U-6 (1935)

U-6

U-1, okręt siostrzany U-6
Klasa	okręt podwodny
Typ	IIA
Projekt	IvS: MVBIIA
Historia
Stocznia	Deutsche Werke, Kilonia
Położenie stępki	11 lutego 1935
Wodowanie	21 sierpnia 1935
Kriegsmarine
Wejście do służby	7 września 1935
Wycofanie ze służby	7 sierpnia 1944
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność • na powierzchni • w zanurzeniu	254 tony 303 tony
Długość	40,9 metra
Szerokość	4,08 metra
Zanurzenie	3,83 metra
Zanurzenie testowe	100 metrów
Zanurzenie maksymalne	150 metrów
Rodzaj kadłuba	jednokadłubowy
Napęd
2 silniki Diesla o mocy 700 KM (pow.) 2 silniki elektryczne o mocy 360 KM (zan.) 2 śruby
Prędkość • na powierzchni • w zanurzeniu	13 węzłów 6,9 węzła
Zasięg	1600 Mm /8 węzłów (pow.) 35 Mm /4 węzły (zan.)
Uzbrojenie
5 torped G7a, 1 działko plot. kalibru 20 mm
Wyrzutnie torpedowe	3 × 533 mm (dziób)
Załoga	25 oficerów i marynarzy

U-6 – niemiecki okręt podwodny typu IIA z okresu okresu międzywojennego i II wojny światowej. Była to niewielka jednostka przybrzeżna o wyporności podwodnej 303 ton i zasięgu na powierzchni 1600 Mm, wyposażona w trzy wyrzutnie torped kalibru 533 mm, której załogę tworzyło nominalnie 25 osób.

Stępkę pod okręt położono 11 lutego 1935 roku w stoczni Deutsche Werke w Kilonii, gdzie został zwodowany 21 sierpnia 1935 roku. Po wejściu w tym samym roku do służby, pełnił funkcje szkoleniowo-treningowe w ramach US-FL w Neustadt. Po wybuchu wojny, w kwietniu 1940 roku wziął udział w kampanii norweskiej. Po jej zakończeniu został ponownie skierowany do działalności szkolno-treningowej w ramach 21. Flotylli w Piławie. Wycofany ze służby 7 sierpnia 1944 roku w Gdyni.

W trakcie działań wojennych przeprowadził dwa patrole bojowe, podczas których nie zatopił żadnej jednostki przeciwnika.

Budowa i konstrukcja

U-6 był okrętem podwodnym typu IIA wybudowanym dla marynarki Niemiec (Kriegsmarine) w stoczni Deutsche Werke w Kilonii, pod numerem stoczniowym 241^[1][2]. Jednostka zaprojektowana została pod oznaczeniem typu MVBIIA w tajnym niemieckim biurze projektowym Ingenieurskantoor voor Scheepsbouw (IvS) w Hadze^[1]. Kontrakt na budowę tego okrętu został podpisany w styczniu 1934 roku jako część większej umowy na budowę wszystkich jednostek tego typu^[1]. Blachy stalowe zostały w ścisłej tajemnicy dostarczone do stoczni w Kilonii okrężną drogą przez IvS w Hadze, podobnie jak silniki główne i pomocnicze, które dotarły do Kilonii na początku roku 1934^[1]. Rozpoczęcie budowy było opóźnianie przez Adolfa Hitlera z przyczyn politycznych, jednak 11 lutego 1935 roku w Kilonii położono ostatecznie stępkę, zaś 21 sierpnia 1935 roku U-6 został zwodowany^[1][3].

U-6 był jednokadłubowym okrętem podwodnym o konstrukcji spawanej i wyporności traktatowej 250 ton^[4][a], jednak jego rzeczywista wyporność bojowa na powierzchni wynosiła 254 tony^[5]. Pod wodą okręt wypierał 303 tony, przy długości całkowitej 40,9 metra oraz szerokości 4,08 metra^[5][6]. W położeniu nawodnym kadłub miał zanurzenie 3,83 metra^[5]. Napęd okrętu tworzyły dwa 6-cylindrowe czterosuwowe silniki Diesla Motorenwerke Mannheim MWM RS127S o łącznej mocy 700 KM (2 × 350 KM) przy 1000 obrotach na minutę^[7] oraz dwa silniki elektryczne SSW PG W322/26 o mocy 300 kW (2 × 180 KM)^[8]. Zastosowana forma kadłuba oraz układ napędowy umożliwiały jednostce osiąganie prędkości maksymalnej na powierzchni wynoszącej 13 węzłów, elektryczny zespół energetyczny zaś umożliwiał rejs podwodny z prędkością nieprzekraczającą 6,9 węzła^[5]. Zbiorniki paliwa mieściły łącznie 11,61 ton oleju napędowego, co umożliwiało jednostce rejs o długości 1600 mil morskich z prędkością 8 węzłów. Zasięg podwodny okrętu wynosił 35 mil morskich przy prędkości 4 węzłów^[5]. Podobnie jak w przypadku innych jednostek odmian typu II, zanurzenie testowe okrętu wynosiło 100 metrów^[9], zanurzenie maksymalne 150 metrów^[10][4], zaś czas całkowitego zanurzenia 25 sekund^[5].

Podstawowe uzbrojenie okrętu stanowiły torpedy typu G7a, umieszczone w trzech wyrzutniach torpedowych kalibru 533 mm na dziobie, oraz dwie torpedy zapasowe^[5]. Opcjonalnie możliwe było zabranie przez okręt ogółem sześciu torped, przez umieszczenie dodatkowego pocisku w korytarzu między przedziałem torpedowym a centrum bojowym okrętu^[11][6]. Możliwość ta nie była jednak często wykorzystywana, gdyż dodatkowy ciężar w tym miejscu zaburzał trym okrętu i powodował jeszcze trudniejsze warunki życia dla 25 członków załogi^[11]. Zamiennie z torpedami, okręt mógł przenosić do 18 min^[8]. Uzbrojenie to uzupełnione było pojedynczym działkiem przeciwlotniczym kalibru 2 cm (20 mm)^[8].

