Ulica Andrzeja Struga w Łodzi
| Centrum, Stare Polesie | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 W oddali ulica Piotrkowska (czerwiec 2006) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Długość | 1,88 km | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Łodzi  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 51°45′51,8″N 19°26′37,3″E/51,764378 19,443703 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ulica Andrzeja Struga, potoczna nazwa: Andrzeja[1] – ulica w Łodzi.
Ulica Andrzeja Struga ma prawie 1,9 kilometra długości i łączy ulicę Piotrkowską z aleją Włókniarzy. Ulica jest na odcinku i w kierunku od ul. Piotrkowskiej do ul. Łąkowej ulicą o ruchu jednokierunkowym (z wyjątkiem fragmentu między al. Kościuszki i ul. Wólczańską).
Historia
Ulica powstała podczas regulacji (utworzenia) w latach 1824–1828 osady tkaczy, którą nazwano Łódka[2]. Przecznica ul. Piotrkowskiej na całej długości nosiła nazwę Przejazd. We wrześniu 1863 Rada Miasta zdecydowała, że odcinek ulicy na zachód od Piotrkowskiej, który jeszcze w 1860 był drogą bez numeracji placów i bez domów, będzie nosił nazwę św. Andrzeja[3]. Ulica nazwana została na cześć prezydenta Łodzi Andrzeja Rosickiego, który sprawował urząd w latach 1862–1865 i w okresie powstania styczniowego. Zaskarbił sobie tak dużą sympatię wśród łodzian, że postanowili jedną z ulic nazwać jego imieniem. Dla niepoznaki, aby zaborca się zgodził, dodano w nazwie ulicy przymiotnik święty. Mimo że ulica po II wojnie światowej otrzymała nazwę Andrzeja Struga, wielu łodzian nadal nazywa ją ulicą Andrzeja[1][4].
W latach 1915–1918 ulica nazywała się Andreasstrasse, w 1940 odcinek od Piotrkowskiej do Łąkowej przemianowano na Tannenbergstrasse, a następnie na Meisterhausstrasse, a odcinek od Łąkowej do Towarowej (ob. al. Włókniarzy) na Immelmannstrasse[5].
Ważniejsze obiekty
- nr 2 – zabytkowa kamienica Edwarda Lungena, nr rej.: A/7 z 4 marca 2003[6]
- nr 3 – zabytkowa kamienica II Łódzkiego Tow. Pożyczkowo-Oszczędnościowego (NNZOZ Salve, Księgarnia-Antykwariat „NIKE”), nr rej.: A/359 z 6 lutego 1995[6]
- nr 4 – zabytkowa kamienica, nr rej.: A/103 z 29.12.2010[6]
- nr 14 – dawna siedziba Miejskiej Biblioteki Publicznej Łódź-Śródmieście im. Andrzeja Struga
- nr 33 – Miejska Biblioteka Publiczna Łódź-Polesie
- nr 42 – zabytkowy dom, w którym mieszkał Julian Tuwim (tablica na kamienicy upamiętniająca Tuwima), nr. rej.: 617-VII-30 z 22 lutego 1955, ZS/2/23 z 3 kwietnia 1964 oraz A/23 z 20 stycznia 1971[6]
- nr 61/63 – zabytkowy zespół d. Fabryki Kindermanna (ob. Zakłady Przemysłu Cukierniczego UNITOP–OPTIMA S.A.), nr. rej.: A/325/1-2 z 5 lutego 1992[6]
Numeracja i kody pocztowe
- Numery parzyste: 2–88
- Numery nieparzyste: 5–65
- Kody pocztowe: 90-420 (1-7); 90-609 (9-17); 90-613 (19-23); 90-631 (25-35); 90-632 (37-43); 90-640 (45-55); 90-648 (57-d.k.); 90-426 (2-10); 90-513 (12-28); 90-501 (30-44); 90-567 (46-64); 90-557 (66-d.k.)
źródło: wyszukiwarka kodów pocztowych na stronie Poczty Polskiej[7]
Komunikacja miejska
Przypisy
- ↑ a b Joanna Podolska, Jakub Wiewiórski: Łódź filmowa. Wyd. I. Łódź: Agora, 2010, s. 177. ISBN 978-83-268-0038-2.
- ↑ Rynkowska 1970 ↓, s. 7.
- ↑ Rynkowska 1970 ↓, s. 108–109.
- ↑ Danuta Bieńkowska, Elżbieta Umińska-Tytoń: Andrzeja Struga. W: Słownik nazewnictwa miejskiego Łodzi [on-line]. log.lodz.pl. [dostęp 2013-09-18].
