Ulica Gołębia w Krakowie
Ten artykuł od 2014-02 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Stare Miasto | |||||||||||||||||||||||||
![]() Widok na zachód, w kierunku Plant. | |||||||||||||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||
Długość | 265 m | ||||||||||||||||||||||||
Plan | |||||||||||||||||||||||||
![]() | |||||||||||||||||||||||||
Przebieg | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||||||||||||||||||||||
![]() |
Ulica Gołębia – ulica w Krakowie na Starym Mieście.
Łączy ulicę Bracką z Plantami przy ulicy F. Straszewskiego[1].
Przy ulicy mieści się główny gmach Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Novum, a także Collegium Witkowskiego UJ, Collegium Minus UJ i główny budynek Wydziału Polonistyki UJ. Przy Gołębiej znajdował się także warsztat znanego introligatora krakowskiego, Roberta Jahody[2].
W 1830 roku przy ulicy Gołębiej zapłonęły pierwsze w Krakowie lampy zasilane z prowizorycznej gazowni. Kraków był pierwszym polskim miastem, w którym zaprezentowano oświetlenie gazowe. Profesor Karol Mohr przedstawił wtedy możliwości zastosowania gazu koksowniczego w celach oświetleniowych.
Ulica Gołębia pojawiła się w piosence „Kraków” wykonywanej przez zespół Myslovitz i Marka Grechutę.
Kamienice
- nr 1. Kamienica Niderlandowska, narożna z ul. Bracką 7, ma obok portalu wykuty w czarnym marmurze herb Abdank z koroną hrabiowską. Dom ten należał w pierwszej połowie XIX w. do hrabiowskiej rodziny Ankwiczów. To właśnie w pannie Henriecie Ewie Ankwiczównie, podczas jej pobytu w Rzymie, pod koniec 1829 roku zakochał się Adam Mickiewicz. Jednakże ojciec, hrabia Stanisław, wywiózł pannę z Rzymu do Krakowa, gdyż nie uważał poety za odpowiednią partię dla swej ukochanej jedynaczki. Henrietta Ewa Ankwiczówna stała się prototypem Ewy z III części „Dziadów”, a także adresatką wierszy poety: „Do mego Cziczerona”. „Do H... Wezwanie do Neapolu. (Naśladowanie z Goethego)”. Henrietta Ewa (1810–1879 wyszła potem dwukrotnie za mąż (1 voto Sołtykowa, 2 voto Kuczkowska), była właścicielką pałacu Decjusza na Woli Justowskiej. Wsławiła się dużą rozrzutnością, na skutek czego wyrąbano sporą część lasu na Woli. Pomiędzy rokiem 1561, a 1564 kamienicę od rodziny Bonerów kupił Daniel Chroberski (złotnik, członek Rady Miejskiej, starszy zboru kalwińskiego w Krakowie). W tamtym czasie mieszkał w niej Faust Socyn. 30 kwietnia 1598 roku grupa krakowskich studentów, podburzonych przez miejscowy kler katolicki, wywlekła chorego Socyna z jego mieszkania, spaliła mieszkanie z jego księgozbiorem i usiłowała go zabić[3][4][5][6].
- nr 2. (róg ul. Brackiej 9) Kamienica Straszewskich była ośrodkiem szerokiego życia towarzyskiego w czasach, gdy mieszkał tu współtwórca Plant – Florian Straszewski.
- nr 3.
- nr 4. Kamienica Ligęzów w 1910 przeszła na własność Roberta Jahody, który prowadził w niej zakład introligatorski.
- nr 6. Kamienica Kamedułów Bielańskich.
- nr 11. Collegium Minus Uniwersytetu Jagiellońskiego (róg ul. Jagiellońskiej 17).
- nr 13. Collegium Witkowskiego Uniwersytetu Jagiellońskiego.
- nr 14. od około 1715 stanowiła własność Norbertanek, w latach 1803–1819 Drukarni Akademickiej, a od 1819 prywatnych właścicieli. W 1949 przekazano go Uniwersytetowi Jagiellońskiemu z przeznaczeniem na sale wykładowe (Kolegium Opolskie Uniwersytetu Jagiellońskiego).
- nr 16. Bursa Starnigielska, Kolegium Opolskie Uniwersytetu Jagiellońskiego.
- nr 18. (zespół Kolegium Opolskiego UJ).
- nr 24. Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego to główny budynek Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Część zachodnia. Po prawej Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej UJ, po lewej budynki Wydziału Polonistyki UJ
ul. Gołębia 11
Collegium Minus Uniwersytetu Jagiellońskiegoul. Gołębia 13
Collegium Witkowskiego Uniwersytetu Jagiellońskiegoul. Gołębia 24
Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego
Przypisy
- ↑ Jerzy Kossowski , Leszek Ludwikowski , Ulicami Krakowa, Kraków: Wydawnictwo Artystyczno-Graficzne, 1968, s. 67-68 .
- ↑ Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, Misja i historia
- ↑ Zenon Gołaszewski , Bracia polscy zwani arianami, Gdańsk 2018, s. 61-62 .
- ↑ Grażyna Kubica , Krakowscy ewangelicy w kulturowym i społecznym krajobrazie miasta - od Reformacji do połowy XIX wieku. Szkic z antropologii historycznej, [w:] Studia Sociologica [online], academia.edu, Kraków 2017, s. 156-186 .
- ↑ Czy wiesz, że... Złotnik z Chrobrza który podbił Kraków (8), chroberz.info, 16 grudnia 2012 .
- ↑ Nasza Historia. Antyprotestancki tumult w Krakowie, czyli kres złotego wieku wolności, dziennikpolski.pl, 17 grudnia 2014 .
Media użyte na tej stronie
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokacyjna miasta Kraków. Punkty graniczne mapy:
- N: 50.15 N
- S: 49.95 N
- W: 19.76 E
- E: 20.26 E
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy - początek skrzyżowanie T
Crossroads with a major road ahead.
Autor: Zygmunt Put Zetpe0202, Licencja: CC BY-SA 4.0
Uniwersytet Jagielloński Collegium Witkowskiego (Collegium Phisicum), 1911 proj. Gabriel Niewiadomski, ul. Gołębia 13, Stare Miasto, Kraków
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 3.0
Ulica Gołębia w Krakowie. Widok na zachód. 2019
Autor: Zygmunt Put, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ulica Gołębia, widok na wsch, Stare Miasto, Kraków
Autor: Zygmunt Put Zetpe0202, Licencja: CC BY-SA 4.0
Uniwersytet Jagielloński Collegium Novum, 1882 proj. Feliks Księżarski, ul. Gołębia 24, Stare Miasto, Kraków
Autor: Zygmunt Put, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ulica Gołębia, część zach, Stare Miasto, Kraków
Autor: Zygmunt Put, Licencja: CC BY-SA 4.0
Uniwersytet Jagielloński Collegium Minus, ul. Gołębia 11, Stare Miasto, Kraków