Tyraliera

Kadr z filmu The Battle of the Somme – brytyjska tyraliera w bitwie nad Sommą (1916)

Bitwa Warszawska – piechota polska w tyralierze (1920)

(c) Bundesarchiv, Bild 183-E10718 / Haine / CC-BY-SA 3.0

Niemiecka tyraliera w ataku na Wojskową Składnicę Tranzytową na Westerplatte (1939)

Brytyjska tyraliera w II bitwie pod El Alamein (1942)

Tyraliera (linia tyralierska) – rozproszony liniowy szyk bojowy piechoty.

Żołnierze pododdziału walczącego w tyralierze tworzą pojedynczy szereg wzdłuż frontu^[1], przy zachowaniu odległości 6–8 metrów pomiędzy poszczególnymi żołnierzami. Porządek ten jest utrzymywany po opuszczeniu okopów, następnie, wskutek przeszkód terenowych, szyk tyraliery zwykle traci swą regularność.

W czasach rewolucji francuskiej, tyralierami (fr. tirailleurs) nazywano żołnierzy, którzy poruszali się przed głównym ugrupowaniem wojska uformowanego w kolumny. Ich zadaniem było rozpoznanie terenu, a także utrudnianie przeciwnikowi sformowania szyku bojowego. Walczący w tyralierze nosili mundury w niejaskrawych barwach ułatwiających maskowanie, z czasem też uzbrojono ich w broń gwintowaną (na przykład karabin Baker), zapewniającą lepszą celność i donośność niż stosowana powszechnie broń gładkolufowa. Ponadto tyralierę stosowano w przypadku wojska słabo wyszkolonego do walki w regularnym szyku, między innymi ochotników i oddziałów złożonych głównie z rekrutów. Z powodzeniem stosowano ją podczas amerykańskiej wojny o niepodległość i w Polsce w trakcie insurekcji kościuszkowskiej. Później przyjęta została jako podstawowy szyk walki dla pododdziałów lekkiej piechoty (kompanii woltyżerskich).

Również w początkowym okresie I wojny światowej, wobec dużych strat oddziałów walczących w szyku kolumnowym, tyraliera przez pewien czas stała się podstawowym szykiem piechoty. Ujawniła się jednak przy tym jej niska odporność na ogień współczesnej broni strzeleckiej (maszynowej, szybkostrzelnej karabinowej), a na terenie mocno naruszonym silnym ostrzałem artyleryjskim szyk często ulegał zerwaniu, co prowadziło do rozproszenia pododdziału. Dlatego pierwotny szyk tyraliery zmodyfikowano zastępując w ataku wydłużone linie piechurów zespołami krótkich tyralier formowanych przez żołnierzy pojedynczych drużyn.

Przypisy

Bibliografia

• Frederick Myatt: Broń strzelecka XIX wieku. Warszawa: Wydawnictwo Espadon, 1995. ISBN 83-85489-14-2.