Uber (przedsiębiorstwo)

Uber Technologies Inc.
Ilustracja
Państwo

 Stany Zjednoczone

Stan

 Kalifornia

Siedziba

San Francisco

Data założenia

marzec 2009

Forma prawna

spółka publiczna

Prezes

Dara Khosrowshahi

Zatrudnienie

6700[1]

Giełda

NYSE: UBER

ISIN

US90353T1007

Położenie na mapie San Francisco
Mapa konturowa San Francisco, u góry znajduje się punkt z opisem „Uber Technologies Inc.”
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych
Mapa konturowa Stanów Zjednoczonych, blisko lewej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Uber Technologies Inc.”
Położenie na mapie Kalifornii
Mapa konturowa Kalifornii, po lewej znajduje się punkt z opisem „Uber Technologies Inc.”
Ziemia37°46′33″N 122°25′05″W/37,775833 -122,418056
Strona internetowa
Travis Kalanick (2013)
Garrett Camp (2009)

Uber Technologies Inc.amerykańskie przedsiębiorstwo z siedzibą w San Francisco w stanie Kalifornia. Twórca aplikacji mobilnej Uber, która służy do zamawiania usług transportu samochodowego poprzez kojarzenie pasażerów z kierowcami korzystającymi z aplikacji[2].

Historia

Uber został założony w 2009 roku przez Garreta Campę i Travisa Kalanicka. Pierwotną nazwą firmy było UberCab (do 2012 r.). Aplikacja Uber oficjalnie wystartowała w czerwcu 2010 roku i obejmowała San Francisco. W sierpniu 2010 dyrektorem generalnym (CEO) spółki został Ryan Graves, który przyczynił się do promocji firmy w Stanach Zjednoczonych, co umożliwiło jej dobry start na rynkach zagranicznych. Ryan Graves dopracował także usługę mobilną Uber i zajmował się promocją tej usługi w innych miastach USA. Po odejściu ze stanowiska dyrektora CEO, przekazał obowiązki Travisowi Kalanickowi, by skupić się na innych projektach. W czerwcu 2017 r. Kalanick odszedł ze stanowiska CEO, a jego miejsce zajął Dara Khosrowshahi[3].

W kwietniu 2012 roku Uber przetestował w Chicago możliwość rezerwacji samochodów i kierowców, którzy nie byli zatrudnieni przez firmę Uber oraz którzy nie byli licencjonowanymi przewoźnikami. Takie usługi były o wiele tańsze od innych przewoźników działających w Chicago[4].

10 maja 2019 roku zadebiutował na amerykańskiej giełdzie New York Stock Exchange (NYSE)[5][6].

Samochody

Początkowo kierowcy Ubera używali samochodów typu Lincoln Town Car, Cadillac Escalade, BMW serii 7 oraz Mercedes-Benz S550. Pojazdy firmy Uber były także znane jako czarne samochody (ang. black cars) – nazwa pochodzi od koloru samochodów Uber w Nowym Jorku[7]. Po 2012 roku firma uruchomiła aplikację UberX, która rozszerzała możliwość wyboru także o małe i ekologiczne samochody, np. Toyota Prius. W 2012 roku Uber anonsował plany rozbudowy aplikacji dla kierowców, którzy nie są licencjonowanymi taksówkarzami. Mniejsze samochody i niższe ceny za przejazd nimi pozwoliły Uberowi zyskać mniej zamożnych klientów, zwiększyć liczbę klientów stałych i znacząco zwiększyć wpływy w tym segmencie rynku[8].

W lipcu 2012 spółka weszła na giełdę londyńską z załogą ok. 90 kierowców „czarnych samochodów”, przeważnie Mercedesów, BMW oraz Jaguarów[9]. 13 lipca 2012 z okazji Narodowego Miesiąca Lodów, Uber wystartował z „Uber Ice Cream”, czyli z dodatkiem, który pozwalał w siedmiu miastach wezwać samochód z lodami, a koszty tego były naliczane na rachunek użytkownika i częściowo stanowiły koszty przejazdu podczas późniejszego korzystania z usługi[10]. Trzeciego lipca 2013 roku Uber wystąpił z ofertą UberCHOPPER. Polegała ona na przejeździe za $3000 z Nowego Jorku do The Hamptons za pomocą taksówki i śmigłowca[11].

