Tychnowy

Artykuł

53°46′49″N 18°57′30″E

- błąd

38 m

WD

53°46'51.10"N, 18°57'37.80"E

- błąd

1 m

Odległość

165 m

Tychnowy
wieś
Ilustracja
Kościół pw. św. Jerzego i Opatrzności Bożej
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

kwidzyński

Gmina

Kwidzyn

Wysokość

~50 m n.p.m.

Liczba ludności (2011)

ok. 1000

Strefa numeracyjna

55

Kod pocztowy

82-511

Tablice rejestracyjne

GKW

SIMC

0151360

Położenie na mapie gminy wiejskiej Kwidzyn
Mapa konturowa gminy wiejskiej Kwidzyn, w centrum znajduje się punkt z opisem „Tychnowy”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Tychnowy”
Położenie na mapie powiatu kwidzyńskiego
Mapa konturowa powiatu kwidzyńskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Tychnowy”
Ziemia53°46′49″N 18°57′30″E/53,780278 18,958333

Tychnowy (niem. Tiefenau) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie kwidzyńskim, w gminie Kwidzyn przy drodze krajowej nr Tabliczka DK55.svg.

Wieś szlachecka położona była w II połowie XVI wieku w województwie malborskim[1]. W latach 1945-1954 roku miejscowość była siedzibą gminy Tychnowy. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.

Historia

Po drugim pokoju toruńskim (1466 rok) kończącym wojnę trzynastoletnią dobra tychnowskie znalazły się w województwie malborskim Prus Królewskich i były w rękach szlachty polskiej. W roku 1920 roku podczas przegranego przez Polaków plebiscytu na Powiślu miejscowa ludność opowiedziała się w 59,09% za Polską. Mimo opcji propolskiej mieszkańców, wieś pozostała na obszarze Niemiec. W okresie międzywojennym Tychnowy stanowiły silny ośrodek polskości. Działały tu polski bank, czytelnia, biblioteka i niedzielna szkółka polska prowadzona przez ks. Piotra Baranowskiego.

Do 1 grudnia 1916 we wsi znajdował się przystanek kolejowy[2].

Zabytki

Według rejestru zabytków NID[3] na listę zabytków wpisany jest zespół kościoła parafialnego:

  • kościół pw. św. Jerzego i Opatrzności Bożej, poł. XIV, 1600, nr rej.: A-265 z 9.12.1961
  • cmentarz przy kościele, grzebalny, nr rej.: A-265 z 7.07.1998
  • brama cmentarna, 2 poł. XIX, nr rej.: j.w.
  • kapliczka, nr rej.: j.w.

Murowany, gotycki kościół pochodzi z XIV w., przebudowany na przełomie XVI/XVII w. (powstało wówczas obecne sklepienie gwiaździste i wsporniki z herbami rodów polskich). Wieża kościelna oraz kruchta pochodzą z 1869. We wnętrzu gotycka granitowa chrzcielnica, zabytkowe malowane drzwi drewniane, chór muzyczny z polichromiami z XVIII w i tegoż wieku ołtarze[4]. Odkryto też gotyckie freski.

Bibliografia

  • J. Liguz, 2008: Zabytki architektury w powiecie kwidzyńskim. Wyd. Lokalna Organizacja Turystyczna Liwa.

Przypisy

  1. Prusy Królewskie w drugiej połowie XVI wieku : suplement. Cz. 1, Mapy, plany, Warszawa 2021, k. 1.
  2. Świat Kolei nr 12/2016
  3. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021, s. 53 [dostęp 2020-03-15].
  4. Piotr Skurzyński "Warmia, Mazury, Suwalszczyzna" Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2004 s. 50-51 ISBN 83-7200-631-8

Media użyte na tej stronie

Pomeranian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.92 N
  • S: 53.40 N
  • W: 16.65 E
  • E: 19.75 E
Powiat kwidzyński location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu kwidzyńskiego, Polska
Kwidzyn (gmina wiejska) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Kwidzyn, Polska
Tychnowy, kościół św. Jerzego i Opatrzności Bożej (02).JPG
Autor: Gdaniec, Licencja: CC BY-SA 4.0
Tychnowy - rzymskokatolicki kościół parafialny p.w. św. Jerzego i Opatrzności Bożej