Uczestnicy stosunków międzynarodowych

Uczestnicy stosunków międzynarodowych – podmioty biorące udział w stosunkach międzynarodowych. Określenie to bywa używane zamiennie z terminami strony stosunków międzynarodowych oraz aktorzy stosunków międzynarodowych. Nie należy go natomiast mylić z pokrewnym, jednak nie w pełni tożsamym pojęciem podmiotów prawa międzynarodowego.

W polskiej nauce o stosunkach międzynarodowych najczęściej przyjmuje się typologię uczestników SM zaproponowaną przez Józefa Kukułkę[1]. W jego ujęciu uczestnikami są:

  1. narody
  2. państwa
  3. organizacje międzynarodowe (międzypaństwowe)
  4. struktury i siły transnarodowe

Definicje trzech pierwszych z tych pojęć zostały już wypracowane przez badaczy zajmujących się takimi dziedzinami jak nauki polityczne czy prawo międzynarodowe (zobacz poświęcone im hasła). Ostatnią grupę J. Kukułka definiuje ogólnie jako osoby, grupy i stowarzyszenia, które uczestniczą w życiu międzynarodowym[2]. Do tej grupy zalicza się m.in. międzynarodowe organizacje pozarządowe, firmy wielonarodowe (określane też mianem korporacji międzynarodowych lub transnarodowych), a także ruchy ideologiczne i grupy wyznaniowe o zasięgu ponadnarodowym.

Przypisy

  1. ↑ Zob. ostatni wykład tej teorii opublikowany przez autora przed śmiercią: J. Kukułka, Wstęp do nauki o stosunkach międzynarodowych, Aspra-JR, Warszawa 2003, ss. 99-115.
  2. ↑ op.cit., ss. 113-114.