Ulica Bracka w Katowicach

ulica Bracka
Dąb, Załęże
Ilustracja
ulica Bracka (widok w kierunku południowym)
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Katowice

Długość

510 m[1]

Przebieg
Ikona ulica skrzyżowanie.svgświatła0mPL road sign A-21.svg ul. Chorzowska 79, ul. Złota
Ikona ulica pod wiaduktem.svg210mest. Orląt Lwowskich
Ikona ulica most.svg345mrzeka Rawa
Ikona ulica z prawej.svgświatła445mwjazd na DTŚ 902
Ikona ulica skrzyżowanie.svgświatła510mPL road sign A-21.svg ul. Gliwicka (pl. J. Londzina)
Ikona ulica.svgul. Feliksa Bocheńskiego
Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, u góry znajduje się punkt z opisem „ulica Bracka”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „ulica Bracka”
Ziemia50°16′13,5″N 18°59′28,4″E/50,270420 18,991236
ul. Bracka, biegnąca pod estakadą (DTŚ)
grób zbiorowy górników, poległych w pożarze kopalni "Kleofas" w 1896 na cmentarzu przy ul. Brackiej

Ulica Bracka w Katowicach (w latach międzywojennych XX w. ulica Dębska[2][3]) – jedna z ważniejszych ulic łącząca dwie sąsiadujące ze sobą katowickie dzielnice: Dąb i Załęże[4].

Ulica jest ważną częścią dużego węzła drogowego, łączącego DTŚ (Trasa imienia Nikodema i Józefa Renców[5]), DK79 (ulica Chorzowska) i ulicę Feliksa Bocheńskiego (dojazd do autostrady A4). Posiada południkowy przebieg. Pod ulicą zlokalizowany jest wodociąg o średnicy 200 mm, a w rejonie ulicy – kablowa sieć elektroenergetyczna średniego napięcia[6].

Historia

Droga łącząca Załęże i Dąb istniała już w XVIII wieku. Do 1922 roku część drogi nosiła nazwę Domberstraße, druga część Zalenzerstraße; w latach 1922–1939 ul. Dębska i ul. Załęska; w latach 1939–1945 Domberstraße i Georgstraße; 1945–1951 ul. Dębska[3] i ul. Załęska, od 1951 roku całość – ul. Bracka[7]. Ulica bierze swą nazwę od Górnośląskiej Spółki Brackiej. W drugiej połowie XIX wieku przy drodze istniały budynki komory celnej (w pobliżu cmentarza)[8].

Przebieg

Ulica rozpoczyna swój bieg od skrzyżowania z ulicą Chorzowską (DK 79) i ulicą Złotą. Następnie biegnie obok rzymskokatolickiego cmentarza parafialnego dębskiej parafii, pod estakadą DTŚ (DW902), krzyżuje się z wjazdem na trasę imienia Nikodema i Józefa Renców[5] oraz linią tramwajową. Kończy swój bieg przy placu Józefa Londzina i skrzyżowaniu z ulicą Gliwicką oraz ulicą Feliksa Bocheńskiego. Posiada południkowy przebieg.

Ciąg ulic Bytkowska – Agnieszki – Bukowa – Złota – Bracka – Feliksa Bocheńskiego pełni funkcję ulicy głównej[9].

Estakada Orląt Lwowskich

Estakada nad ulicą Bracką ma łączną długość 592 m i 31,12 m szerokości oraz kształt litery "S", jest to jeden z najbardziej skomplikowanych wykonanych projektów drogowych w Katowicach[10]. Estakadą w godzinie popołudniowego szczytu przejeżdża średnio 3175 samochodów (90,6% z nich to samochody osobowe).

Uchwałą Rady Miasta Katowice nr nr X/139/11 z 30 maja 2011 roku estakadzie nadano nazwę estakada Orląt Lwowskich. Uchwała weszła w życie 28 lipca 2011 roku[11].

Obiekty i instytucje

Przy ulicy Brackiej znajdują się:

  • cmentarz parafialny, zarządzany przez parafię w Dębie[12]; powstał w 1894 roku, są na nim pochowani górnicy, którzy zginęli w pożarze kopalni Cleophas (obecnie Kleofas) z 3 na 4 marca 1896 (grób zbiorowy)[13], powstańcy śląscy z lat 1919–1921 (pochowani w kwaterze wojennej)[13] prof. Jan Paściak – chemik, kierownik Zakładu Chemii Fizycznej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach[14] i inni. Początkowo cmentarz miał powierzchnię 1 ha i 24 arów, w 1917 roku dokupiono 69 arów gruntu[15]; teren wraz ze starodrzewem został objęty ochroną konserwatorską[16][17];
  • Centrum Restauracyjno-Konferencyjne "Club 99";
  • salony motoryzacyjne oraz hurtownie;
  • stacja benzynowa AMIC Energy.
  • Węgliki Spiekane Baildonit Sp. z o.o. – przedsiębiorstwo zlokalizowane w budynkach dawnej huty Baildon.

