Tygodnik Ziemi Sanockiej

Tygodnik Ziemi Sanockiej
Ilustracja
Winieta pisma z 3 września 1911
Częstotliwośćtygodnik
Państwo Austro-Węgry
AdresSanok
Pierwszy numer1 maja 1910
Ostatni numer1914
Redaktor naczelnyLudwik GlatmanMichał Pollak
Liczba stron4

Tygodnik Ziemi Sanockiejtygodnik regionalny ukazujący się w Sanoku na początku XX wieku.

Pierwszy numer „Tygodnika Ziemi Sanockiej” ukazał się 1 maja 1910 w cenie 20 halerzy, zaś gazeta ukazywała się w każdą sobotę wieczorem[1]. W zapowiedzi redakcji profil tygodnika został określony jako postępowy organ ludności polskiej, zamieszkującej dawną ziemię sanocką, a dzisiejsze powiaty polityczne sanocki, krośnieński, brzozowski i liski, a jako dążenie i cel zostało wskazane pielęgnowanie ideałów narodowych i religijnych na gruncie katolickim oraz popierani interesów ekonomicznych i kulturalnych ludności polskiej w ziemi sanockiej zamieszkałej[2]. Ostatni numer pisma z 1913 roku był redagowany przez komitet redakcyjny, kosztował nadal 20 halerzy[3].

Redaktorem naczelnym i odpowiedzialnym od początku istnienia pisma w 1910 do pierwszego tygodnia stycznia 1912 był Ludwik Glatman, po czym jego miejsce jako redaktor odpowiedzialny zajął księgarz i wydawca Michał Pollak, prowadząc czasopismo do 1914[4][5][6][7] (w 1913 wydawano tygodnik w czwartym z kolei roku[8])[7].

Od początku wydawcą pisma była Spółka Wydawnicza, zaś druk wykonywała Drukarnia Karola Pollaka w Sanoku[9], a od września 1911 Drukarnia Franciszka Patały[10][11]. Tygodnik zasadniczo liczył cztery strony, tylko w wyjątkowych przypadkach numer miał sześć stron. Stałymi rubrykami czasopisma były publikacje o charakterze prozy literackiej, niekiedy także publikowano wiersze. Ponadto ukazywały się felietony, recenzje utworów literackich[12][13], publikacje okolicznościowe o charakterze patriotycznym z okazji rocznic wydarzeń historycznym, relacje z obrad Rady Miejskiej, korespondencje z okolicznych miejscowości, rubrykę z aktualnymi doniesieniami pod nazwą „Kronika”, zaś na ostatniej stronie drukowano reklamy oraz ogłoszenia.

Profil pisma był kształtowany przez środowisko narodowych demokratów; według Alojzego Zieleckiego mimo piastowania stanowiska redaktora naczelnego i odpowiedzialnego przez Ludwika Glatmana, faktycznymi redaktorami merytorycznymi byli związani na stałe z Sanokiem Adam Pytel, Wojciech Ślączka, Paweł Biedka i Emil Gaweł[14][15]. Współpracownikiem pisma był Leopold Biega[16][17]. Na łamach tygodnika ukazywały się publikacje następujących autorów: Ludwik Glatman, Janina Kossak-Pełeńska, Stefan Gralewski, Karol Zaleski, Wilhelmina Zaleska, Władysław Kucharski, Jan Stanisław Stantejski, Stanisław Kotowicz, B. Gnoiński, Paweł Bonhomme, Armin Ronai, Jerzy Kossowski, Stanisław Maykowski, Paweł Klimczuk, Ignacy Grabowski, Stanisław Pazurkiewicz, Stanisław Tokarski, Kazimierz Gliński, Paweł Biedka, Mieczysław Nawarski, Maria Hirschberg, Adam Konopnicki. W 1910 syjońskie trafiki w Sanoku, w akcie bojkotu czasopisma, zaprzestały jego sprzedaży[18].

Na początku XXI wieku zdigitalizowanie i udostępnienie „Tygodnika Ziemi Sanockiej” podjęły Jagiellońska Biblioteka Cyfrowa i Sanocka Biblioteka Cyfrowa.

Przypisy

  1. Wstęp. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 1, Nr 1 z 1 maja 1910. 
  2. Od Redakcyi. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 1, Nr 1 z 1 maja 1910. 
  3. Od Redakcyi. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 3, Nr 52 z 25 grudnia 1913. 
  4. Naczelny i odpowiedzialny redaktor. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 4, Nr 1 z 1 maja 1910. 
  5. Kronika. Od redakcyi. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 2, Nr 1 z 7 stycznia 1912. 
  6. Odpowiedzialny redaktor. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 5, Nr 52 z 25 grudnia 1913. 
  7. a b Jadwiga Zaleska. Karol Pollak – typographus sanocensis i dzieje jego drukarni. „Rocznik Sanocki”. VI, s. 35, 1988. Krajowa Agencja Wydawnicza. 
  8. Od Redakcyi. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 3, Nr 1 z 1 stycznia 1913. 
  9. Informacja. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 6, Nr 1 z 1 maja 1910. 
  10. Kronika. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 3, Nr 37 z 3 września 1911. 
  11. Informacja. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 6, Nr 52 z 25 grudnia 1913. 
  12. Ludwik Glatman. Janina Pełeńska: „Na falach życia”. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 1-2, Nr 14 z 31 lipca 1910. 
  13. Ludwik Glatman. Uwagi nad zawodem lekarskim w chwili obecnej przez Dra Aleksandra Hicnera we Lwowie 1904. Część II w Jaśle 1905. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 1-2, Nr 16 z 14 sierpnia 1910. 
  14. Alojzy Zielecki, Struktury organizacyjne miasta, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 359.
  15. Alojzy Zielecki, Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku, Życie kulturalne, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 451.
  16. Kronika. Ś. p. Leopold Biega. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 2, Nr 18 z 28 sierpnia 1910. 
  17. Ś. p. Leopold Biega. Wspomnienie pośmiertnie. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 2, Nr 19 z 4 września 1910. 
  18. Kronika. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 3, Nr 21 z 18 września 1910. 

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Flag of the Habsburg Monarchy.svg

↑ Civil flag or Landesfarben of the Habsburg monarchy (1700-1806)
↑ Merchant ensign of the Habsburg monarchy (from 1730 to 1750)
↑ Flag of the Austrian Empire (1804-1867)
↑ Civil flag used in Cisleithania part of Austria-Hungary (1867-1918)
House colours of the House of Habsburg
Tygodnik Ziemi Sanockiej 1911-37.jpg
Winieta Tygodnika Ziemi Sanockiej nr 37/1911