Służba okrętu

U-6 został przyjęty do służby w Kriegsmarine 7 września 1935 roku, jako jeden z pierwszych okrętów podwodnych III Rzeszy^[3]. Pierwszym dowódcą okrętu został Kapitanleutnant Ludwig Mathes, który sprawował tę funkcję do 30 września 1937 roku^[12]. U-6 został przydzielony do jednostki szkolnej US-FL w Neustadt, zaś wrzesień 1935 roku spędził w szkole zwalczania okrętów podwodnych, celem szkolenia technicznego załogi^[3][2].

W okresie przedwojennym U-6 był okrętem szkolnym, lecz parokrotnie uzyskiwał na krótko status operacyjny. 7 marca 1936 roku podczas zajmowania przez wojska niemieckie Zagłębia Ruhry – wraz z 12 jednostkami wchodzącymi w skład 1. Flotylli U-Bootów „Weddingen” oraz wszystkimi jednostkami swojego typu – U-5 został wysłany na patrol, na wypadek ewentualnej wojny morskiej z Polską, Francją lub Związkiem Radzieckim^[13]. Podobne wyjście na patrol bojowy miało miejsce podczas anschlussu Austrii, nieudanej próby zajęcia przez Niemcy Sudetów w maju, oraz po układzie monachijskim we wrześniu 1938 roku^[13].

Służba podczas wojny

Krótko przed atakiem Niemiec na Polskę, 24 sierpnia 1939 roku U-6 wypłynął z Neustadt w celu patrolowania Kattegatu, by obserwować polskie jednostki cywilne i wojskowe usiłujące przedostać się do Wielkiej Brytanii^[3]. Na dzień przed wybuchem wojny U-6 dostrzegł w Kattegacie wykonujące plan Peking i kierujące się na Morze Północne polskie niszczyciele OORP „Błyskawica”, „Grom” i „Burza”, nie podjął jednak żadnych działań względem nich^[2][3]. 13 września 1939 roku wpłynął do portu w Kilonii^[3].

Przez kolejne miesiące okręt nie prowadził działalności operacyjnej, zaś 18 stycznia 1940 roku dowództwo U-6 objął późniejszy kawaler Krzyża Rycerskiego Adalbert Schnee^[14]. Pod jego dowództwem U-6 wypłynął z Kilonii 4 kwietnia 1940 roku, aby wziąć udział w niemieckiej operacji Hartmut^[3]. Otwarte 6 kwietnia rozkazy operacyjne na ten patrol nakazywały jednostce udać się ku wybrzeżom Norwegii, gdzie od 9 kwietnia miał wspierać niemiecką inwazję na ten kraj i zapobiegać brytyjskim próbom przeszkodzenia niemieckiej operacji^[3]. U-6 otrzymał przydział do 8. Grupy U-bootów (U-Boot Gruppe 8), operującej w rejonie Lindesnes^[15][16]. W rejonie tym nie napotkał jednak żadnych jednostek brytyjskich i 19 kwietnia zakończył swój drugi patrol bojowy w Wilhelmshaven, po którym nie prowadził więcej działalności operacyjnej^[15][16].

W lipcu 1940 roku okręt powrócił do działalności szkoleniowej, którą prowadził w ramach 21. Flotylli z Piławy^[16]. 7 sierpnia 1944 roku jednostka została wycofana z czynnej służby w Gdyni (Gotenhafen)^[16][15]. Na początku roku 1945 kadłub został odholowany do Ustki, gdzie 9 marca został zajęty przez wojska sowieckie, które pod koniec roku zatopiły go przy użyciu ładunków wybuchowych^[16]. Podniesiony w roku 1950 przez polski zarząd portu, w 1951 roku został złomowany^[17].

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Clay Blair: Hitler’s U-Boat War. T. 1: The Hunters, 1939-1942. Nowy Jork: Random House, 1996. ISBN 0-394-58839-8.
• Grzegorz Bukała. Historia operacyjna niemieckich okrętów podwodnych w II w. ś. Typ II A. „Okręty Wojenne”. Nr 2/2002. XII (53). Tarnowskie Góry: Wyd. „Okręty Wojenne”. ISSN 1231-014X. 
• Rainer Busch, Hans-Joachim Roll: German U-Boat Commanders of World War II. A Biographical Dictionary. Annapolis: Naval Institute Press, 1 kwietnia 1999, s. 32. ISBN 1-55750-186-6.
• Ulrich Gabler: Submarine design. With an updating chapter by Fritz Abels and Jürgen Ritterhoff. Bonn: Bernard und Graefe, 2000. ISBN 3-7637-6202-7.
• Eberhard Möller, Werner Brack: The Encyclopedia of U-Boats From 1904 to the Present Day. London: Greenhill Books, 2004. ISBN 1-85367-623-3.
• Eberhard Rőssler: The U-Boat: The Evolution And Technical History Of German Submarines. Annapolis: Naval Institute Press, 1989. ISBN 0-87021-966-9.
• Jak Mallmann Showell: The U-Boat Century. Annapolis: Naval Institute Press, 2006. ISBN 1-59114-892-8.
• Kenneth Wynn: U-Boat Operations of the Second World War. T. Volume 1: Career Histories, U1-U510. Annapolis: Naval Institute Press, March 1998. ISBN 1-55750-860-7.
• U-6. www.uboat.net. [dostęp 2019-11-09]. (ang.).