Ulica Świętego Ducha w Gdańsku
| Śródmieście | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Dolna część ulicy św. Ducha podczas Jarmarku św. Dominika w 2008 roku | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Długość | 600 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Gdańska  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 54°21′01,9″N 18°39′08,7″E/54,350520 18,652426 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ulica Świętego Ducha (dawniej platea Sancti Spiritus, ulica Św. Ducha, niem. Heilige Geistgasse) – jedna z ulic w Gdańsku na Głównym Mieście.
Najstarsze wzmianki o ulicy pochodzą z roku 1336. Nazwa wiąże się prawdopodobnie ze szpitalem św. Ducha, który w roku 1357 został przeniesiony w pobliże Bramy Zamkowej.
Ulica zaczyna się przy Targu Drzewnym i przebiega w kierunku Motławy. Początkiem ulicy była rozebrana w roku 1804 "Brama Dzwonna" (nazywana również "Ludwisarską") zaś końcem wychodząca na Długie Pobrzeże nadmotławska Brama Świętego Ducha. Obowiązujący miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego zakłada odtworzenie zabudowy w dolnym przebiegu ulicy (m.in. "Ław Mięsnych"). Przy ulicy św. Ducha w domu o numerze 47 urodził się filozof Arthur Schopenhauer. Dorocznie na ulicy odbywa się tradycyjny Jarmark św. Dominika.
W roku 2015 przystąpiono do odbudowy 6 kamienic zlokalizowanych po południowej stronie ulicy. W przypadku dwóch na podstawie zachowanej dokumentacji nastąpiła pełna rekonstrukcja elewacji, natomiast pozostałe cztery posiadają współczesną formę architektoniczną z przeszkleniami parteru i jego posadzki (w celu uzyskania wglądu do historycznych piwnic). Nawiązanie do obiektów znajdujących się po przeciwnej stronie ulicy zapewniło zachowanie historycznej wysokości zabudowy. Zgodnie z planem miejscowym w budynkach miała nastąpić odbudowa przedproży, przynajmniej w symbolicznej formie. W piwnicach zachowane zostały fragmenty gotyckich murów[1][2]. Odbudowa zakończyła się w końcu 2016 roku[3].
W maju 2017 rozpoczęła się przebudowa ulicy (przywrócenie brukowanej nawierzchni, nowe nasadzenia, likwidacja krawężników i in.)[4][5], której zakończenie nastąpiło w grudniu 2017[6][7].
15 września 2018 nieopodal Kaplicy Królewskiej odsłonięto rekonstrukcję kamienia, wyznaczającego środek historycznego Gdańska[8].
Kamieniczki i obiekty przy ul. św. Ducha
Dom nr 47 (dawniej 114) - miejsce urodzenia Arthura Schopenhauera
Dom nr 111 (dawniej 81) zwany Domem "Pod Żółwiem" z 1650 r.
Fasada Kaplicy Królewskiej z l. 1678-81.
Portal Domu Żeglarzy (dom nr 109)
Znajdują się przy niej liczne kamieniczki, utrzymane w różnych stylach architektury (w większości odbudowane po II wojnie światowej) i często należące do znanych historycznych gdańskich osobistości. Do ciekawszych należą:
- Hotel "Wolne Miasto"
- Dom kapra Paula Beneke (zdobywcy obrazu Sąd Ostateczny)
- Dom Schopenhauerów (dawny dom burmistrza Gralatha)
- Dom Conradiego (gdańskiego burmistrza)
- Dom "Pod Żółwiem" - w XVIII wieku należał do Trosienerów, rodzinny dom Johanny Schopenhauer.
- Dom Groddecka (gdańskiego armatora)
- Kaplica Królewska
- Dom Strakowskiego (gdańskiego architekta Jana Strakowskiego)
- Dom Żeglarzy (należący do gdańskiej Gildii Szyprów)
- Dawna Kaplica Angielska
Linki zewnętrzne
- Ulica Św. Ducha
- Ulica Św. Ducha odkrywana na nowo. gdansk.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-05)].
Przypisy
- ↑ Ewa Karendys "Ożywić serce Gdańska", Gazeta Wyborcza Trójmiasto 29 września 2014
- ↑ Sześć kamienic na św. Ducha
- ↑ Emilia Stawikowska "Tak powstają kamienice przy ul. Św. Ducha. Apartamenty, restauracje, winiarnia", trojmiasto.gazeta.pl 26 grudnia 2015
- ↑ Ożywienie na świętego Ducha. Nowa ulica i chodniki oraz gastronomia
- ↑ Ewa Karendys Nowe kamienice, przebudowa ulicy. Duże zmiany na św. Ducha
- ↑ Dariusz Gałązka Remont ul. św. Ducha dobiega końca. Powstanie nowa atrakcyjna przestrzeń dla mieszkańców
- ↑ Dorota Karaś Ulica Świętego Ducha już po remoncie. Zmieniła się nie do poznania
- ↑ Kamienny środek Gdańska wraca na swoje miejsce
Media użyte na tej stronie
Autor:
Mapa gminy Gdańsk, Polska
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.92 N
- S: 53.40 N
- W: 16.65 E
- E: 19.75 E
Autor: Lechoo.net, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Ikona skrzyżowania ulic typu T z odchodzącym deptakiem
Crossroads with a major road ahead.
Autor: original by Marcin Floryan, this modification bu Teemu Vehkaoja, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy skrzyżowanej z deptakiem
_2010-07-12_068.jpg)
Autor: —DerHexer (Talk), Licencja: CC BY-SA 3.0
Gdańsk Główne Miasto, ul. Świętego Ducha - barokowa Kaplica Królewska, obecnie kaplica rektorska p.w. Świętego Ducha, 1678-1681, po 1945. 
Autor: original by Marcin Floryan, this modification bu Teemu Vehkaoja, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy skrzyżowanej z deptakiem
Autor: SVG by Harry-C, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Ikona skrzyżowania ulicy z deptakiem z lewej
Gdańsk, ul. Św. Ducha, dom rodzinny Artura Schopenhauera
Autor: Bartek444, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Ikona. Koniec deptaku w postaci skrzyżowania T z deptakiem.
Autor: Pumeks, Licencja: CC BY-SA 4.0
Gdańsk, dolna część ul. Świętego Ducha podczas Jarmarku Św. Dominika w 2008 r.
Gdańsk, Dom "Pod Żółwiem"
Autor: 1bumer, Licencja: CC BY-SA 4.0
Gdańsk, Główne Miasto, ul. Świętego Ducha 109 (Dom Żeglarzy), portal