USS Freedom (ID-3024)

USS Freedom (ID-3024)
Ilustracja
USS „Freedom” (ID-3024)
Historia
Stocznia

Blohm & Voss, Hamburg[1]

Wodowanie

3 lutego 1894[1]

 Cesarstwo Niemieckie
Nazwa

SS Wittekind

Wejście do służby

1894

Wycofanie ze służby

8 sierpnia 1914[2]

 US Navy
Nazwa

USAT Iroquois
USS Freedom

Wejście do służby

24 stycznia 1919[3]

Wycofanie ze służby

23 września 1919[3]

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność

4997 GRT

Długość

124,69 m

Szerokość

14,03 m

Napęd
maszyna parowa potrójnego rozprężania, 2500 KM, 2 śruby
Prędkość

12 węzłów

Załoga

70

USS Freedom (ID-3024) – statek pasażersko-towarowy służący w United States Navy w czasie I wojny światowej. Początkowo pływał pod nazwą SS Wittekind dla linii North German Lloyd, po zajęciu przez Stany Zjednoczone w 1917 roku służył także pod nazwami USAT Iroquois i USAT Freedom.

SS „Wittekind” został zbudowany w Niemczech do służby na linii BremaNowy Jork w ramach Roland Line dla armatora North German Lloyd. Jego siostrzanym statkiem był SS „Willehad”. W marcu 1900 roku statek został przedłużony, ponieważ właściciele uznali, że poprzednia pojemność była niewystarczająca. W tym samym roku transportowiec przewiózł pierwsze transporty żołnierzy niemieckich do Chin w ramach porozumienia ośmiu narodów, mającego zakończyć powstanie bokserów. Na początku I wojny światowej, tj. w sierpniu 1914 roku, statek został internowany w Bostonie przez neutralne wówczas Stany Zjednoczone.

Gdy kraj ten włączył się do wojny w kwietniu 1917 roku, „Wittekind” został zajęty i przekazany United States Shipping Board. Przemianowany na „Iroquois”, został przebudowany i wyczarterowany United States Army jako statek transportowy. W 1918 roku został przemianowany na „Freedom”. W styczniu 1919 roku jednostka została włączona do służby w United States Navy i przewiozła prawie 5 tysięcy żołnierzy z Europy do USA po zakończeniu wojny. Statek został wycofany ze służby we wrześniu 1919 roku, następnie zatrzymany w rezerwie na kolejne pięć lat, zezłomowany zaś w 1924 roku.

SS „Wittekind”

SS „Wittekind” został zbudowany w stoczni Blohm & Voss w Hamburgu dla przedsiębiorstwa North German Lloyd’s Roland Line, świadczącego usługi transportowe pomiędzy Bremą a Nowym Jorkiem. Zwodowany 3 lutego 1894 roku, otrzymał nazwę od Wittekinda (ok. 730–808) – diuka Saksonii. Wraz ze siostrzanym „Willehad” był pierwszym dwuśrubowym parowcem zbudowanym specjalnie dla North German Lloyd. Nowy liniowiec wypłynął w swoją dziewiczą podróż do Hoboken (New Jersey) 14 kwietnia[1].

Szybko stwierdzono, że „Wittekind” i „Willehad” nie mogą przewozić wystarczającej liczby towarów, więc sporządzono plany przedłużenia obu jednostek („Willehad” jednak nigdy nie został przebudowany)[1]. Mostek „Wittekind” został przeniesiony bliżej dziobu, a za nim zainstalowano luk ładowni. Następnie statek rozcięto na dwie części przed nową pozycją mostku i dodano nową, 60-stopową (18,29 m) sekcję kadłuba, co znacznie zwiększyło pojemność jednostki[2]. Źródła podają różne miejsca przebudowy: stocznię Seebeck w Niemczech lub Tyne Pontoons & Drydock Co. w Newcastle[4]. Pewne jest jednak, że prace zakończono do marca 1900 roku[2].

3 lipca 1900 roku „Wittekind” i SS „Frankfurt” wypłynęły z Bremerhaven jako pierwsze transportowce przewożące niemieckich żołnierzy będących częścią porozumienia ośmiu krajów mającego zakończyć powstanie bokserów w Chinach. Statek pozostał w służbie krajowej jako transportowiec i statek szpitalny do października 1901 roku, później pływał do Baltimore, Galveston, Montrealu i portów Ameryki Południowej do połowy roku 1914[2].

Statek był w rejsie do Montrealu, gdy Wielka Brytania przystąpiła do wojny z Cesarstwem Niemieckim. „Wittekind” zmienił wtedy kurs i dotarł do neutralnego Bostonu. Parowiec przewoził ładunek ołowiu i produktów ze smoły pogazowej o wartości około miliona dolarów. Udało mu się przepłynąć w gęstej mgle koło brytyjskiego krążownika HMS „Essex” w pobliżu Sable Island[5]. Radiooperator ze statku wyliczył, że jednostka przeszła w odległości mniejszej niż 10 mil morskich od krążownika. Parowiec został jednak internowany przez Stany Zjednoczone, a jego pasażerowie płynący do Kanady nie otrzymali pozwolenia na pozostanie w USA. Zostali powitani przez kanadyjskiego przedstawiciela imigracyjnego (ang. Commissioner of Immigration), który stacjonował w Bostonie[5].

