USS Viper (SS-10)

USS Viper (SS-10)
USS „Viper” między 1907-1911 r.
Klasa	okręt podwodny
Typ	B
Historia
Stocznia	Fore River Shipyard, Quincy
Położenie stępki	5 września 1905
Wodowanie	30 marca 1907
US Navy
Wejście do służby	18 października 1907
Wycofanie ze służby	16 stycznia 1922
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność • na powierzchni • w zanurzeniu	145 ton 173 t
Długość	25,1 m
Szerokość	3,8 m
Zanurzenie	3,2 m
Zanurzenie testowe	45 m
Rodzaj kadłuba	jednokadłubowy
Napęd
1 silnik benzynowy o mocy 250 KM 1 silnik elektryczny o mocy 150 KM 1 śruba
Prędkość • na powierzchni • w zanurzeniu	9 węzłów 8 w.
Zasięg	powierzchnia: 540 Mm przy 9 w. zanurzenie: 12 Mm przy 4 w.
Uzbrojenie
4 torpedy
Wyrzutnie torpedowe	2 x 450 mm (18")
Załoga	10

USS Viper (SS-10) – amerykański okręt podwodny z okresu I wojny światowej, jednostka prototypowa swojego typu. Została zwodowana 30 marca 1907 roku w Fore River Shipyard w Quincy i przyjęta w skład US Navy 18 października 1907 roku. W listopadzie 1911 roku nazwę okrętu zmieniono na oznaczenie literowo-numeryczne B-1. Okręt skreślono z listy floty 16 stycznia 1922 roku.

Projekt i dane taktyczno–techniczne

USS „Viper”, zaprojektowany przez inż. Johna Hollanda, stanowił rozwinięcie jego poprzedniego projektu (typ A)^[1][2]. Okręt miał większe wymiary i wyporność, a także wyposażono go w dwie wyrzutnie torped oraz powiększony kiosk i mostek^[1]. W późniejszym czasie wyposażenie jednostki powiększono o drugi peryskop^[1].

„Viper” był małym, jednokadłubowym okrętem podwodnym. Długość całkowita jednostki wynosiła 25,1 metra, szerokość 3,8 metra i zanurzenie 3,2 metra^[1][2]. Wyporność w położeniu nawodnym wynosiła 145 ton, a w zanurzeniu 173 tony^[1][2][3]. Okręt napędzany był na powierzchni przez silnik benzynowy Craig o mocy 250 koni mechanicznych (KM)^[1][2]. Napęd podwodny zapewniał silnik elektryczny Electro Dynamic o mocy 150 KM^[1][2]. Jednośrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 9 węzłów na powierzchni i 8 węzłów w zanurzeniu^[1][2][3]. Zasięg wynosił 540 Mm przy prędkości 9 węzłów w położeniu nawodnym oraz 12 Mm przy prędkości 4 węzłów pod wodą^[1][2][4]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 45 metrów^[5].

Okręt wyposażony był w dwie dziobowe wyrzutnie torped kalibru 450 mm (18")^[a], z łącznym zapasem czterech torped^[1][2]. Załoga okrętu składała się 10 oficerów, podoficerów i marynarzy^[1][2].

Budowa i przebieg służby

USS „Viper” (Submarine Torpedo Boat No. 10) zbudowany został w Fore River Shipyard w Quincy^[1][2][4]. Stępkę okrętu położono 5 września 1905 roku, został zwodowany 30 marca 1907 roku^[1][2], a do służby przyjęto go 18 października 1907.

Pierwszym dowódcą jednostki został por. mar. Donald C. Bingham. Okręt został przydzielony do 2. Flotylli Okrętów Podwodnych we Flocie Atlantyku, gdzie brał udział w szkoleniu i eksperymentach. W okresie 30 listopada 1909 – 15 kwietnia 1910 roku był wycofany z czynnej służby. Następnie „Viper” został przywrócony do służby, a 9 maja 1911 roku trafił do rezerwy. 17 listopada 1911 roku nazwę okrętu zmieniono na oznaczenie literowo-numeryczne B-1.

W kwietniu 1914 roku B-1 został przeholowany do Norfolk. 16 lutego 1915 roku wraz z A-3 i A-5 na pokładzie węglowca USS „Hector” rozpoczął podróż na Filipiny, osiągając cel 24 marca^[7]. 15 kwietnia okręt ponownie wszedł do służby w 1. Dywizjonie Okrętów Podwodnych we Flocie Azjatyckiej^[b]. Jako najnowocześniejszy w tym czasie okręt podwodny Floty Azjatyckiej, okręt został jednostką flagową dowódcy dywizjonu, por. mar. Thomasa Baxtera. W okresie I wojny światowej okręt patrolował wejście do Zatoki Manilskiej i eskortował lokalne konwoje^[7]. Jesienią 1916 roku w trakcie patrolu w Zatoce Manilskiej na okręcie wydarzył się wypadek: załoga zatruła się oparami benzyny z nieszczelnych przewodów paliwowych.

Po wojnie B-1 został przydzielony do 2. Dywizjonu Okrętów Podwodnych. 17 lipca 1920 roku okręt otrzymał numer identyfikacyjny SS-10^[2]. 1 grudnia 1921 roku w Cavite został wycofany ze służby i przeznaczony na okręt-cel. Z listy floty został skreślony 16 stycznia 1922 roku^[2].

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Jim Christley, Peter Bull: US submarines, 1900-35. Oxford: Osprey Publishing, 2011. ISBN 978-1-84908-185-6.
• Ten artykuł zawiera treści udostępnione w ramach domeny publicznej przez Dictionary of American Naval Fighting Ships. Treści te są umieszczone tutaj.
• Tony DiGiulian: Torpedoes of the United States of America (ang.). www.navweaps.com. [dostęp 2016-11-25].
• Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.)
• Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.)
• Ivan Gogin: "B" submarines (1907) (ang.). Navypedia. [dostęp 2019-01-14].
• Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.
• John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: Studio Editions, 1990. ISBN 1-85170-378-0. (ang.)