Tytus Liwiusz

Tytus Liwiusz
Titus Livius
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

59 p.n.e.
Patavium

Data i miejsce śmierci

17 n.e.
Rzym

Zawód, zajęcie

nauczyciel, pisarz, historyk

Titus Livius (ur. 59 p.n.e., zm. 17 n.e.) – rzymski historyk pochodzący z miasta Patavium (dziś Padwa). Autor monumentalnego dzieła o historii Rzymu.

Życiorys

Liwiusz był z wykształcenia nauczycielem retoryki. Około roku 30 p.n.e. przeniósł się z Padwy do Rzymu. Mimo pochodzenia z zamożnej rodziny nie zajął się zwykłą dla Rzymian działalnością polityczną, nie sprawował urzędów, nie zasiadał w Senacie. Całe życie zajmował się nauczaniem retoryki i pisaniem[1].

Ab urbe condita

Ab Urbe condita, 1714

Jedyną spuścizną Liwiusza jest dzieło historyczne opisujące wydarzenia od założenia tego miasta aż do roku 9 p.n.e. Dzieło zatytułowane było Od założenia Miasta (łac. Ab Urbe condita libri CXLII) i miało objętość 142 woluminów, które powstawały i były kolejno wydawane w latach od 26 p.n.e. aż do 17 n.e. (a więc przez ponad 40 lat). Z tej liczby zachowało się około jednej czwartej. Są to:

  • księgi I-X
  • księgi XXI-XLV
  • fragment księgi XCII
  • dwa fragmenty księgi CXX
  • wyciągi (skróty) z ksiąg: XI-XX, XXXVII-XL, XLVI-CXXXV, CXXXVIII-CXLII
  • wyciągi z ksiąg XLVIII-LV
  • streszczenia (tzw. periochae) prawie wszystkich ksiąg, oprócz dwóch (CXXXVI i CXXXVII)
  • nieliczne fragmenty zachowane u innych autorów i na papirusach[2].

W pracy wykorzystywał Liwiusz dostępne prace historyków greckich i rzymskich, dokumenty urzędowe Senatu, korespondencję dyplomatyczną, dokumenty wojskowe i tym podobne, zaginione dziś, materiały źródłowe. Z tego powodu dzieło Liwiusza pozostaje do dziś jednym z kluczowych źródeł do poznania historii Rzymu i państw ościennych.

To właśnie Tytus przekazał legendę o Romulusie i Remusie, legendarnych założycielach Rzymu.

Był pisarzem o nastawieniu retorycznym. Dzieje rzymskie relacjonował przez pryzmat zwycięstw i bohaterstwa Rzymian. Jego sympatie polityczne skłaniały się ku rządom oligarchii senatorskiej i z tego punktu widzenia przedstawiał najdawniejsze dzieje Rzymu. W okresie wczesnej młodości wyraźnie sympatyzował z „optymatami” (zwolennicy rządów senatu) przeciwko „popularom” (stronnictwo reform społecznych i politycznych).

Przypisy

  1. ↑ R. Piekarski, Liwiusz, [w:] Encyklopedia polityczna, t. 2: Myśl polityczna starożytności. Od najdawniejszych czasów do narodzenia Chrystusa, red. J. Bartyzel, Radom 2009, s. 369.
  2. ↑ R. Piekarski, Liwiusz, [w:] Encyklopedia polityczna, t. 2: Myśl polityczna starożytności. Od najdawniejszych czasów do narodzenia Chrystusa, red. J. Bartyzel, Radom 2009, s. 369-370.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Titus Livius.png
Wersja popiersie Tytus Liwiusz bez konturu.
Ab Urbe condita.tif
Ab Urbe condita