Aplikacja Uber

W celu skorzystania z usługi Uber należy pobrać aplikację mobilną z Google Play, App Store lub Windows Store oraz założyć konto. Aplikacja pozwala także śledzić pasażerom lokalizację zamówionego samochodu[7].

Pierwsza wersja tej aplikacji powstała na iPhone’y, ale po krótkim czasie wyszła również wersja dla urządzeń pracujących z systemem Android[12].

Początkowym pomysłem firm było tworzenie sieci dostępnych cenowo kierowców z samochodami klasy lux, których można byłoby szybko wynająć i zapłacić za ich usługi używając jedynie telefonu komórkowego.

Uber w Polsce

Uber Poland Spółka z o.o.
ilustracja
Państwo

 Polska

Adres

00-544 Warszawa
ul. Wilcza 31/1a

Data założenia

2013

Forma prawna

spółka z o.o.

Prezes

Karen Walker

Nr KRS

0000490069

Dane finansowe
Kapitał zakładowy

5000 PLN

Polski oddział Ubera został zarejestrowany w grudniu 2013 jako Uber Poland spółka z o.o.[13]

19 sierpnia 2014 roku Uber zaczął oferować swoje usługi w Warszawie[14]. W Polsce mogą z niego korzystać mieszkańcy Warszawy (od sierpnia 2014 r.), Krakowa (od kwietnia 2015 r.)[15], Trójmiasta (od czerwca 2015 r.), Poznania (od listopada 2015 r.), Wrocławia (od listopada 2015 r.), Łodzi i Aglomeracji Śląskiej[16][17], a także Szczecina i Lublina (od września 2020 r.)[18][19]. Kierowcy, którzy współpracują z Uberem, od lutego 2016 r. muszą przedstawić dowód prowadzenia działalności gospodarczej. Na polskim rynku Uber pełni rolę pośrednika między pasażerami a dostawcami usług transportowych[20]. Aplikacja spotkała się z krytyką ze strony Krajowej Izby Gospodarczej Taksówkarzy[21].

Przepisy prawne w Polsce

Według Ministerstwa Finansów kierowcy aplikacji Ubera powinni płacić podatki i składki[22]. Dochody osób fizycznych uzyskane z tytułu świadczenia usług transportowych z wykorzystaniem aplikacji Uber podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, jak poinformowało Ministerstwo Finansów. Zgodnie z obowiązującymi od początku 2020 r. przepisami ustawy o transporcie drogowym, działalność Ubera jako pośrednika kwalifikowana jest jako usługa transportowa. Wprowadzona wówczas nowelizacja, określana jako „lex uber”, miała na celu uwzględnienie funkcjonowania na rynku takich modeli biznesowych jak Uber i jemu podobnych platform kontaktujących kierowców i klientów. Takie przedsiębiorstwo musi posiadać odpowiednią licencję wydawaną przez Głównego Inspektora Transportu Drogowego. Kolejną znaczącą regulacją jest ograniczenie prowadzenia pośrednictwa wyłącznie do kierowców posiadających licencję na przewóz samochodem osobowym, pojazdem 7-9 osobowym lub taksówką. W sytuacji, gdy pośrednik nie zastosuje się do tego ograniczenia, grozi mu kara grzywny oraz wszczęcie procedury cofnięcia licencji[23].

Krytyka

Kwestie prawne na całym świecie

Stany Zjednoczone

Latem 2014 roku w San Francisco kierowca Ubera podczas przewozu pasażera dostał ataku padaczki, co spowodowało poważny wypadek drogowy, ale bez ofiar śmiertelnych. Sprawa zyskała medialny rozgłos. 4 sierpnia 2014 roku Uber oświadczył, że kierowca został usunięty z aplikacji[24].

