Uistiti białoucha

Ten artykuł od 2009-06 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła, najlepiej w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Uistiti białoucha^[1]

Callithrix jacchus
(Linnaeus, 1758)
© Raimond Spekking / CC BY-SA 4.0 (via Wikimedia Commons)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Rząd	naczelne
Rodzina	płaksowate
Podrodzina	pazurkowcowate
Rodzaj	uistiti[1]
Podrodzaj	Callithrix[1]
Gatunek	uistiti białoucha[1]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
najmniejszej troski
Zasięg występowania
(c) IUCN Red List of Threatened Species, species assessors and the authors of the spatial data., CC BY-SA 3.0

Uistiti białoucha^[1] (Callithrix jacchus) – gatunek małpy szerokonosej z rodziny płaksowatych.

Obszar występowania

Występuje powszechnie w lasach deszczowych położonych nad brzegiem morza i nad rzekami, zamieszkuje także inne tereny leśne na obszarze północno-wschodniej Brazylii. Populacje sztucznie wprowadzone na innych obszarach Ameryki Południowej dobrze zaadaptowały się do nowych warunków.

Rozmiary i ciężar

Długość ciała: 12–15 cm. Długość ogona: 30–35 cm. Ciężar 300–360 g.

Wygląd

Długi ogon w szaro-białe pręgi. Sierść nakrapiana, szarobrązowa, ciemniejsza na głowie. Czoło białe, nad uszami charakterystyczne kępki białej sierści. Młode jednolicie szare.

Pożywienie

Żywi się głównie żywicą drzew i słodkimi sokami spijanymi z nacięć na drzewach, które sama wydłubuje dolnymi siekaczami. Zjada także owoce i inne części roślin, dodatkowo wzbogacając dietę niewielkimi zwierzętami, np. owadami, żabami, ptasimi jajami, pisklętami.

Rozmnażanie

Dominujące w stadzie samice zaczynają rozmnażać się w wieku 14–24 miesięcy i co roku wydają na świat dwa mioty liczące po 1–4 młodych. W wychowaniu pomagają im partnerzy i inne marmozety. Ciąża trwa 130–150 dni, a młode są karmione mlekiem przez ok. 100 dni. Długość życia sięga 10 lat na wolności, a 16 w niewoli.

Tryb życia

Akwaforta przedstawiająca parę figlujących uistiti białouchych (J.E. Ridinger, ok. 1767)

Marmozeta (inna nazwa: uistiti białoucha) jest aktywna głównie za dnia. Łatwo przystosowuje się do nowych warunków. Żyje w stadach liczących do 15 osobników, a ich terytorium obejmuje obszar o powierzchni ok. 10–40 hektarów. Przywódczynią stada jest rozmnażająca się samica. Bywają też stada, w których dominującą pozycję zajmuje 1 lub 2 samice, a reszta grupy składa się z ich potomstwa oraz 1 lub 2 niespokrewnionych osobników. Dominująca w stadzie samica wydziela związki chemiczne zwane feromonami, które powstrzymują rozmnażanie pozostałych samic. Zaloty rozpoczyna zwykle samica, wpatrując się w wybranego samca i wykonując pokaz oblizywania i cmokania, który on następnie odwzajemnia. Pozostałe samice pomagają opiekować się młodymi samicy przywódczyni. Marmozeta ma silne poczucie własności terytorialnej.

Przypisy