Tymotka łąkowa
| ||
Systematyka[1][2] | ||
Domena | eukarionty | |
Królestwo | rośliny | |
Podkrólestwo | rośliny zielone | |
Nadgromada | rośliny telomowe | |
Gromada | rośliny naczyniowe | |
Podgromada | rośliny nasienne | |
Nadklasa | okrytonasienne | |
Klasa | Magnoliopsida | |
Nadrząd | liliopodobne (≡ jednoliścienne) | |
Rząd | wiechlinowce | |
Rodzina | wiechlinowate | |
Rodzaj | tymotka | |
Gatunek | tymotka łąkowa | |
Nazwa systematyczna | ||
Phleum pratense L. |
Tymotka łąkowa, brzanka pastewna (Phleum pratense L.) – gatunek rośliny zielnej z rodziny wiechlinowatych (traw). W Polsce gatunek pospolity.
Morfologia
- Pokrój
- Bylina tworząca luźne kępki złożone z licznych pędów skróconych. Osiąga wysokość do 1,5 m.
- Łodyga
- Źdźbła okrągłe, prosto wzniesione, podzielone na międzywęźla.
- Liście
- Mają kształt lancetowaty, są płaskie i matowe. Pochwy liściowe są otwarte, zachodzą na siebie brzegami. Szerokość liści dochodzi do 1 cm, języczek liściowy ma do 5 mm szerokości i jest ostro zakończony.
- Kwiaty
- Zebrane w walcowatą wiechę o bardzo krótkich gałązkach, przez co przypomina swoim wyglądem kłos. Wiecha ma długość zwykle do 12 cm, rzadziej nawet ponad 30 cm i grubość 4-12 mm, jest sztywna i zielona (czasami podbarwiona na fioletowo), żółto- lub szarozielona. Kłoski są jednokwiatowe, długości nieco ponad 3 mm. Plewy ok. 3 mm długości z wyrostkami ościstymi do 2,5 mm długości. Na szczycie są poprzecznie ucięte, nie wygięte, z prostą, orzęsioną linią grzbietową. Plewki błoniaste, spiczaste, gęsto pokryte włoskami[3]. Pylniki mają żółty lub fioletowy kolor, a znamiona słupka są wachlarzowate lub piórkowate. Kwitnie w czerwcu-lipcu.
- Owoc
- Oplewiony ziarniak, łatwo wypada z plewek.
Biologia i ekologia
Występuje na glebach mineralnych, średnio zwięzłych oraz torfowych. Lubi stanowiska żyzne, umiarkowanie wilgotne i wilgotne, dobrze znosi zalewy. Hemikryptofit. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Molinio-Arrhenatheretea (podgat. P. pratense subsp. pratense)[4].
Ta europejska roślina została przypadkowo przeniesiona na kontynent amerykański przez pierwszych osadników. Po raz pierwszy została opisana w 1711 roku przez botanika Johna Hurda opisującego rośliny rosnące w New Hampshire. Nadał jej nazwę Hurd Grass. Obecnie roślina rośnie na większości terytorium Stanów Zjednoczonych i Kanady[5]. Tymotka łąkowa razem z wiechliną łąkową dały poetycką nazwę stanu Kentucky nazywanego bluegrass state (pol. stan niebieskich traw)[6].
Zastosowanie
Cenna roślina łąkowa i pastwiskowa. Znajduje się w rejestrze roślin rolniczych Unii Europejskiej. Jest trawą o bardzo wysokich walorach pokarmowych i smakowych. Może być stosowana na łąki i pastwiska. Nie wymaga żyznej gleby, jest odporna na mrozy, ale niezbyt dobrze znosi suszę. Dobrze znosi spasanie. Na łąkach musi być koszona przed wykłoszeniem, po wykłoszeniu bowiem szybko drewnieje i siano ma mniejszą wartość użytkową.
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-26] (ang.).
- ↑ Marian Falkowski (red.), Trawy polskie : praca zbiorowa, wyd. 1, Warszawa: Państwowe Wydawn. Rolwicze i Leśne, 1982, s. 351-352, ISBN 83-09-00593-8, OCLC 10062340 .
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- ↑ Timothy, Aden Brook (ang.). [dostęp 2015-01-04].
- ↑ Hugh Brogan: The Penguin History of the United States of America. London: Penguin Books, 2001, s. 752. ISBN 978-0-14-025255-2.
- African Plant Database: 54585
- BioLib: 42637
- EoL: 1114570
- EUNIS: 192408
- Flora of China: 200025874
- FloraWeb: 4225
- GBIF: 9014945
- INaturalist: 57190
- IPNI: 415868-1
- ITIS: 41062
- NCPI: 15957
- The Plant List: kew-433846
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:415868-1
- Tela Botanica: 48983
- Tropicos: 25509875
- USDA PLANTS: PHPR3
Media użyte na tej stronie
Wiesen-Lieschgras. Phleum Böhmeri Wibel. A blühende Pflanze; B Rispe, beim Biegen lappig; 1 Teil der Blütenrispe; 2 Deckspelze. 1 und 2 vergrössert. Phleum pratense L. C blühende Pflanze; 3 Ährchen; 4 Hüllspelzen ; 5 Ährchen mit Same; 7 Same. 1 bis 7 vergrössert.