Australia

  • 30 kwietnia 2014 roku Transport for New South Wales, organizacja urzędowa zajmująca się transportem w australijskiej Nowej Południowej Walii, wypowiedziała się w sprawie próby wdrażania przez firmę Uber swoich aplikacji, pozwalających na zamawianie nielicencjonowanego przewoźnika: „Jeśli kierowca z Nowej Południowej Walii zabiera pasażerów na zasadzie odpłatności pobieranych z tytułu usługi przewozu, zarówno on, jak i samochód mają działać zgodnie z Aktem o Przewozach Pasażerskich.” i „Zgodnie z tym Aktem, podobny serwis może być nadawany, używając tylko specjalnie przygotowanego do tych celów samochodu i odpowiednio kwalifikowanego kierowcy, licencjonowanych przez RMS (Road and Maritime Services)”[25].
  • 6 maja 2014 roku The Taxi Service Commission w australijskim stanie Wiktoria, wydała mandaty kierowcom Ubera łącznie na 1723 $ australijskich, po tym jak publicznie wydano oficjalne ostrzeżenie zniechęcające ludzi do korzystania z usług aplikacji Uber i UberX[26] oraz innych o podobnym charakterze. Minister transportu Nowej Południowej Walii Gladys Berejiklian oświadczyła, że śledztwo w sprawie Ubera jest w trakcie rozpatrywania.

Kanada

  • 12 września 2012 roku artykuł w Business in Vancouver raportował o niezgodnościach z lokalnym prawem[27]. 22 października 2012 roku Uber anonsował wyjście z „Secret Uber” części Vancouver[28] (Wstępna rekrutacja kierowców z odpowiednimi do standardów korporacyjnych samochodami). Do tego zarząd Ubera rozważał wzięcie udziału w przetargu na licencję przewozową. W grudniu tego roku można było składać wnioski i propozycje handlowe, Uber nie ubiegał się jednak o licencję i zignorował cały przetarg[29].
  • 5 grudnia 2012 roku władze Toronto oskarżyły Uber o „25 przekroczeń prawa, w tym operacje o charakterze koordynacji nielegalnych przewoźników taxi”[30]. Władze miasta poleciły zarządowi przedsiębiorstwa dostosować się do wymogów przepisów lokalnych, uzyskać licencję oraz dostosować pojazdy do wymogów dla przewoźników działających w Toronto[31].

Niemcy

Uber działa w wielu niemieckich miastach, takich jak Monachium, Frankfurt, Hamburg oraz Düsseldorf. Jednak władze Berlina wytoczyły dwie skargi sądowe, korzystając z materiałów przekazanych przez Berliński Związek Taksówkarzy. Pierwsza sprawa sądowa dotyczyła serwisu firmy Uber związanego z limuzynami. Orzeczeniem sądu zakazana została działalność tego serwisu. Następna sprawa, przesłuchania w ramach której toczyły się ponad 3 miesiące później, dotyczyła serwisu związanego z kierowcami, którzy za pomocą Ubera wyrażali chęć świadczenia tanich usług przewozowych. Sąd uznał, że zgodnie z miejscowym prawem niemieckim, samochody i kierowcy, którzy zajmują się przewozem ludzi, mają być odpowiednio ubezpieczeni i zweryfikowani. Ponieważ Uber tego nie gwarantował, działalność TNS została zakazana, a aplikacja zabroniona. Ponadto przez to, że Uber już oficjalnie wystartował z usługą w Berlinie, oprócz zakazu prowadzenia działalności wystawiony został też mandat w wysokości 25 000 euro za to, że przed przedstawieniem usługi zarząd nie przeprowadził konsultacji prawniczych i nie dostosował się do prawa obowiązującego w Berlinie[32].

Wielka Brytania

11 czerwca 2014 roku świadczący swe usługi w Londynie kierowcy Hackney Carriage (black cab), członkowie Związku Licencjonowanych Kierowców Taxi, zablokowali ruch drogowy w mieście[33] na znak protestu przeciw wydanej przez Transport for London odmowie zawieszenia działalności Ubera w Londynie. Tydzień później burmistrz Boris Johnson oświadczył, że znalezienie sposobu zabronienia Uberowi działalności tak, „żeby nie spowodowało to pozwów sądowych” może być „skomplikowane”[34]. Niemniej – tłumacząc się przed taksówkarzami Johnson powiedział: Według mnie to dość skomplikowana kwestia. Wystąpimy do sądu o ustalenie podstawowego problemu, który wynikł, tj. czy telefon kierowcy w taksówce może być uznany za taksometr. Rozumiem dlaczego moi koledzy uważają, że może, ponieważ telefon też potrafi opracować informację o długości podróży, czasie i stawce za kilometr. Ale są też inni prawnicy, którzy uważają, że telefonu nie można uznać za takie urządzenie. Oddając ten spór pod rozstrzygniecie sądu, przeniesiemy kłótnie z ulicy na ścieżkę prawną[34]. 22 września 2017 firma straciła licencję przewozową w Londynie ze względu na „bezpieczeństwo publiczne”[35]. W ciągu dnia petycję protestacyjną przeciw temu rozporządzeniu podpisało pół miliona osób[36].

