowalewski: Charakterystyki normalnotorowych pojazdów trakcyjnych. Wyd. I. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacyjne, 1959.
  • Bastian Königsmann: Pomnik parowóz – die polnischen Denkmaldampflokomotiven: Ein Reiseführer zu Geschichte, Geschichten und Gegenwart aller normalspurigen Museums- und Denkmaldampflokomotiven in Polen. BoD – Books on Demand; Auflage: 1 (24. Februar 2020). ISBN 978-3750412019.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Manewry parowozu Ty42-107 na stacji w Żabnie.png
Autor: Jamnik z Tarnowa, Licencja: CC BY-SA 4.0
Manewry parowozu Ty42-107 na stacji w Żabnie
Falkenberg Bahnhof Lok BR 52-04.jpg
Autor: Radler59 (dyskusja), Licencja: CC BY-SA 4.0
This is a picture of the Brandenburger Baudenkmal (cultural heritage monument) with the ID
Stacja Kędzierzyn-Koźle – parowóz.jpg
Autor: Olos88, Licencja: CC0
Zabytkowy parowóz Ty2 ustawiony jako pomnik w pobliżu stacji kolejowej Kędzierzyn-Koźle
Muzeum Lužná u Rakovníka (3525913102).jpg
Autor: Petr Dadák from Ostrava-Poruba 8, Czech Republic, Licencja: CC BY-SA 2.0
Muzeum Lužná u Rakovníka
Gysev 520.079 in Ebenfurth shunting 01.jpg
Autor: Michel Huhardeaux from Brussels, Belgium, Licencja: CC BY-SA 2.0
Gysev 520.079 shunting in Ebenfurth.
Ty2-911.jpg
Autor: Tekatka191, Licencja: CC BY-SA 3.0
Parowóz Ty2-911
ТЭ-4567, Литва, Шяуляйский уезд, станция Радвилишкис (Trainpix 93897).jpg
Autor:
Al1
, Licencja: CC0
Построен заводом Cegielski(Польша)
Steam locomotive No.56504 Ankara Museum.JPG
Autor: Ex13, Licencja: CC BY-SA 3.0
Steam locomotive No. 56504 at Open-Air Steam Locomotive Museum in Ankara