Użytkownik komputera

Użytkownik jako element systemu.
Użytkownik jako element systemu.

Użytkownik komputera, użytkownik systemu (dalej: użytkownik) – osoba korzystająca z systemu komputerowego[1][2]; osoba, grupa osób, instytucja, organizacja lub nawet oddzielny system, który ma prawo do użytkowania systemu komputerowego[3].

W rozumieniu informatycznym, a więc takim, które ma zastosowanie w oprogramowaniu, użytkownik jest podmiotem posiadającym unikatową nazwę służącą do jego identyfikacji w celu umożliwienia dostępu do systemu informatycznego oraz korzystania z jego zasobów.

Nazwa użytkownika

Użytkownicy są identyfikowani według nazwy – wybranego identyfikatora znakowego zwanego identyfikatorem użytkownika. Identyfikator ten, zależnie od użytego systemu operacyjnego, podlega pewnym ograniczeniom – w większości systemów dozwolone są tylko litery, cyfry i niektóre znaki specjalne. Identyfikatory podlegają również ograniczeniom co do liczby użytych znaków.[4]

Identyfikacja użytkownika

Aby użytkownik został zidentyfikowany, musi posiadać konto użytkownika, do którego przypisany jest jego identyfikator i hasło uwierzytelniające[5]. Użytkownicy uzyskują dostęp do systemu poprzez interfejs użytkownika, a sam proces identyfikacji jest nazywany logowaniem.[6] Po zalogowaniu użytkownika, system operacyjny stosuje, zamiast nazwy użytkownika, identyfikator liczbowy, np. w systemach Unix i Linux jest to UID.[7][8]

Identyfikacja użytkownika nie jest tym samym co jego autoryzacja[9] – jednak podczas logowania przeprowadzana jest zwykle również automatyczna autoryzacja użytkownika, co ma na celu ułatwienie w korzystaniu z systemu informatycznego.[10]

Po identyfikacji, użytkownik może uzyskać dostęp do, np.:

Zobacz też

Przypisy

  1. Jargon File entry for User [dostęp 2010-11-07].
  2. Inżynieria oprogramowania - Przewodnik po informatyce. bezkomputera.wmi.amu.edu.pl. [dostęp 2021-04-06].
  3. Użytkownik, Encyklopedia Zarządzania [dostęp 2021-04-06] (pol.).
  4. Technika informatyczna. Zabezpieczenia w systemach informatycznych. Terminologia. Polski Komitet Normalizacyjny, marzec 2002. s. 7. [dostęp 2018-12-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-19)].
  5. password (ang.). Computer Security Resource Center (NIST). [dostęp 2019-05-17].
  6. The Linux Information Project, detail and definition of login and logging in.
  7. User ID Definition (ang.). www.linfo.org.
  8. User identifier definition (ang.). www.reference.com. [dostęp 2021-04-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-15)].
  9. Autentykacja, Encyklopedia Zarządzania [dostęp 2021-04-06] (pol.).
  10. Alex Drozhzhin, Czym różni się identyfikacja, uwierzytelnianie i autoryzacja, Kaspersky Daily, 22 września 2020.

Media użyte na tej stronie

Operating system placement-pl.svg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 3.0

Graph of typical Operating System placement on computer usage

polish translation