Polska

W Warszawie i Łodzi od 2016 r. dochodzi do akcji licencjonowanych taksówkarzy, którzy dokonują zatrzymań kierowców używających aplikacji Ubera. Zatrzymane osoby były przekazywane następnie policji[37].

Przypisy

  1. Loizos: Handcuffed to Uber. TechCrunch, 2016-05-08. [dostęp 2016-10-11].Sprawdź autora:1.
  2. Lauren Goode. Worth It? An App to Get a Cab. „The Wall Street Journal”, June 17, 2011. Dow Jones & Company.. 
  3. Kim jest Dara Khosrowshahi, nowy szef Ubera. Historia jego życia nadaje się na film
  4. Uber Experiments With Lower-Priced Taxis In Chicago Through Newly Launched Labs Group. TechCrunch.
  5. Uber zadebiutował na giełdzie NYSE w Nowym Jorku
  6. Nieudany debiut Ubera na giełdzie. Co się stało?
  7. a b Rao, Leena: „Uber Brings Its Disruptive Car Service To Chicago”.. TechCrunch.. [dostęp 2011-09-22]. (ang.).
  8. „In Another Strike Against The Competition, Uber Lowers UberX Prices In San Diego, LA, And DC”.. Techcrunch.. [dostęp 2013-10-03].
  9. Apps Rush: Uber, Google Analytics, Futures EP, AA Best Walks, Visible Body, UK Bus Checker and more. [dostęp 2012-07-02].
  10. Chloe Albanesius: Uber Rolling Out On-Demand Ice Cream Trucks. pcmag. [dostęp 2012-07-12].
  11. Kevin Smith: If You Have $3,000 To Burn, Uber Will Fly You From New York To The Hamptons In A Helicopter. BusinessInsider. [dostęp 2013-07-02].
  12. Nicholas Jackson. Hailing a Cab With Your Phone. „The Atlantic”, 2010-10-16. The Atlantic Monthly Group.. 
  13. Marcin Sierant: Uber szykuje się do startu w Polsce. 21 maja 2014. [dostęp 2016-05-22]. (pol.).
  14. Jakub Kralka, Taksówki XXI wieku – Uber – od dziś w Polsce, TechLaw.pl, 19 sierpnia 2014 [dostęp 2014-08-19] [zarchiwizowane z adresu 2014-08-26].
  15. Piotr Ogórek, Uber wchodzi do Krakowa. Będzie rewolucja?, Onet.pl, 16 kwietnia 2015 [zarchiwizowane z adresu 2015-04-18].
  16. Uber jedzie do dwóch kolejnych polskich miast – na celowniku Poznań i Wrocław.
  17. Aleksander Fedoruk, Uber w kolejnych polskich miastach. Czas na Katowice i Łódź, Onet.pl, 19 maja 2016 [zarchiwizowane z adresu 2016-05-24].
  18. Uber już w Szczecinie. Od dzisiaj można u nas korzystać z aplikacji do zamawiania przejazdów, wszczecinie.pl [dostęp 2020-09-28] (pol.).
  19. Infoludek-MK, Rewolucja w przejazdach. Uber już działa w Szczecinie [dostęp 2020-09-28] (pol.).
  20. Uber B.V: Umowa z Użytkownikiem. 21 marca 2013. [dostęp 2014-10-09]. (pol.).
  21. Władysław Bielak, Uber ponad prawo?, IzbaTaxi.pl [zarchiwizowane z adresu 2014-09-03].
  22. Fiskus chce, aby kierowcy Ubera w Polsce płacili PIT. Uber – zapewnia, że zapłacą.
  23. Szymon Rubisz, Lex Uber. Obligations of the intermediary and driver in new road transport regulations, „Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie”, 145, 2020, DOI10.29119/1641-3466.2020.145.30.
  24. Driver who crashed after seizure to be removed from Uber app, ktvu.com, 4 sierpnia 2014 [dostęp 2014-08-04] [zarchiwizowane z adresu 2014-08-08] (ang.).
  25. Transport for NSW: Transport for NSW statement regarding ride sharing apps. [dostęp 2014-04-30].
  26. Ben Grubb. Victoria government issues $1700 fines to Uber ride-sharing drivers as media gaffe surfaces. „The Sydney Morning Herald”, 2014-05-08. Fairfax Media Network. 
  27. Nelson Bennet, Ride-for-hire alternative enters market, Business in Vancouver, 18 września 2012 [dostęp 2012-09-18] [zarchiwizowane z adresu 2013-05-18] (ang.).
  28. Rob Lewis, Uber to Raise Minimum Charge for a Ride to $75, Digital Magazine, 22 listopada 2012 [dostęp 2012-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2012-11-28] (ang.).
  29. Nelson Bennett, Black sedan service hits regulatory speedbump, Business in Vancouver, 4 grudnia 2012 [dostęp 2012-12-04] [zarchiwizowane z adresu 2013-07-18] (ang.).
  30. Patty Winsa: Taxi app company Uber charged with licensing offences. [dostęp 2012-12-05].
  31. Jim Bell. Uber: A Lone Rogue in Toronto. „Toronto Sun”, 2012-10-18. 
  32. Frank Jordans: Berlin Bans Uber, Taxi Drivers Cheer. Uber won’t be allowed to operate in the German capital..
  33. Dave Lee & Leo Kelion: London black taxis plan congestion chaos to block Uber.
  34. a b Alex Hern. Boris Johnson says Uber ban in London would be ‘difficult’. „The Guardian”, 2014-06-16. 
  35. Uber London loses licence to operate. [w:] BBC [on-line]. 22-09-1964. [dostęp 2017-09-23]. (ang.).
  36. Martin Farrer, Nadia Khomami: More than 500,000 sign petition to save Uber as firm fights London ban. [w:] The Guardian [on-line]. 23-09-2017. [dostęp 2017-09-23]. (ang.).
  37. Wyborcza.pl, wyborcza.biz [dostęp 2017-01-13].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Location map San Francisco.png
Autor: , Licencja: CC BY-SA 2.0
Ta mapa of San Francisco and vicinity została utworzona dzięki danym z projektu OpenStreetMap, zbieranym przez społeczność. Mapa ta może być niekompletna i zawierać błędy. Niewskazane jest poleganie wyłącznie na niej w nawigacji.
Usa edcp location map.svg
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of the USA (without Hawaii and Alaska).