Przypisy

  1. Urząd Miasta Katowice: Plan zimowego utrzymania dróg na sezon 2009/2010. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-08-14]. (pol.).
  2. Niemiecka mapa Katowic z 1939 www.mapywig.org [dostęp 2011-08-14]
  3. a b Plan miasta Wielkich Katowic i okolic www.mapywig.org [dostęp 2011-08-14]
  4. Broszkiewicz Jacek; Katowice - reflektorem po mieście, wydawca: Urząd Miejski w Katowicach, ISBN 83-901884-0-6, s. 13.
  5. a b Trasa imienia Nikodema i Józefa Renców (pol.) www.katowice.eu [dostęp 2011-08-14]
  6. Urząd Miasta Katowice: Miejscowy plan ogólnego zagospodarowania przestrzennego miasta Katowice dla terenu położonego w obszarze dzielnicy Osiedle 1000 - lecia - Załęże w rejonie ulic: Bracka - Chorzowska - Żelazna w zakresie wprowadzenia funkcji handlu, usług, administracji i sportu oraz adaptacji istniejącej funkcji przemysłowej. www.bip.katowice.eu. [dostęp 2011-08-14]. (pol.).
  7. Urszula Rzewiczok: Dzieje Dębu (1299−1999): monografia historyczna dzielnicy Katowic. Katowice: Muzeum Historii Katowic, 1999, s. 90 i 91 (wkładka między stronami). ISBN 83-87727-30-X.
  8. Urszula Rzewiczok: Dzieje Dębu (1299−1999): monografia historyczna dzielnicy Katowic. Katowice: Muzeum Historii Katowic, 1999, s. 44. ISBN 83-87727-30-X.
  9. Urząd Miasta Katowice: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, Cz. 1, Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-08-14]. (pol.).
  10. Estakada w ciągu Drogowej Trasy Średnicowej nad ulicą Bracką w Katowicach. 4pm.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-26)]. (pol.) www.4pm.pl [dostęp 2011-08-14]
  11. Estakada Orląt Lwowskich (pol.) www.katowice.eu [dostęp 2011-08-14]
  12. Jerzy Abramski: Ulice Katowic. Zawiercie: Graf−Mar, 2000, s. 185. ISBN 83-913341-0-4.
  13. a b Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach: Ewidencja miejsc pamięci województwa śląskiego: miasto Katowice. www.katowice.uw.gov.pl. [dostęp 2011-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-10)]. (pol.).
  14. Red. Aleksandra Niesyto, Cmentarze Katowic. Muzeum Historii Katowic, wyd. I, Katowice 1997, s. 39, 40.
  15. Urszula Rzewiczok: Dzieje Dębu (1299-1999): monografia historyczna dzielnicy Katowic. Katowice: Muzeum Historii Katowic, 1999, s. 40, 41. ISBN 83-87727-30-X.
  16. Urząd Miasta Katowice: UCHWAŁA NR XI/184/11 RADY MIASTA KATOWICE z dnia 22 czerwca 2011 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru Osiedla Tysiąclecia w Katowicach.. www.bip.katowice.eu. [dostęp 2011-08-14]. (pol.).
  17. Urząd Miasta Katowice: Wartości dziedzictwa kulturowego (załącznik 1.9). www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-08-14]. (pol.).

Bibliografia

  • Szaraniec Lech: Osady i Osiedla Katowic, Oficyna "Artur", Katowice 1996, ISBN 83-905115-0-9.
  • Katowice – Plan miasta, wyd. Demart SA, Warszawa 2009/2010.

Media użyte na tej stronie

Katowice location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokacyjna miasta Katowice. Punkty graniczne mapy:
  • N: 50.30 N
  • S: 50.125 N
  • W: 18.885 E
  • E: 19.125 E
Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Ikona ulica skrzyżowanie.svg
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona skrzyżowania
Traffic lights icon.svg
Ikonka świateł na skrzyżowaniu
PL road sign A-21.svg
Znak drogowy A-21: Uwaga na tramwaj
Ikona ulica pod wiaduktem.svg
Autor: SVG by Harry-C, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Ikona ulica pod wiaduktem
Ikona ulica most.svg
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy z mostem
Ikona ulica z prawej.svg
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy z prawej
Ikona ulica.svg
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy
Diamond road sign junction across major road.svg
Crossroads with a major road ahead.
Cemetery on Bracka Street in Katowice (1).jpg
Autor: Michał Bulsa, Licencja: CC BY 3.0
Cmentarz przy ul. Brackiej w Katowicach - grób zbiorowy górników, poległych w pożarze kopalni "Kleofas" z 3 na 4 marca 1896 r.
Katowice - ulica Bracka (2).jpg
Bracka Street in Katowice
Katowice Bracka 2014.JPG
Autor: Marek Mróz, Licencja: CC BY-SA 3.0
Katowice. Ulica Bracka (widok w kierunku południowym)
Katowice-Dąb.svg
Autor: odder (talk), Licencja: CC BY 3.0
Dąb na planie Katowic.