USS Norfolk (DL-1)

USS Norfolk (DL-1)
Ilustracja
Klasafregata
TypNorfolk
ProjektSCB-1
Historia
StoczniaNew York Shipbuilding (Camden)
Położenie stępki1 września 1949
Wodowanie21 grudnia 1951
 US Navy
Wejście do służby4 marca 1953
Wycofanie ze służby1 listopada 1973
Dane taktyczno-techniczne
Wypornośćstandardowa 5555 ton
pełna 7315 ton
Długość164,06 metra
Szerokość16,30 metra
Zanurzenie5,51-7,64 metra
Napęd
4 kotły, 2 zespoły turbin parowych (80 000 KM)
Prędkość32,5 węzła
Zasięg4 500 Mm @ 20 węzłów.
Sensory
sonar: SQS-23, radar: SPS-37
Uzbrojenie
8 dział plot. kal. 76 mm
8 działek plot. kal. 20 mm
wyrzutnia rakietowa RUR-4 Weapon Alpha, następnie ASROC
4 miotacze bomb głębinowych typu Mk 108
Wyrzutnie torpedowe8 x 533 mm
Załoga546 osób

USS Norfolk (DL-1)amerykańska fregata z okresu powojennego, budowana początkowo jako okręt wiodący nowego typu dwunastu małych krążowników zwalczania okrętów podwodnych, wyspecjalizowanych w działaniach ZOP przeciwko szybkim okrętom podwodnym, o wysokim też potencjale w obronie przeciwlotniczej lotniskowcowych grup uderzeniowych. Ostatecznie pozostała jedynym zbudowanym okrętem swojego typu. Początkowe oznaczenie CLK-1 odzwierciedlało krążowniczą klasyfikację jednostki, jednak gdy w trakcie jej budowy zrezygnowano z produkcji całej serii okrętów tego typu, Norfolk został przeklasyfikowany na fregatę z oznaczeniem DL-1. Po wejściu do służby w marynarce amerykańskiej 4 marca 1953 roku, służył przede wszystkim do celów testowych i badawczych w zakresie zwalczania okrętów podwodnych. Norfolk (DL-1) został wycofany ze służby w 1970 roku, a po trzech latach zezłomowany. Był drugim okrętem amerykańskiej marynarki noszącym nazwę USS Norfolk.

Geneza

USS "Norfolk" (CLK-1) ujęty w budżecie FY1948, zaprojektowano pierwotnie jako pierwszy z dwunastu niewielkich rozmiarów krążowników nowego typu, wyspecjalizowanych w poszukiwaniu i zwalczaniu okrętów podwodnych (ang. hunter-killer cruiser)[1]. Koncepcja tego okrętu powstała w odpowiedzi na rozwój szybkich okrętów podwodnych zapoczątkowany niemieckim typem XXI. Okręt miał być zdolny do utrzymywania dużych prędkości w każdych warunkach pogodowych, zestaw jego uzbrojenia natomiast, pozwalać miał na zwalczanie okrętów podwodnych znajdujących się także przed okrętem. Drugoplanową rolą jednostek zakładanego typu Norfolk, miało być także uczestnictwo w systemie obrony przeciwlotniczej zespołów zadaniowych floty[1]. Projekt Biura Okrętów, oznaczony numerem SCB-1[2], oparto na zmodyfikowanym projekcie kadłuba krążowników przeciwlotniczych typu Atlanta. Po odroczeniu budowy drugiego okrętu tego typu, USS "New Haven" (CLK-2), a następnie rezygnacji z budowy założonej wcześniej serii dwunastu jednostek tego typu w 1951 roku, "Norfolk" został przeklasyfikowany na fregatę[1]. Nowa w United States Navy klasa fregat z desygnacją DL (Destroyer Leader – dosłownie niszczyciel lider), została ustanowiona w 1951 roku, dla jednostek zbliżonych do dużych niszczycieli, które zostały zaprojektowane do współpracy z szybkimi zespołami lotniskowców. Zgodnie z relacją admirała Arleigha Burke, wielu członków Kongresu "miało wrażenie, że niszczyciele lidery były w rzeczywistości lekkimi krążownikami[1]". Odnosząc się do tego, adm. Burke - późniejszy Szef Operacji Morskich - postanowił, iż w związku z faktem że US Navy nie buduje fregat, ten termin znajdzie zastosowanie do nowych "ciężkich niszczycieli"[1]. W polskiej terminologii tego okresu okręty tego rodzaju określano też jako wielkie fregaty[3].

