Ulica Ciasna w Toruniu
| Stare Miasto | |||||||||||||||||||
 Fragment ulicy pomiędzy ul. Mostową a ul. Podmurną | |||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||||
| Plan | |||||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Torunia  | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  (c) SANtosito, CC BY-SA 4.0 | |||||||||||||||||||
 53°00′33,5″N 18°36′28,6″E/53,009319 18,607938 | |||||||||||||||||||
Ulica Ciasna w Toruniu – jedna z ulic na terenie Zespołu Staromiejskiego.
Charakterystyka
Ulica składająca się z dwóch odcinków. Jeden z nich biegnie od południowo-wschodniego narożnika placu, na którym stoi kościół św. Janów, drugi łączy ul. Mostową z ul. Podmurną i wychodzi na bramę prowadzącą na dawny teren zamkowy.
Zgodnie z nazwą jest to jedna z najwęższych ulic na Starym Mieście, szczególnie jeśli porównamy ją z sąsiednimi szerokimi ulicami Łazienną i Mostową. Odcinek między ul. Mostową i Podmurną, o szerokości poniżej 3 m, jest najwęższą ulicą w Toruniu i jednocześnie jednym z najbardziej malowniczych miejsc na Starym Mieście.
Historia
Według niektórych badaczy ulica Ciasna ma pochodzenie jeszcze przedlokacyjne i jest częścią traktu biegnącego przez dolinę Postolca z domniemanej osady podgrodowej do grodu zajętego później przez zamek krzyżacki. Wskazywać na to ma m.in. jej stosunkowo nieregularny przebieg[1]. Przyjmując tę hipotezę, ulica ta byłaby jedną z najstarszych ulic na Starym Mieście. W obecnym kształcie została ona wytyczona prawdopodobnie w pierwszej fazie rozwoju miasta, wkrótce po 1236. W średniowieczu została częściowo zabudowana budynkami mieszkalnymi – w XV w. znajdowało się tu 6 takich budynków, które były w kolejnych wiekach przerabiane na spichlerze.
Nazwa
Nazwa ulica Ciasna pojawia się już w średniowieczu (Engegasse). Była ona również nazywana Rosengasse, co można tłumaczyć jako ul. Końska, względnie Różana. W okresie nowożytnym spotyka się również nazwy "uliczka Ciasna" (Engegasslein), lub po prostu "uliczka" (ein Gasslein)[2]. W 1. połowie XIX w. nosiła oficjalnie nazwę Rosengasse. W końcu XIX w. zmieniono ją na ul. Jezuicką (Jesuitenstraße), prawdopodobnie od dawnego kolegium jezuitów, znajdującego się blisko zachodniego wylotu ulicy, pomimo tego, że wówczas gmach ten nie pełnił już swojej pierwotnej roli. W okresie międzywojennym powrócono do pierwotnej nazwy, którą nosi do dzisiaj.
Zabudowa
Obecnie zachowane budynki powstały przeważnie w średniowieczu, ale zostały przebudowane w okresie nowożytnym; są to przeważnie spichrze. Do dzisiaj zachowały się trzy z nich, sąsiadujące z domem Eskenów, w tym dwa z czytelnymi do dzisiaj godłami – strusiem (lub żurawiem) i orłem. Pod numerem 7 stoi dom, w zrębie gotycki, należący niegdyś do parafii św. Janów, w którym mieszkali dzwonnicy kościoła. Węższy odcinek między ul. Mostową i Podmurną biegnie między zabudowaniami dawnego pałacu Fengera a kamienicą nr 12 przy ul. Mostowej i spichrzem pod nr 11 przy ul. Podmurnej. Boczne ściany spichrzów są spięte łukami o wykroju odcinkowym.
Galeria
Widok od strony wschodniej
Ulica Ciasna – widok na ulicę Podmurną
Ulica Ciasna – widok na ulicę Mostową
Bella Skyway Festival, 2009
Bella Skyway Festival, 2019
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Zbigniew Nawrocki, Układ przestrzenny trzynastowiecznego Torunia [w:] Sztuka Torunia i Ziemi Chełmińskiej 1233-1815, Warszawa-Poznań-Toruń: 1986, s. 17-30.
- ↑ Krzysztof Mikulski: Przestrzeń i społeczeństwo Torunia. Toruń: 1999.
| Główne arterie komunikacyjne |
|
|---|---|
| Główne place | |
| Wybrane ulice na terenie Zespołu Staromiejskiego | |
| Główne ulice w sąsiedztwie Zespołu Staromiejskiego | |
| Zobacz też |
Media użyte na tej stronie
Autor:
Mapa miasta Toruń, Polska
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.83 N
- S: 52.28 N
- W: 17.16 E
- E: 19.88 E
Crossroads with a major road ahead.
_(OLA_Z.).JPG)
Autor: Ola Zaparucha, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Toruń - ulica Ciasna w zespole dzielnicy staromiejskiej
_(OLA_Z.).JPG)
Autor: Ola Zaparucha, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Toruń - ulica Ciasna w zespole dzielnicy staromiejskiej
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy - zakończenie skrzyżowaniem
Autor: Michał Sulik, Licencja: CC BY 3.0
Toruń, ulica Ciasna podczas Festiwalu Światła Skyway'09
Autor: N. Chylińska, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
spichrze, 1 poł. XVII Toruń, ul. Podmurna 11, 13; w głębi ul. Ciasna
Autor: Arvedui89, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ulica Ciasna na planie toruńskiej starówki
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Pko (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY 2.5
Toruń, ul. Ciasna, najwęższa ulica toruńskiej starówki.
Autor: Pko, Licencja: CC BY-SA 4.0
Rubinkowo, widok na ul. Dziewulskiego z bloku przy ul. Łyskowskiego 13.
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Bella Skyway Festival w2 Toruniu 2019