Typha orientalis

Typha orientalis
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

pałkowate

Rodzaj

pałka

Gatunek

Typha orientalis

Nazwa systematyczna
Typha orientalis C.Presl
Epimel. Bot. 239 1851[3]
Synonimy
  • Typha japonica Miq.
  • Typha latifolia var. orientalis (C.Presl) Rohrb.
  • Typha muelleri Rohrb.
  • Typha shuttleworthii var. orientalis (C. Presl) Rohrb.
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]
Status iucn3.1 LC pl.svg

Typha orientalis C.Presl – gatunek rośliny należący do rodziny pałkowatych (Typhaceae). Występuje na rozległym obszarze we wschodniej Azji; na północy od Japonii, Korei, Rosji i Mongolii, poprzez Chiny, Tajwan, po Półwysep Indochiński, Filipiny i Indonezję; rośnie także na wyspach w zachodniej części Pacyfiku, w Australii, na Nowej Zelandii i wyspach Chatham[5][6]. Rośnie nad brzegami wód stojących i wolno płynących rzek, na siedliskach żyznych na obszarach nizinnych[6].

Morfologia

Pęd prosty, wzniesiony, tęgi, osiągający do 2[5]–3[6] wysokości. Kłącze ma średnicę do 4 cm, okryte jest łuskowatymi liśćmi. Pochwy liściowe tworzą nibyłodygę o średnicy do 3 cm. Blaszki liściowe równowąskie, wypukłe odosiowo (od dołu), wzniesione. Mają szerokość do 9 mm i długość do 70 cm. Roślina jednopienna, rozdzielnopłciowa. Kwiatostan ma długość 30–50 cm, w górnej części kwiatostan męski jest krótszy i węższy od osiągającej 2,5 cm średnicy dolnej części z kwiatami żeńskimi. Obie części stykają się ze sobą lub są nieznacznie oddzielone. Pod kwiatostanem męskim, rzadko w jego obrębie znajdują się 1–3 odpadające szybko podsadki, pod kwiatostanem żeńskim – podsadka jest pojedyncza. Kolby są jasnobrązowe. Kwiaty męskie zawierają 3 pręciki (rzadko 2 lub 4), pylniki mają ok. 3 mm długości. Kwiaty żeńskie zawierają wrzecionowatą do lancetowatej zalążnię na szypułce o długości ok. 2,5 mm, słupek ma 1,2-2 mm długości; znamię łopatkowate o długości do 0,8 mm. Słupek otoczony jest włoskami o długości mu równej, wyrastającymi z szypułki. Owoc eliptyczny[5][6].

Zastosowanie

Wszystkie części rośliny są jadalne. Gatunek używany jest także jako roślina lecznicza ze względu na działanie ściągające, moczopędne i uspokajające. Stosowany jest przy siniakach, biegunce i gorączce. Rośliny wykorzystywane są także jako źródło biomasy i włókien. Używane są do izolacji, pokrycia dachów, tkania. Ze względu na tolerowanie dużych stężeń ołowiu gatunek wykorzystywany jest także do fitoremediacji[4].

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2015-03-03] (ang.).
  3. ↑ Typha orientalis C.Presl. W: The Plant List [on-line]. [dostęp 2015-03-03].
  4. ↑ a b X. Zhuang, Typha orientalis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] [dostęp 2015-03-03] (ang.).
  5. ↑ a b c Typha orientalis C. Presl. W: Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2015-03-03].
  6. ↑ a b c d Typha orientalis. New Zealand Plant Conservation Network. [dostęp 2015-03-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-23)].

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 LC pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Typha-Orientalis.jpg
Autor: Grapeman4, Licencja: CC BY-SA 3.0
Photo of Raupo/Bulrush in wetland Queenstown New Zealand