Ulica Fosa Staromiejska w Toruniu

ulica Fosa Staromiejska
Stare Miasto
Ilustracja
Ulica Fosa Staromiejska w 1903 r.
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Miejscowość

Toruń

Długość

ok. 500 m

Plan
Plan przebiegu ulicy
Przebieg
Ikona ulica początek T.svg0ul. Kopernika
Ikona ulica z lewej.svg260 m
Ikona ulica z prawej.svg340 mul. Piekary
Ikona ulica z prawej.svg340 mul. Franciszkańska
Ikona ulica z lewej.svg380 mul. Horzycy
Ikona ulica skrzyżowanie.svg465 mul. Chełmińska
Ikona ulica koniec T.svg500 mul. Podmurna
Położenie na mapie Torunia
Mapa konturowa Torunia, w centrum znajduje się punkt z opisem „ulica Fosa Staromiejska”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Ziemia53°00′41,3″N 18°36′06,1″E/53,011480 18,601705

Ulica Fosa Staromiejska w Toruniu (dawniej Grabenstraße) - jedna z ulic na terenie Zespołu Staromiejskiego. Jak sama nazwa wskazuje, przebieg ulicy powiązany jest z układem dawnych murów miejskich.

Charakterystyka

Zgodnie z numeracją działek ul. Fosa Staromiejska rozpoczyna się od skrzyżowania z ul. Kopernika i stanowi naturalne przedłużenie ul. Pod Krzywą Wieżą. Obecna ulica Kopernika zamknięta była Bramą Starotoruńską, której miejsce zajmuje dziś skrzyżowanie ulic Kopernika i Fosa Staromiejska.

Po wschodniej stronie ulicy znajduje się zwarta zabudowa dzielnicy staromiejskiej, po zachodniej zaś pas zieleni przechodzący w pl. Rapackiego. Niezabudowany obszar powstał po niwelacji terenu po dziewiętnastowiecznych fortyfikacjach. Po zachodniej stronie ulicy znajduje się fontanna stanowiąca pozostałość po mokrej fosie. Po kilkudziesięciu metrach po zachodniej stronie znajduje się kamienica zwana Łukiem Cezara z przebitym przejściem na ul. Piekary i ul. Różaną, a dalej w kierunku Rynku Staromiejskiego. W przeszłości pod Łukiem Cezara kursowały miejskie tramwaje. Po stronie zachodniej stoi Collegium Maximum UMK, dawny Bank Rzeszy. W dalszym swym biegu, ulica Fosa Staromiejska przebiega pomiędzy budynkami Sądu Rejonowego (wschód, Fosa Staromiejska 10a) i Collegium Minus (zachód, Fosa Staromiejska 1a). Wzniesiony w 1861 r. budynek sądu, pierwotnie służył jako szkoła. Z kolei popularna Harmonijka została wybudowana w 1936 r. jako gmach Starostwa Krajowego Pomorskiego, a obecnie mieści Wydział Humanistyczny UMK.

Dalej ulica zakręca na północny wschód, a jednocześnie od zachodu odchodzi jednokierunkowy wlot z ul. Wały gen. Sikorskiego. Kolejno, po północnej stronie ulicy znajduje się budynek Collegium Maius (Fosa Staromiejska 3). Budynek ten wzniesiono w 1907 r., jako Szkołę Przemysłową, a później znajdował się w nim pomorski Urząd Wojewódzki. Po przeciwnej, południowej stronie ulicy znajduje się areszt śledczy (Fosa Staromiejska 16). W podziemiach jednego z budynków gospodarczych znajdują się fundamenty narożnej baszty nazywanej Kocim Ogonem. Po dalszych kilkudziesięciu metrach w prawo (na południe) odchodzą ulice Piekary, Franciszkańska, a w lewo (na północ) ul. Horzycy. W dalszym ciągu ulicy stronie północnej stoi gmach dawnego Teatru Miejskiego, obecnie nazwanego imieniem Wilama Horzycy. Po przeciwnej stronie znajduje się rząd zabytkowych kamieniczek. Ulica Fosa Staromiejska przecina następnie ul. Chełmińską i po kilkudziesięciu metrach kończy swój bieg na skrzyżowaniu z ul. Podmurną na wprost baszty Koci Łeb.