- ↑ Struga Andrzeja. W: Baza: Ulice Łodzi [on-line]. wimbp.lodz.pl. [dostęp 2013-09-18].
- ↑ a b c d e Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021, s. 46 [dostęp 2013-09-18].
- ↑ wyszukiwarka kodów pocztowych na stronie Poczty Polskiej.
- ↑ Trasy i rozkłady jazdy. mpk.lodz.pl. [dostęp 2013-09-13].
Bibliografia
- Anna Rynkowska, Ulica Piotrkowska, wyd. I, Łódź: Wydawnictwo Łódzkie, 1970, ISBN 978-83-939822-4-0.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Autor:
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Łódź Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 52.45 N
- S: 50.78 N
- W: 17.95 E
- E: 20.75 E
Ikonka świateł na skrzyżowaniu
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy - zakończenie skrzyżowaniem
Crossroads with a major road ahead.
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy skrzyżowanej z deptakiem
Autor: HuBar, Licencja: CC BY-SA 2.5
ul. Andrzeja Struga w Łodzi, widok z okolicy nieruchomości Struga 4 w kierunku wschodnim (ulicy Piotrkowskiej)
Fotografia przedstawia budynek fabryki braci Fryderyka i Gustawa Wilhelma Lange znajdujący się przy skrzyżowaniu ulic Długiej (później Gdańskiej) i Andrzeja (później ulica Andrzeja Struga). Fabryka ta była jedną z najstarszych fabryk produkujących maszyny w Królestwie Polskim. W 1885 roku powstały stopniowo powiększane obiekty odlewni żelaza i fabryki produkującej części do maszyn włókienniczych. Na terenie zakładów istniało kilka budynków przeznaczonych do różnych celów: odlewnia żelaza, kuźnia, maszynownia, fabryka krosien, stolarnia, składy i magazyny. W 1895 roku bracia rozszerzyli swój asortyment produkcyjny o rowery "Original Comet". Była to największa w tym czasie wytwórnia rowerów w Królestwie Polskim. Około 1910 roku dwa najstarsze budynki podwyższono do trzypiętrowych, tworząc jedna masywną bryłę narożnika obu ulic. W 1912 roku zakład zatrudniał około 500 osób. W 1923 roku fabryka zmieniła nazwę na "Bracia Lange fabryka maszyn i odlewnia żelaza". W 1928 roku została przekształcona w spółkę, w której Zarządzie zasiadali: Gustaw Lange, Berta i Karol Lange, Gustaw Kehler i Franciszek Flaker. Firma miała swoje przedstawicielstwa w Rydze i Bukareszcie. W latach 30. XX w. zaczęto produkować również blachę na potrzeby lotnictwa, piece hartownicze i wentylatory wysokiego ciśnienia. Po zakończeniu II wojny światowej w budynkach dawnej fabryki braci Lange umieszczono Przedsiębiorstwo Traktorów i Maszyn Rolniczych, a w późniejszym okresie Centralne Biuro Techniczne Przemysłu Maszyn Włókienniczych, przemianowane następnie w Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Maszyn Włókienniczych "Polmatex-Cenaro". Pomieszczenia parterowe od strony ulicy Struga przebudowano na ciąg podcieni dla pieszych i oczekujących na tramwaj. Około 1972 roku przy poszerzaniu ulicy rozebrano widoczny na fotografii narożny budynek. Ulica Andrzeja przy której znajdowała się fabryka została wytyczona przez geometrę w 1827 roku. Początkowo nazywała się Andrzeja, w latach 1918-1940 przemianowana na św. Andrzeja, by po II wojnie światowej w 1946 roku stać się ulicą Andrzeja Struga. Ulica Długa natomiast została wytyczona około 1873 roku i w 1920 roku na cześć odzyskania przez Polskę Pomorza została przemianowana na ulicę Gdańską.
Fotografia pochodzi z wydanego w 1896 roku albumu Bronisława Wilkoszewskiego „Widoki m. Łodzi”. Saryusz Bronisław Paweł Wilkoszewski (1847-1901), zwany "łódzkim Canaletto" był mistrzem fotografii ilustracyjnej. Udokumentował zabudowę Łodzi z końca XIX wieku przede wszystkim wille, fabryki, budynki użyteczności publicznej, obiekty sakralne, ulicę Piotrkowską. Jego zakład fotograficzny znajdował się w willi "Trianon" w Pasażu Meyera 5 (obecnie ulica Moniuszki).Autor: HuBar, Licencja: CC BY-SA 2.5
ul. Andrzeja Struga w Łodzi, na pierwszym planie skrzyżowanie z ul. Wólczańską, w głębi skrzyżowanie z al. Kościuszki