Tyreofory

Ten artykuł od 2010-10 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do wiarygodnych źródeł. (Dodanie listy źródeł bibliograficznych lub linków zewnętrznych nie jest wystarczające). Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Tyreofory

Thyreophora
Nopcsa, 1915
Ankylozaur Mymoorapelta
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Podgromada	diapsydy
Infragromada	archozauromorfy
Nadrząd	dinozaury
Rząd	dinozaury ptasiomiedniczne
Podrząd	tyreofory

Tyreofory (Thyreophora) – podrząd dinozaurów z rzędu dinozaurów ptasiomiednicznych (Ornithischia).

Nazwa łacińska „Thyreophora” oznacza „nosicieli tarcz” i została wprowadzona w 1915 roku przez barona Franza Nopcsę.

Tyreofory są uważane za najbardziej pierwotne spośród dinozaurów ptasiomiednicznych. Większość tyreoforów poza formami najbardziej pierwotnymi była czworonożna. Ich kończyny tylne były masywniejsze i dłuższe od przednich. Ciało tyreoforów pokrywały rzędy ochronnych guzów, płyt i kolców, które układały się wzdłużnie, tworząc rodzaj kostnego pancerza, chroniącego je przed drapieżnikami. Wśród tyreoforów występowały zarówno formy małe mierzące, około 2 metrów długości, jak i dość duże, osiągające do 9 metrów. Od innych podrzędów dinozaurów odróżnia je obecność kości jarzmowej w czaszce. Tyreofory miały małe zęby policzkowe i dobrze rozwinięte kości podpierające policzki. Budowa szczęk i zębów charakteryzowała się jednak mniejszą złożonością niż u ornitopodów i marginocefali. Tyreofory odżywiały się roślinami o miękkich liściach takimi jak paprocie nasienne, krzewami oraz owocami, prowadząc dość powolny tryb życia.

Wśród poznanych dotąd form za najbardziej bazalne uważa się rodzaje: Scelidosaurus, Scutellosaurus, Emausaurus, Tatisaurus i Bienosaurus^[1] – nie należą one do kladu Eurypoda, obejmującego ankylozaury i stegozaury, klasyfikowane w randze infrarzędów w podrzędzie Thyreophora.

Thyreophora jako nazwa kladu została zdefiniowana w 2004 roku przez Normana, Witmera i Weishampela jako najobszerniejszy klad obejmujący wszystkie zwierzęta bliżej spokrewnione z ankylozaurem niż z triceratopsem^[1].

Tyreofory występowały w okresie od wczesnej jury do końca kredy, przy czym stegozaury występowały głównie w jurze, a ankylozaury w kredzie.

(c) I, Dinotom, CC-BY-SA-3.0

Przypisy