Północny odcinek murów miejskich, pomiędzy narożnymi basztami Koci Łeb i Koci Ogon, pozostawał niemalże kompletny do drugiej połowy lat 80. XIX wieku. W 1889 r. zburzono Bramę Chełmińską stojącą na przecięciu obecnych ulic Chełmińskiej i Fosa Staromiejska. Dwa lata wcześniej rozebrano Basztę Koci Ogon wraz z przyległym do niej odcinkiem murów. Dwie wolnostojące baszty (według przyjętego systemu[1] o numerach 25 i 27) uległy rozbiórce odpowiednio przy budowie: teatru (1903 r.) i Szkoły Przemysłowej (1906 r.).

Galeria

Zobacz też

Przypisy

  1. Jerzy Stankiewicz, Twierdza Toruń

Media użyte na tej stronie

Toruń location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa miasta Toruń, Polska
Kuyavian-Pomeranian Voivodeship location map.svg
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.83 N
  • S: 52.28 N
  • W: 17.16 E
  • E: 19.88 E
Ikona ulica początek T.svg
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy - początek skrzyżowanie T
Ikona ulica z lewej.svg
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy z lewej
Ikona ulica z prawej.svg
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy z prawej
Ikona ulica skrzyżowanie.svg
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona skrzyżowania
Ikona ulica koniec T.svg
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy - zakończenie skrzyżowaniem
Diamond road sign junction across major road.svg
Crossroads with a major road ahead.
Torun baszta 27.jpg
Toruńska baszta nr 27 (wg. numeracji Jerzego Stankiewicza) tuż przed zburzeniem w 1906 roku. W tle budowany gmach Szkoły Przemysłowej (później pomorski Urząd Wojewódzki, obecnie Collegium Maius UMK).
Torun baszta 25.jpg
Nieistniejąca toruńska baszta nr 25 (numeracja wg. Jerzego Stankiewicza), zburzona w 1904 roku w związku z budową Teatru Miejskiego (w tle).
Torun Brama Chelminska od zachodu.jpg
Brama Chełmińska w Toruniu, rozebrana w 1889
Budynek przy ul. Fosa Staromiejska 30 w Toruniu.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Budynek przy ul. Fosa Staromiejska 30 w Toruniu
Kamienica przy ul. Fosa Staromiejska 28 w Toruniu.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kamienica przy ul. Fosa Staromiejska 28 w Toruniu
Torun baszty 25 i 27.jpg
Widok na obecną ulicę Fosa Staromiejska w Toruniu. Widoczne nieistniejące już baszty nr 25 i w głębi 27 (numeracja wg. Jerzego Stankiewicza)
Torun Teatr im Wilama Horzycy.jpg
Autor: Pko, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Toruń, Teatr im. Wilama Horzycy
Collegium Maximum UMK w tle instalacji 'Kosmos' autorstwa Duo K.S. podczas Festiwalu Światła Skyway'09.jpg
Autor: Michał Sulik, Licencja: CC BY 3.0
Collegium Maximum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w tle instalacji "Kosmos" autorstwa Duo K.S. (Dominik Smużny i Stefan Kornacki) podczas Festiwalu Światła Skyway'09. Napis pochodzi ze zburzonego hotelu "Kosmos".
Gmach Starostwa Pomorskiego, ob- Wydz- Humanistyczny UMK, 1935-36 2012-09-26 12-58-54.jpg
Autor: owiec46, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Toruń, ul. Fosa Staromiejska 1 a - dawny gmach Starostwa Pomorskiego, obecnie Wydział Humanistyczny UMK, 1935-36 (zabytek nr A/1349 z 11 lutego 2008)
Torun Rubinkowo ul. Dziewulskiego.jpg
Autor: Pko, Licencja: CC BY-SA 4.0
Rubinkowo, widok na ul. Dziewulskiego z bloku przy ul. Łyskowskiego 13.
Torun Center - ulica Fosa Staromiejska.svg
Autor: Arvedui89, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ulica Fosa Staromiejska na plan toruńskiej starówki