„Wittekind” dołączył w Bostonie do: swojego siostrzanego „Willehad”; należących do North German Lloyd SS „Kronprinzessin Cecilie” i SS „Köln”; należących do Hamburg America Line parowców SS „Amerika” i SS „Cincinnati” oraz należącego do Hansa Line frachtowca SS „Ockenfels”. W marcu 1916 roku wszystkie poza „Kronprinzessin Cecilie” i „Ockenfels” zostały przesunięte z miejsc położonych przy pirsach na kotwicowisko w porcie położonym naprzeciwko Boston Navy Yard. Statki pozostawały pod codzienną kontrolą należącego do United States Coast Guard holownika portowego USCGC „Winnisimmet” (WYT-84). Wielu członków załóg zeszło na brzeg, przeszło przez proces imigracyjny i znalazło zatrudnienie, natomiast zespół muzyków z jednostek odbył serię koncertów w Nowej Anglii, często grając w restauracjach i barach, co ściągało gniew lokalnych związków zawodowych muzyków[6].

Po tym, jak Stany Zjednoczone wypowiedziały wojnę Niemcom, „Wittekind” wraz z innymi statkami został przejęty 6 kwietnia 1917 roku i przekazany pod zarząd United States Shipping Board (USSB)[2].

Służba pod banderą amerykańską w czasie I wojny światowej

Po przejęciu i przebudowie były liniowiec został wyczarterowany United States Army jako USAT „Iroquois”. W 1918 roku jego nazwę zmieniono na „Freedom”. 24 stycznia 1919 roku statek został nabyty przez United States Navy i wszedł do służby tego samego dnia. Dowódcą został Lieutenant J.C.C. Holier USNRF[3].

„Freedom” został przydzielony do Sił Krążowniczych i Transportowych (ang. Cruiser and Transport Force) i po przeglądzie w Nowym Jorku wypłynął w dziewiczą podróż do Saint-Nazaire. Tam na pokład weszli żołnierze wracający do Stanów Zjednoczonych po zakończonej wojnie[3]. Statek odbył dwa dalsze rejsy do Brestu (Francja), z wizytą w Norfolk pomiędzy podróżami[3]. Razem przewiózł 4983 żołnierzy z Francji do USA[7].

Jednostka dotarła do Hoboken 5 września 1919 roku i została przydzielona do 3. Dystryktu Morskiego (ang. 3rd Naval District). „Freedom” został wycofany ze służby w Nowym Jorku 23 września i powróciła pod zarząd USSB tego samego dnia[3]. Ten weteran morskich szlaków został przekazany do rezerwy transportowej United States Army[7] i pozostawał w niej przez kolejne pięć lat. 24 lutego 1924 roku dawny „Wittekind” dotarł do Baltimore w celu złomowania[2].

Dane techniczne

Początkowo:

  • Tonaż: 4 997 GRT
  • Długość: 124,69 m[1]
  • Szerokość: 14,03 m[1]
  • Napęd: maszyna parowa potrójnego rozprężania, 2500 KM (1900 kW), dwie śruby[1]
  • Prędkość maksymalna: 12 węzłów[1]
  • Pojemność pasażerów[1]:
    • 105 drugiej klasy
    • 1009 najniższej klasy
  • Załoga: 70[1]

Po przedłużeniu w 1900 r.:[1]

  • Tonaż: 5 640 GRT
  • Długość: 140,51 m
  • Pojemność pasażerów
    • 177 drugiej klasy
    • 1039 najniższej klasy

Jako USS „Freedom”:[3]

  • Wyporność: 9 674 ton[8]
  • Długość: 116,9 m (długość między pionami)
  • Szerokość: 14,1 m
  • Zanurzenie: 7,6 m
  • Załoga: 60
  • Uzbrojenie: 2 × 102 mm

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j k Drechsel, V. I, s. 158.
  2. a b c d e f Drechsel, V. I, s. 159.
  3. a b c d e f g "Freedom" na stronie DANFS (ang.).
  4. Drechsel, V. I, s. 158–159.
  5. a b Steals by cruiser in fog; German SS. Wittekind reaches Boston, narrowly escaping capture (ang.). W: The New York Times [on-line]. 10 sierpnia 1914. [dostęp 2008-03-28]., s. 4
  6. Heavy tonnage in German steamers tied up in Boston. „The Christian Science Monitor”. s. 18. 
  7. a b Gleaves, s. 257.
  8. Według Gleaves (s. 257), wyporność 11 175 ton

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Flag of the United States (1912-1959).svg
US Flag with 48 stars. In use for 47 years from July 4, 1912, to July 3, 1959.
Flag of the German Empire.svg
Bundesflagge und Handelsflagge des Norddeutschen Bundes (1866-1871) und Reichsflagge des Deutschen Reiches (1871-1918)
USSFreedom(No3024).jpg
NH 73248 en:USS Freedom (ID-3024) in port, 1919,, while engaged in transporting U.S. troops home from France.
  • Photo# NH 73248
  • ID # 3024