Tygrys syberyjski

Tygrys syberyjski
Panthera tigris altaica[1]
Temminck, 1844
Ilustracja
Tygrys syberyjski w łódzkim ZOO
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Infragromada

łożyskowce

Rząd

drapieżne

Rodzina

kotowate

Rodzaj

lampart

Gatunek

tygrys azjatycki

Podgatunek

tygrys syberyjski

Synonimy
  • Panthera tigris longipilis (Fitzinger, 1868)[1]
  • Panthera tigris amurensis Dode
  • Panthera tigris coreensis Brass
  • Panthera tigris mikadoi Satunin
  • Panthera tigris mandshurica Bajkov
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
Status iucn3.1 EN pl.svg
Zasięg występowania
Mapa występowania
Zasięg występowania:
różowy – rok 1800
czerwony – rok 2010

Tygrys syberyjski, tygrys amurski (Panthera tigris altaica) – największy z podgatunków tygrysa azjatyckiego, drapieżnego ssaka z rodziny kotowatych. Porównywalne rozmiary osiąga jedynie tygrys bengalski (P. t. tigris). Zbliżony wielkością tygrys kaspijski (P. t. virgata) uznawany jest już za gatunek wymarły. Tygrys syberyjski to podgatunek o niskim poziomie zmienności genetycznej[3][4].

Zasięg występowania

100 lat temu występował na dużym obszarze od rzeki Huang He na południu do Kamczatki na północy i od Bajkału na zachodzie po Morze Japońskie na wschodzie.

Obecnie populacja jest szacowana na maksymalnie 562 osobniki[5]. Zamieszkują one Kraj Nadmorski i Kraj Chabarowski na wschodnich krańcach Rosji a część występuje na granicy rosyjsko-chińskiej, w dolnym biegu Amuru. Osobniki z tej drugiej populacji coraz częściej wkraczają na tereny północnych Chin oraz Korei Północnej.

Zamieszkuje górskie, gęste lasy iglaste i mieszane w pobliżu rzek i potoków.

Charakterystyka

Oko tygrysa syberyjskiego

Zimowa sierść jest żółtawa i długa (40 do 60 mm na grzbiecie i 70 do 105 mm na brzuchu[6]), a letnia – rudopomarańczowa, jaśniejsza niż u pozostałych tygrysów, z ciemnobrązowymi pręgami – pozostałe podgatunki mają pręgi raczej czarne niż brązowe. Dojrzały samiec osiąga długość ponad 300 cm (razem z ogonem) przy masie ciała dochodzącej do 300 kg. Samice są mniejsze – osiągają do 260 cm długości i ważą od 100–167 kg[7]. Największy dziko żyjący osobnik, jakiego odnotowano – zastrzelony w ZSRR w 1943 – ważył 306,5 kg[6]. Długość górnych kłów sięga 75 mm, a czasem nawet 90 mm[6].

Ponieważ tygrys ten zamieszkuje tereny, gdzie narażony jest na temperatury poniżej -40 °C, dlatego jako jedyny tygrys posiada w pachwinach i na brzuchu ok. pięciocentymetrową warstwę tłuszczu.

Poluje na duże ssaki, głównie dziki i jelenie, atakuje również bydło domowe. Ciąża trwa trzy i pół miesiąca, rodzą się 2–3 młode. Żyje około 15 lat.

Na skutek działań wojennych na terenach zajmowanych przez tygrysa syberyjskiego, a także polowań – w tym dla sportu – jego populacja zmniejszyła się do około 20-30 osobników w latach 40. XX wieku[7]. W 1947 roku w ZSRR wydano całkowity zakaz polowań na tygrysy syberyjskie. W połowie lat 80. XX wieku szacowano, że populacja tygrysa syberyjskiego składa się z około 250 osobników. Jednak problemy związane z rozpadem ZSRR doprowadziły do zagrożenia populacji, głównie nielegalna wycinka lasów i kłusownictwo. W roku 1992 powstał The Siberian Tiger Project. W ramach projektu oprócz drobiazgowych badań nad zwyczajami tygrysów i relacjami tygrys-przyroda oraz tygrys-człowiek, które miały na celu ułatwić zachowanie gatunku, wprowadzono patrole zapobiegające kłusownictwu, oraz konsultacje z władzami na poziomie lokalnym (które mają na celu zapobieganie nadmiernej wycince lasów na terenach występowania tygrysów, oraz innym działaniom mogącym degradować środowisko naturalne tygrysa). Wprowadzono szereg działań w ramach planu ustabilizowania syberyjskiej populacji. Obecnie uznaje się, że podstawowy cel został osiągnięty, a liczba tygrysów syberyjskich zaczyna wzrastać[8]. Mimo tego wciąż gatunek ten znajduje się na granicy wymarcia.

Przypisy

  1. a b Panthera tigris altaica, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. D. Miquelle i inni, Panthera tigris ssp. altaica, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015 [online], wersja 2015.1 [dostęp 2015-06-30] (ang.).
  3. M. A. Russello, E. Gladyshev, D. Miquelle, A. Caccone. Potential genetic consequences of a recent bottleneck in the Amur tiger of the Russian far east.. „Conservation Genetics”. 5 (5), s. 707-713, 2004. DOI: 10.1007/s10592-004-1860-2. (ang.). 
  4. Shu-Jin Luo i inni, Phylogeography and Genetic Ancestry of Tigers (Panthera tigris), „PLoS Biology”, 2 (12), 2004, s. 2275-2293, DOI10.1371/journal.pbio.0020442, PMID15583716, PMCIDPMC534810 (ang.).
  5. Sex imbalance as endangered Siberian tigers show signs of recovery, siberiantimes.com [dostęp 2017-03-10] (ang.).
  6. a b c Vratislav Mazák. Panthera tigris. „Mammalian species”. 152, s. 1-8, 1981. The American Society of Mammalogists. (ang.). 
  7. a b Amur Tiger. Save The Tiger Fund. [dostęp 2010-11-06]. (ang.).
  8. Russian Plan to Save World's Largest Tiger Succeeds. Environment News Service. [dostęp 2010-11-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-01-16)]. (ang.).

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Panthera tigris tigris range map 1800s and 2010s.png
Autor: cassi saari, Licencja: CC BY-SA 4.0
Panthera tigris tigris range map in the late 19th century and 2010s from Shaer, M. 2015 "Can the Siberian tiger make a comeback?" in Smithsonian Magazine. Includes national borders.
Status iucn3.1 EN pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Panthera tigris altaica in Lodz Zoo 1.jpg
Autor: Chrumps, Licencja: CC BY-SA 4.0
Tygrys syberyjski (Miejski Ogród Zoologiczny w Łodzi)