Uboże

Uboże, ubożę, w l.mn. często uboża, ubożęta, bożęta – postać z wierzeń staropolskich, opiekuńczy duch domowy, zapewniający dostatek, często wywodzony od dusz zmarłych przodków. Jego postać pojawia się w literaturze w XV i XVI wieku, później zaś zanika. Odpowiednikiem ubożąt na Rusi był domowik.

Zgodnie z fragmentem XV-wiecznego kazania ubożęciu zostawiano resztki z obiadu, zwłaszcza w czwartek. Posiliwszy się, ubożęcie miało przepędzać złe moce.[1] Etymologia słowa uboże pochodzi od rdzenia bog-, oznaczającego "łaska, bogactwo". Wywodzenie terminu uboże od słowa "ubogi" jest błędne, gdyż zaprzecza funkcji demona, którego zadaniem było zapewnienie domowi dostatku[2].

Zobacz też

Przypisy

  1. Tomasz Ławecki, Robert Sypek, Magdalena Turowska-Rawicz, Mitologie świata – Słowianie, Tom 8, Przedsiębiorstwo Wydawnicze Rzeczpospolita, Warszawa 2007, str. 79. ​ISBN 978-83-89840-09-7
  2. Andrzej Szyjewski: Religia Słowian. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2003, s. 186. ISBN 83-7318-205-5.

Bibliografia

  • Barbara i Adam Podgórscy: Wielka księga demonów polskich – leksykon i antologia demonologii ludowej. Katowice: Wydawnictwo KOS, 2005. ISBN 83-89375-40-0.
  • Jerzy Strzelczyk: Mity, podania i wierzenia dawnych Słowian. Poznań: Rebis, 2007. ISBN 978-83-7301-973-7.

Media użyte na tej stronie

Swiatowid3011.jpg
The Zbruch Idol (sometimes identified as Światowid) found in Ukraine propably represents four old Slavic deities and other symbolism
Zbruch Idol.jpg
The Zbruch Idol (sometimes identified as Światowid) found in Ukraine propably represents four old Slavic deities and other symbolism