U-30 (1936)

U-30

Klasa	okręt podwodny
Typ	VIIA
Historia
Stocznia	Deschimag, Brema
Położenie stępki	24 stycznia 1936
Wodowanie	4 sierpnia 1936
Kriegsmarine
Wejście do służby	8 października 1936
Los okrętu	samozatopienie 5 maja 1945
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność • na powierzchni • w zanurzeniu	626 ton 745 ton
Długość	64,51 metra
Szerokość	5,85 metra
Zanurzenie	4,37 metra
Napęd
na powierzchni 2310 KM w zanurzeniu 750 KM
Prędkość • na powierzchni • w zanurzeniu	17 węzła 8 węzła
Zasięg	na powierzchni 9200 Mm (10 w.) w zanurzeniu 90 Mm (4 w.)
Uzbrojenie
5 wyrzutni torped (zapas 11) lub 33 min TMB lub 22 min TMA, działo 88 mm działko 20 mm
Załoga	42-46

U-30 – niemiecki okręt podwodny typu VIIA z czasów II wojny światowej. Zwodowany 4 sierpnia 1936 roku w stoczni Deschimag w Bremie, wszedł do służby w Kriegsmarine 8 października tego samego roku. Tuż przed rozpoczęciem działań wojennych okręt opuścił Niemcy udając się na swój pierwszy wojenny patrol, pod dowództwem Kptlt. Lempa.

3 września – trzy godziny po wypowiedzeniu Niemcom wojny przez Francję – U-30 wykrył statek pasażerski SS "Athenia", a o godzinie 21:42 wystrzelona z U-30 torpeda eksplodowała u jej burty, zatapiając jednostkę. "Athenia" była pierwszą jednostką zatopioną przez U-Booty podczas II wojny światowej. Po wysłaniu następnego dnia przez admirała Dönitza rozkazu do wszystkich swoich okrętów nakazującego przestrzeganie prawa międzynarodowego – co było podyktowane chęcią utrzymania Stanów Zjednoczonych z dala od wojny oraz zamiarem Hitlera doprowadzenia do pokoju z Wielką Brytanią po pokonaniu Polski – dowódca U-30, ściśle przestrzegał prawa.

4 września U-30 wykrył pasażerski liniowiec Duchess of Bedford, lecz zgodnie z rozkazem pozwolił mu przepłynąć, nie niepokojąc go. 11 września, po wykryciu frachtowca "Blair Logie", pozwolił załodze zejść do łodzi ratunkowych przez zatopieniem jednostki oraz zaopatrzył ją w wódkę i papierosy, po czym pozostał przy załodze przez całą noc, odpalając czerwone sygnały niebezpieczeństwa. Okręt opuścił miejsce zajścia wobec zbliżania się amerykańskiego statku. Dwa dni później, zatrzymał frachtowiec "Fanad Head" i wysłał na jej pokład grupę pryzową celem przeszukania. W tym czasie okręt zaatakowały dwa samoloty Skua z lotniskowca Ark Royal. U-Boot zdołał się zanurzyć, a zbyt nisko lecące samoloty zostały zniszczone przez wybuchy własnych bomb. Sam okręt podwodny nie odniósł poważniejszych uszkodzeń, poza powierzchownymi uszkodzeniami dziobu i dwóch wyrzutni torpedowych. U-30 wynurzył się i wziął obu pilotów na pokład, jako jeńców wojennych.

U-30 odbył 8 patroli bojowych, spędzając w morzu 179 dni. Zatopił 16 jednostek (część za pomocą min) o łącznym tonażu 86.165 BRT i jeden okręt pomocniczy; uszkodził 1 statek (5.642 BRT) oraz okręt – pancernik HMS "Barham" (28 grudnia 1939, 31.100 t). W grudniu 1940 przeniesiony do zadań szkolnych. Zatopiony przez własną załogę 5 maja 1945 w zatoce Kupfermühlen w pobliżu Flensburga w ramach operacji Regenbogen. W 1948 roku wrak okrętu wydobyto i pocięto na złom.

Przebieg służby

• 08.10.1936 – 31.12.1939 – 2. Flotylla U-bootów Saltzwedel w Wilhelmshaven (okręt bojowy)
• 01.01.1940 – 30.11.1940 – 2. Flotylla U-Bootów Saltzwedel w Wilhelmshaven/Lorient (okręt bojowy)
• 01.12.1940 – 16.12.1942 – 24. Flotylla U-bootów w Gdańsku (okręt szkolny)
• 16.12.1942 – ?.05.1943 – wycofany ze służby
• ?.05.1943 – 30.11.1943 – 24. Flotylla U-bootów w Gdańsku (okręt szkolny)
• 01.12.1943 – 12.01.1945 – 22. Flotylla U-bootów w Gdyni (okręt szkolny)
• 04.05.1945 – zatopiony w zatoce Kupfermühlen.

Dowódcy:^[1]

08.10.1936 - 31.10.1938 – Kptlt. Hans Cohausz
15.02.1938 - 07.08.1938 – Kptlt. Hans Pauckstadt
01.11.1938 - ?.09.1940 – Kptlt. Fritz-Julius Lemp
?.09.1940 - 31.03.1941 – Frgkpt. Robert Prützmann
01.04.1941 - ?.04.1941 – Oblt. Paul-Karl Loeser
?.04.1941 - 22.04.1941 – Oblt. Hubertus Purkhold
23.04.1941 - 09.03.1942 – Oblt. Kurt Baberg
10.03.1942 - 04.10.1942 – Oblt. Hermann Bauer
05.10.1942 - 16.12.1942 – Lt. Franz Saar
?.05.1943 - 01.12.1943 – Oblt. Ernst Fischer^[2]
02.12.1943 - 14.12.1944 – Oblt. Ludwig Fabricius
17.01.1945 - 23.01.1945 – Oblt. Günther Schimmel

Frgkpt. – Fregattenkapitän (komandor porucznik), Kptlt. – Kapitänleutnant (kapitan marynarki), Oblt. – Oberleutnant zur See (porucznik marynarki), Lt. – Leutnant zur See (podporucznik marynarki)

Przypisy

Bibliografia

• Peter. Padfield: War beneath the sea: submarine conflict during World War II. New York: John Wiley, 1996, s. 53-56. ISBN 0-471-14624-2.
• www.uboat.net: U-30. [dostęp 2008-10-11]. (ang.).