Uchatek grzywiasty
Eumetopias jubatus[1] | |||
(Schreber, 1776) | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Parvordo | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | uchatek | ||
Gatunek | uchatek grzywiasty | ||
Synonimy | |||
Podgatunki | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[8] | |||
Zasięg występowania | |||
Uchatek grzywiasty[9], uchatka grzywiasta[10], lew morski Stellera (Eumetopias jubatus) – gatunek drapieżnego ssaka z rodziny uchatkowatych (Otariidae).
Taksonomia
Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1776 roku niemiecki przyrodnik Johann Christian Daniel von Schreber nadając mu nazwę Phoca jubata[2]. Holotyp pochodził z Wysp Komandorskich i Wyspy Beringa w północnej części Oceanu Spokojnego[11]. Podgatunek monteriensis po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1859 roku angielski zoolog John Edward Gray nadając mu nazwę Arctocephalus monteriensis[6]. Okaz typowy pochodził z Monterey, w Kalifornii, w Stanach Zjednoczonych[12]. Jedyny żyjący współcześnie przedstawiciel rodzaju uchatek[9] (Eumetopias)[11][13][14].
Podgatunki E. jubatus są rozdzielone geograficznie na szerokości 144°W w południowo-środkowej Alasce[14]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają dwa podgatunki[14].
Etymologia
- Eumetopias: gr. ευ eu „dobry, ładny”; μετωπιας metōpias „mieć wysokie czoło, z krzaczastymi brwiami”, od μετωπιον metōpion „czoło, brew”, od μετα meta „między”; ωψ ōps, ωπος ōpos „oko”[15].
- jubatus: łac. iubatus „grzywiasty, czubaty”, od iuba „grzywa, czub”[16].
- monteriensis: Monterey, Kalifornia, Stany Zjednoczone[6].
Zasięg występowania
Uchatek grzywiasty występuje w zależności od podgatunku[14][9]:
- E. jubatus jubatus – uchatek grzywiasty – północny Ocean Spokojny od południowo-środkowej Alaski i Aleutów na zachód do Cieśniny Beringa i Kamczatki oraz na południe wzdłuż Wysp Kurylskich do północnej Japonii, w tym Morze Beringa, Morze Ochockie i Morze Japońskie, sporadycznie pojawiają się na Półwyspie Koreańskim i w Chińskiej Republice Ludowej.
- E. jubatus monteriensis – uchatek amerykański – północny Ocean Spokojny od środkowej Kalifornii na północ do południowo-środkowej Alaski.
Morfologia
Długość całkowita ciała samic 250 cm, samców 330 cm; masa ciała samic 273 kg, samców 1000 kg (wyjątkowo 1120 kg). Noworodki osiągają długość 100 cm i ciężar 18–22 kg[13]. Beżowoszara sierść. Samce na szyi i karku posiadają nieco dłuższe włosy tworzące grzywę. Wzór zębowy: I C PM = 34[13].
Ekologia
Dojrzałość płciowa 4-5 lat, ciąża trwa 11-12 miesięcy, po których przychodzi na świat 1 młode.
Status zagrożenia
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów został zaliczony do kategorii NT (ang. near threatened „bliski zagrożenia”)[8] (podgatunek jubatus – EN (ang. endangered „zagrożony”)[17]; podgatunek monteriensis – LC (ang. least concern „najmniejszej troski”)[18]).
Uwagi
Przypisy
- ↑ Eumetopias jubatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
- ↑ a b J.Ch.D. von Schreber: Die Säugthiere in Abbildungen nach der Natur, mit Beschreibungen. Erlangen: Expedition des Schreber’schen säugthier- und des Esper’schen Schmetterlingswerkes, s. ryc. lxxxiii.b, 300. (niem.).
- ↑ P. Boddaert: Elenchus animalium, volumen I: sistens quadrupedia huc usque nota, eorumque varietates: ad ductum naturae, quantum fieri potuit disposita. Roterodami: Apud C.R. Hake, 1784, s. 172. (łac.).
- ↑ P.S. Pallas: Zoographia Rosso-Asiatica: sistens omnium animalium in extenso Imperio Rossico, et adjacentibus maribus observatorum recensionem, domicilia, mores et descriptiones, anatomen atque icones plurimorum. T. 1. Petropoli: Ex Officina caes. Academiae Scientiarum, 1811, s. 104. (łac.).
- ↑ R.-P. Lesson: Phoque. Phoca. Mam. W: J. Bory de Saint-Vincent: Dictionnaire classique d’histoire naturelle. T. 13. Paris: Rey et Gravier, Libraries-Editeurs, Auai des Augustins, n° 55; Baudouin Frèrer, Libraries-Editeurs, Imprimeurs de la société D'Histoire Naturelle, Rue de Vaugirard, n° 36, 1828, s. 420. (fr.).
- ↑ a b c J.E. Gray. On the Sea-Lions, or Lobos marinos of the Spaniards, on the Coast of California. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 27, s. 358, 1859. (ang.).
- ↑ T.S. Gill. Prodrome of a Monograph of the Pinnipedes. „Communications of the Essex Institute”. 5, s. 13, 1866–1867. (ang.).
- ↑ a b T. Gelatt & K. Sweeney , Eumetopias jubatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016 [online], wersja 2022-1 [dostęp 2022-08-12] (ang.).
- ↑ a b c Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 153. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ K. Kowalski (red.), A. Krzanowski, H. Kubiak, B. Rzebik-Kowalska & L. Sych: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 386, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0637-8.
- ↑ a b D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Eumetopias jubatus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-08-12].
- ↑ T.R. Loughlin, M.A. Perez & R.L. Merrick. Eumetopias jubatus. „Mammalian Species”. 283, s. 1, 1987. DOI: 10.2307/3503908. (ang.).
- ↑ a b c M. Webber: Family Otariidae (EaredSeals). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 4: Sea Mammals. Barcelona: LynxEdicions, 2014, s. 99–100. ISBN 978-84-96553-93-4. (ang.).
- ↑ a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: IllustratedChecklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: LynxEdicions, 2020, s. 440. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 276, 1904. (ang.).
- ↑ jubatus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-08-12] (ang.).
- ↑ T. Gelatt & K. Sweeney , Eumetopias jubatus ssp. jubatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016 [online], wersja 2022-1 [dostęp 2022-08-12] (ang.).
- ↑ T. Gelatt & K. Sweeney , Eumetopias jubatus ssp. monteriensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016 [online], wersja 2022-1 [dostęp 2022-08-12] (ang.).
Media użyte na tej stronie
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Autor: Eliezg, Licencja: CC BY-SA 3.0
Own photograph of Steller sea lion pup, adult female and male taken in the northeast Sea of Okhotsk in the summer on 2007
Autor: Mirko Thiessen, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Distribution of the Steller Sea Lion