EquiDistantConicProjection:
Central parallel:

* N: 37.0° N

Central meridian:

* E: 96.0° W

Standard parallels:

* 1: 32.0° N
* 2: 42.0° N

Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.

Formulas for x and y:

x = 50.0 + 124.03149777329222 * ((1.9694462586094064-({{{2}}}* pi / 180))
      * sin(0.6010514667026994 * ({{{3}}} + 96) * pi / 180))
y = 50.0 + 1.6155950752393982 * 124.03149777329222 * 0.02613325650382181
      - 1.6155950752393982  * 124.03149777329222 *
     (1.3236744353715044  - (1.9694462586094064-({{{2}}}* pi / 180)) 
      * cos(0.6010514667026994 * ({{{3}}} + 96) * pi / 180))
Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Flag of California.svg
Flag of California. This version is designed to accurately depict the standard print of the bear as well as adhere to the official flag code regarding the size, position and proportion of the bear, the colors of the flag, and the position and size of the star.
Industriegebiet.png
Autor: Sal73x, Licencja: CC BY-SA 3.0
Sign for industry
Travis Kalanick LeWeb.jpg
Autor: Heisenberg Media, Licencja: CC BY 2.0
Paris, France, December 10, 2013. LeWeb Day 1. Image by Dan Taylor/Heisenberg Media
Uber's legal issues 2015-02-06.jpg
Autor: taxi-deutschland.net, Licencja: CC BY-SA 4.0
UberPop's and UberBlack's legal issues around the world. For source information, see here
Garrett Camp (3839207848).jpg
Autor: Joi Ito from Cambridge, MA, USA, Licencja: CC BY 2.0
Garrett Camp
Self driving Uber prototype in San Francisco.jpg
Autor: Dllu, Licencja: CC BY-SA 4.0
Uber autonomous vehicle prototype spotted in San Francisco.