Tyche

Tyche
Τύχη
—bogini przypadku, „ślepego” losu, szczęścia (pomyślności, powodzenia) i nieszczęścia, opiekunka miast—
Ilustracja
Tyche Antiochii (rzeźba Eutychidesa)
Występowanie

mitologia grecka

Atrybuty

opaska na oczach, róg obfitości, ster, korona w kształcie murów obronnych lub wież (jako opiekunka miast)

Teren kultu

starożytna Grecja

Odpowiednik

Fortuna (rzymski)

Tyche (także Przypadek; gr. Τύχη Týchē ‘ślepy przypadek’, ‘ślepy los’, łac. Tyche, Fortuna od fors ‘los’, ‘traf’) – w mitologii greckiej bogini i uosobienie przypadku, „ślepego” losu, szczęścia (pomyślności, powodzenia) i nieszczęścia; opiekunka miast; utożsamiana z rzymską Fortuną[1][2].

Uchodziła za córkę boga Zeusa (lub Prometeusza) albo tytana Okeanosa i tytanidy Tetydy lub za siostrę Nereid[2][3].

W sztuce przedstawiana jest zwykle z zawiązanymi oczami oraz rogiem obfitości i sterem[1][2]. Na głowie często ma koronę w kształcie murów obronnych (lub wież), jako bóstwo opiekuńcze miast[1][3].

Wiele miast miało swoją własną Tyche[1][4].

Imieniem bogini została nazwana jedna z planetoid – (258) Tyche.

Przypisy

  1. ↑ a b c d Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2008, s. 354. ISBN 83-04-04673-3.
  2. ↑ a b c Vojtech Zamarovský: Bohovia a hrdinovia antických bájí. Bratislava: Perfekt a.s., 1998, s. 449. ISBN 80-8046-098-1. (słow.); polskie wydanie: Bogowie i herosi mitologii greckiej i rzymskiej (Encyklopedia mitologii antycznej, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej).
  3. ↑ a b Jan Parandowski: Mitologia. Wierzenia i podania Greków i Rzymian. Londyn: Wydawnictwo Plus, 1992, s. 386. ISBN 09-07-58785-2.
  4. ↑ Władysław Kopaliński: Słownik mitów i tradycji kultury. Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003, s. 1351. ISBN 83-7399-022-4.

Bibliografia

  • Aaron J. Atsma: Tyche (ang.). theoi.com. [dostęp 2012-05-23].
  • Mała encyklopedia kultury antycznej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990, s. 770. ISBN 83-01-03529-3.
  • Tyche (ang.). mythindex.com. [dostęp 2012-05-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-05-21)].
  • Carlos Parada: Tyche (ang.). maicar.com. [dostęp 2012-05-23].
  • William Smith: A Dictionary of Greek and Roman biography and mythology: Tyche (ang.). perseus.tufts.edu. [dostęp 2012-05-23].
  • Harry Thurston Peck: Harpers Dictionary of Classical Antiquities, 1898: Tyche1 (ang.). perseus.tufts.edu. [dostęp 2012-05-23].

Media użyte na tej stronie

Tyche Antioch Vatican Inv2672.jpg
The Tyche (Fortune) of Antioch. Marble, Roman copy after a Greek bronze original by Eutychides of the 3rd century BC.