Ubóstwo w Polsce

Odsetek gospodarstw domowych o wydatkach poniżej minimum egzystencji od 1994 r.

Zasięg ubóstwa (biedy) w Polsce przyjmuje różne wartości zależnie od przyjętych definicji.

Luka dochodowa – różnica między kwotą, stanowiącą granicę ubóstwa a otrzymywanym dochodem.

Wskaźnik luki dochodowej (wydatkowej) ubogich – relacja wysokości luki dochodowej ubogich do wysokości granicy ubóstwa wyrażona w %. Inaczej mówiąc, jest to wskaźnik ukazujący, o ile procent przeciętne wydatki gospodarstw domowych ubogich są niższe od danej granicy ubóstwa. Wskaźnik luki dochodowej informuje o głębokości ubóstwa.

Z tabeli wynika, że rodziny uprawnione do ubiegania się o świadczenia pieniężne z opieki społecznej posiadały w 2004 r. przeciętne dochody o 24% niższe od ustawowej granicy ubóstwa. Zatem dla rodziny 4-osobowej z tej grupy luka dochodowa ubogich wynosiła 303 zł.

Do roku 2014 w Polsce następuje zarówno wzrost liczby osób dotkniętych ubóstwem, jak i głębokość tego ubóstwa. Osoby żyjące poniżej minimum egzystencji stanowiły: 5,6% ogółu społeczeństwa w 1998 r., 11,1% w 2002 r. i 11,8% w 2004 r. Luka dochodowa dla tej grupy wynosiła odpowiednio 16%, 20% i 21%. Po roku 2014 odnotowano spadek ubóstwa z poziomu ponad 7% do ok. 4% - 5% w roku 2021.

Według GUS, wzrost ubóstwa do 2014 dokonał się przy poprawie przeciętnej sytuacji materialnej ogółu Polaków, generowanej przez wysokie dochody, co świadczy o rosnących nierównościach w sytuacji dochodowej i poziomie spożycia polskiego społeczeństwa. W 2004 r. przeciętny miesięczny dochód 20% osób o najwyższych dochodach wynosił 1 536 zł na osobę i był ponad 7-krotnie wyższy od przeciętnego dochodu 20% osób uzyskujących najniższe dochody. W porównaniu z rokiem poprzednim odnotowano wzrost zróżnicowania dochodów gospodarstw domowych ogółem (w 2003 r. przewaga 6,5-krotna).

Dane GUS z 2005 roku prezentuje poniższa tabela^[1].

Dane GUS^[2] i IPiSS^[3] z 2004 prezentuje poniższa tabela.

Dane GUS za 2021 r.

Zobacz też

• Bezrobocie w Polsce

Przypisy