Tytus Karlikowski

Tytus Karlikowski

Wąż, Tytus

Data i miejsce urodzenia	3 stycznia 1927 Łęczyca
Data i miejsce śmierci	3 lipca 2019 Warszawa
Zawód, zajęcie	specjalista inż. środowiska, ochrony przeciwpożarowej lasu i ochrona środowiska
Narodowość	polska
Tytuł naukowy	prof. dr hab. inż.
Rodzice	Roman i Maria
Małżeństwo	Anna Kucharska
Odznaczenia

Grób Tytusa Karlikowskiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Tytus Karlikowski, ps. Wąż, Tytus^[1] (ur. 3 stycznia 1927 w Łęczycy, zm. 3 lipca 2019 w Warszawie^[2][3]) – polski działacz podziemia niepodległościowego w czasie II wojny światowej, członek Armii Krajowej, uczestnik powstania warszawskiego, prof. dr hab. inż., specjalista w zakresie inżynierii środowiska, ochrony przeciwpożarowej lasu oraz ochrony środowiska, działacz kombatancki, przewodniczący Środowiska Żołnierzy Batalionu Armii Krajowej „Zośka” i Komitetu Opieki nad Grobami Poległych Żołnierzy Batalionu „Zośka”.

Życiorys

Syn Romana i Marii. Przed wybuchem II wojny światowej działał w harcerstwie, zdołał ukończyć szkołę powszechną i w czerwcu 1939 r. zdał egzamin wstępny do Państwowego Gimnazjum i Liceum Męskiego im. Tadeusza Reytana w Warszawie^[4]. Podczas polskiej wojny obronnej brał udział w obronie stolicy w ramach Wojennego Pogotowia Harcerzy. W listopadzie 1939 r. rozpoczął naukę na tajnych kompletach w Gimnazjum i Liceum im. Tadeusza Reytana^[4] i należał do konspiracyjnej drużyny harcerskiej tej szkoły^[5]. Od lutego 1940 r. w konspiracji, następnie członek Szarych Szeregów. W 1943 r. uzyskał w ramach tajnych kompletów tzw. małą maturę i od września tego roku uczęszczał na tajne komplety w Liceum im. Stefana Batorego^[4]. W 1943 r. zawyżył swój wiek o trzy lata, by móc wstąpić do Grup Szturmowych Szarych Szeregów, i brał udział w akcjach bojowych: Meksyk II, Meksyk III i Meksyk IV, a w dniu 26 września 1943 r. w akcji „Wilanów”. Od września po reorganizacji Grup Szturmowych członek batalionu „Zośka”. W momencie wybuchu powstania warszawskiego 1 sierpnia 1944 r. został odcięty na terenie Śródmieścia i nie dotarł na miejsce koncentracji swojego batalionu. W dniach 1–5 sierpnia brał udział w walkach w ramach batalionu „Kiliński” AK, między innymi w próbie zdobycia budynku PAST-y. Następnie po dołączeniu do rodzimego batalionu brał udział w walkach na terenie Woli. 11 sierpnia został poważnie ranny w wyniku wybuchu i wyłączony z dalszej walki.

W 1951 ukończył studia na Wydziale Leśnym Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, uzyskał tytuł magistra inżyniera nauk leśnych i zaangażował się w pracę naukową^[4]. Był prekursorem między innymi metody prognozowania pożarów lasów oraz inicjatorem wykorzystania samolotów w kompleksowym gaszeniu ich pożarów, a także autorem programów profilaktyki przeciwpożarowej lasów. Piastował między innymi funkcję przewodniczącego Working Group for Forest Fire przy ONZ w Genewie (1981–1987), a także prof. Instytutu Badawczego Leśnictwa (IBL) i kierownika Katedry Profilaktyki Pożarniczej w Szkole Głównej Służby Pożarniczej (SGSP) w Warszawie (1982–1987). Członek honorowy PAN. Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera A16-5-2)^[6].

Odznaczenia i wyróżnienia

• Medal za Warszawę 1939–1945 (1948)
• Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 (1948)
• Medal Wojska (dwukrotnie – 1948)
• Krzyż Partyzancki (1959)
• Złoty Krzyż Zasługi (1965)
• Krzyż Walecznych (1968)
• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari V klasy (1972)
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1975)
• Rozeta z Mieczami Krzyża „Za Zasługi dla ZHP” (1979)
• Warszawski Krzyż Powstańczy (1981)
• Krzyż Armii Krajowej (1984)
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1984)
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski – za wybitne zasługi dla gospodarki narodowej (1997)^[7]
• Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski – za wybitne zasługi w działalności na rzecz środowisk kombatanckich (2004)^[8]
• Medal „Pro Patria” – za szczególne zasługi w kultywowaniu pamięci o walce o niepodległość Ojczyzny (2012)^[9]
• Złoty Kordelas Leśnika Polskiego – w uznaniu zasług za szczególne zasługi dla leśnictwa (2013)^[10]
• Krzyż z Mieczami Orderu Krzyża Niepodległości I klasy – za wybitne zasługi poniesione w walce z bronią w ręku o suwerenność i niepodległość Państwa Polskiego w latach 1939-1956 (2014)^[11]

Przypisy

Bibliografia

• Prof. dr hab. inż. Tytus Karlikowski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2014-03-27] .
• Tytus Karlikowski. 1944.pl. [dostęp 2014-03-27].
• Człowiek w Polaku. rzeczpospolita.pl. [dostęp 2014-03-27].
• Spotkanie Arsenałowe poświęcone Bohaterom Batalionu Harcerskiego Armii Krajowej „Zośka”. muzeum-niepodleglosci.pl. [dostęp 2014-03-27].