USS North Dakota (BB-29)
| ||
 USS North Dakota podczas przekraczania Kanału Panamskiego | ||
| Historia | ||
| Położenie stępki | 16 grudnia 1907 | |
| Wodowanie | 10 listopada 1908 | |
 US Navy | ||
| Wejście do służby | 11 kwietnia 1910 | |
| Wycofanie ze służby | 22 listopada 1923 | |
| Los okrętu | sprzedany na złom 16 marca 1931 | |
| Dane taktyczno-techniczne | ||
| Wyporność | 20 000 (long) ton (20 300 ton metrycznych) | |
| Długość | 158,1 m | |
| Szerokość | 26,0 m | |
| Zanurzenie | 8,2 m | |
| Prędkość | 21 węzłów (39 km/h) | |
| Uzbrojenie | ||
| 10 × 305 mm, 14 × 127 mm[1], 4 działa 3-funtowe 2 × 533 mm podwodne wyrzutnie torped | ||
| Załoga | 933 ludzi | |
USS North Dakota (BB-29) – amerykański pancernik typu Delaware. Był pierwszym okrętem United States Navy noszącym nazwę pochodzącą od stanu Dakota Północna. Stępkę okrętu położono 16 grudnia 1907 w Fore River Shipbuilding Company w Quincy (Massachusetts). 10 listopada 1908 został zwodowany, matką chrzestną była pani Mary Benton. Jednostka weszła do służby 11 kwietnia 1910 w Bostonie. Pierwszym dowódcą został komandor Charles P. Plunkett.
8 września 1910 okręt ucierpiał w wyniku eksplozji zbiornika z ropą i wywołanego tym zdarzeniem pożaru. Sześciu członków załogi[2] otrzymało Medal Honoru za „wybitne bohaterstwo w czasie wykonywania obowiązków” (ang. „for extraordinary heroism in the line of his profession”).
W pierwszych latach służby „North Dakota” operował w składzie Floty Atlantyku wzdłuż wschodniego wybrzeża USA i na Morzu Karaibskim. Pierwszy raz na europejskie wody wypłynął 2 listopada 1910. Odwiedził wtedy Anglię i Francję, po czym wrócił na zimowo-wiosenne manewry na Karaibach. W 1912 i 1913 w lecie brał podchorążych (ang. midshipmen) United States Naval Academy na rejsy szkoleniowe na wody Nowej Anglii. 1 stycznia 1913 dołączył do honorowej eskorty „Natal”, gdy ten brazylijski statek wchodził do portu w Nowym Jorku, mając na pokładzie ciało Whitelawa Reida, ambasadora amerykańskiego w Brazylii.
Gdy nieporozumienia i tarcia pomiędzy USA i Meksykiem narastały, „North Dakota” popłynął do Veracruz. Okręt zawinął tam 26 kwietnia 1914, pięć dni po tym jak amerykańscy marynarze rozpoczęli okupację miasta. 16 października wrócił do Norfolk. Z powodu zagrożenia wojną wprowadzono intensywniejszy program szkoleniowy dla okrętów. Gdy Stany Zjednoczone przystąpiły do I wojny światowej pancernik przebywał na ćwiczeniach artyleryjskich w zatoce Chesapeake.
W czasie wojny pancernik operował głównie na rzece York w Wirginii i w pobliżu Nowego Jorku, szkoląc artylerzystów i mechaników do rozrastającej się floty. 13 listopada 1919 wyszedł z Norfolk, by przewieźć do Włoch szczątki ambasadora tego kraju w USA. Gdy był na Morzu Śródziemnym, odwiedził Ateny, Konstantynopol, Walencję i Gibraltar, po czym wrócił na Karaiby na doroczne wiosenne manewry. W lecie w 1921 wziął udział w testach bombowych armii i marynarki amerykańskiej. W czasie testów, które odbyły się w pobliżu Virginia Capes, zatopiono eksniemieckie okręty „Frankfurt” i „Ostfriesland” by zademonstrować możliwości samolotów w walce z okrętami. W ciągu następnych dwóch lat pancernik ponownie odbywał letnie rejsy szkoleniowe z kadetami. Podróż w 1923 zakładała postoje w Skandynawii, Szkocji i Hiszpanii.
„North Dakota” został wycofany ze służby w Norfolk 22 listopada 1923 wraz z innymi pancernikami, zgodnie z ustaleniami traktatu waszyngtońskiego. Jego nazwę skreślono z rejestru 7 stycznia 1931, a okręt został sprzedany na złom 16 marca 1931. Turbiny parowe z tej jednostki zamontowano na pancerniku USS „Nevada” (BB-36).
Model pancernika znajduje się na wystawie w North Dakota Heritage Center na terenie stanowego kapitolu w Bismarck.
Przypisy
Bibliografia
- Siegfried Breyer: Battleships and Battle Cruisers 1905–1970. Doubleday and Company, 1973. ISBN 0385-0-7247-0.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
.svg)
US Flag with 48 stars. In use for 47 years from July 4, 1912, to July 3, 1959.
The USS North Dakota Battleship, Public domain photo from history.navy.mil