Budowa i konstrukcja

Budowę jednostki powierzono stoczni New York Shipbuilding w Camden. Stępkę położono 1 września 1949 roku, wodowanie odbyło się 29 grudnia 1951 roku, zaś oficjalne przyjęcie do służby 4 marca 1953 roku. Okręt miał typowe dla krążowników podwójne dno przechodzące w drugi pokład. Przy swojej długości 160 metrów wypierał 5 600 ton wody, co sytuowało go rozmiarami poniżej wielkości krążowników z czasów drugiej wojny światowej, był jednak znacznie większy od niszczycieli. W celu zwiększenia zdolności przeżycia okrętu na polu walki, dwie maszynownie jednostki były od siebie oddalone o 20 stóp (6 metrów). Uzbrojony był 4 podwójne armaty kalibru 76 mm/70 oraz cztery wyrzutnie strzelających do przodu okrętu RUR-4 Weapon Alpha - przeciwpodwodnych pocisków rakietowych kalibru 133 mm, do których w 1960 roku dodano wyrzutnie ASROC, oraz osiem wyrzutni torpedowych kalibru 533 mm dla samonaprowadzających się torped kierowanych przed strzałem przez złożony sonar SQS-23[4]. W 1962 roku, okręt otrzymał także radar AN/SPS-37.

Służba operacyjna

USS Norfolk (DL-1) testujący rakietotorpedę ASROC w 1962 roku w pobliżu Key West na Florydzie.

Po odbyciu prób na Morzu Karaibskim "Norfolk" został przydzielony do Floty Atlantyku, pełniąc funkcję okrętu flagowego flotylli niszczycieli, a w czerwcu 1957 roku całej Floty Atlantyckiej. W latach 1959 i 1960 jednostkę poddano dwóm modernizacjom uzbrojenia i wyposażenia, w czasie których wymieniono działa kal. 76 mm na nowocześniejsze, usunięto przestarzałe działka Oerlikon 20 mm oraz zainstalowano najnowszy system ZOP rakietotorped RUR-5 ASROC.

Po modernizacji USS "Norfolk" powrócił do służby we Flocie Atlantyku, odbywając ćwiczenia w poszukiwaniu i zwalczaniu okrętów podwodnych, często współdziałając z okrętami flot państw Ameryki Łacińskiej. 10 maja 1960 roku, wraz z niszczycielem USS "The Sullivans" (DD-537) typu Fletcher uczestniczył w utarczce z kubańskim okrętem patrolowym na międzynarodowych wodach Cieśniny Florydzkiej. W 1968 roku został na okres 6 miesięcy przesunięty do Sił Bliskiego Wschodu jako jednostka admiralska. Niezależnie od prowadzenia poszczególnych misji, w trakcie służby USS Norfolk (DL-1) podstawową rolą okrętu było uczestnictwo w pracach badawczo-rozwojowych i w testach systemów ZOP[1].

15 stycznia 1970 roku USS "Norfolk" (DL-1) został wycofany do rezerwy. Z listy floty skreślono go 1 listopada 1973 roku, a 22 sierpnia 1974 roku sprzedano na złom[5]. Okręt, który w myśl pierwotnych założeń miał być prototypem nowego typu krążowników ZOP, skończył służbę w US Navy jako jedyny przedstawiciel swojego projektu. Zapoczątkowana jednak przez niego nowa w marynarce amerykańskiej klasa fregat (DL) była kontynuowana aż do 30 czerwca 1975 roku, kiedy zastąpiona została desygnacją fregat FF/FFG - mniejszych okrętów eskortowych, oznaczanych poprzednio jako DE/DEG[1]. Równolegle z "Norfolkiem", do służby zaczęły wchodzić kontynuujące klasyfikację fregaty cztery jednostki typu Mitscher (DL-2 do 5)[1].

Przypisy

  1. a b c d e f g h Norman Polmar: The Naval Institute Guide to the Ships and Aircraft of the U.S. Fleet, s. 148
  2. Norman Polmar: The Naval Institute Guide to the Ships and Aircraft of the U.S. Fleet, s. 646
  3. W. Supiński, L. Błaszczyk: Okręty wojenne 1900-1966, Wyd. MON, Warszawa 1967, s. 92-93.
  4. Global Security: CLK-1 Norfolk / DL-1 Norfolk Class
  5. Zajac 2018 ↓, s. 34.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
USS Norfolk (DL-1) fires ASROC.jpg
The U.S. Navy destroyer leader ("frigate") USS Norfolk (DL-1) launches a RUR-5 ASROC missile at Key West, Florida (USA), during evaluation tests. She featured the first ASROC launcher, added circa in 1960 and the SPS-37 radar, fitted circa in 1962.
USS Norfolk (DL-1) underway c1964.jpg
The U.S. Navy destroyer leader ("frigate") USS Norfolk (DL-1) underway in the mid-1960s. She featured the first ASROC launcher, added circa in 1960 and the SPS-37 radar, fitted circa in 1962.