Udarność

Udarność – odporność materiału na pękanie przy obciążeniu dynamicznym. Udarność określa się jako stosunek pracy potrzebnej do złamania znormalizowanej próbki z karbem do pola powierzchni przekroju poprzecznego tej próbki w miejscu karbu:

U – udarność,
L – praca potrzebna do złamania znormalizowanej próbki z karbem,
A – pole powierzchni przekroju poprzecznego próbki w miejscu karbu.

Udarność materiałów kruchych jest mała, a ciągliwych duża.

Miarą udarności zgodnie z PN jest stosunek energii zużytej na złamanie próbki za pomocą jednorazowego uderzenia do pola przekroju poprzecznego próbki w miejscu karbu:

KC – udarność [J/mm²],
K – praca uderzenia [J],
S – pole powierzchni początkowej przekroju poprzecznego próbki w miejscu karbu [mm²].

Próby udarowe wykonuje się w celu określenia wpływu prędkości obciążenia i odkształcenia na własności mechaniczne materiałów przy obciążeniach dynamicznych. Wzrost prędkości obciążenia powoduje podwyższenie granicy plastyczności i wytrzymałości materiału oraz zmniejszenie odkształceń plastycznych. Materiał staje się bardziej kruchy.

Do wykonywania tych badań wykorzystuje się urządzenia umożliwiające przyłożenie dużej siły w krótkim czasie, zwane najczęściej młotami udarowymi. Najczęściej spotykanym urządzeniem jest młot Charpy’ego.

Bibliografia

  • Aneta Mikulska, Wpływ składu chemicznego na udarność staliwa typu Cr-Mo-V-Cu-Ni w ujemnej temperaturze w Logistyce
  • Praca zbiorowa pod redakcją Stanisława Wolnego: Wytrzymałość materiałów cz.IV. Eksperyment w wytrzymałości materiałów. Kraków: Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki AGH, 2002, s. 40.