Ulica Henryka Sienkiewicza w Kole

ulica Henryka Sienkiewicza

Warszawskie
ul. Sienkiewicza, w tle gmach Starostwa Powiatowego
Państwo	Polska
Miejscowość	Koło
Długość	3460 m
Przebieg
Most Warszawski ul. Nowowarszawska Rondo Sybiraków ul. Juliusza Słowackiego (z lewej) ul. Czesława Freudenreicha (z prawej) ul. 3-Maja (z lewej) ul. Toruńska (z prawej) ul. Piotra Wojciechowskiego ul. Bolesława Prusa ul. Szkolna (z lewej) ul. Włocławska (z prawej) 270 stacja benzynowa Orlen supermarket Carrefour ul. Leopolda Staffa Rondo Henryka Sienkiewicza ul. Dąbska (z lewej) 473 al. Jana Pawła II (z prawej) ul. ks. bpa Czesława Lewandowskiego ul. Wiśniowa ul. Nagórna stacja benzynowa Orlen ul. Michała Rawity-Witanowskiego 92 linia kolejowa nr 3
Położenie na mapie Koła ulica Henryka Sienkiewicza
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de ulica Henryka Sienkiewicza
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego ulica Henryka Sienkiewicza
Położenie na mapie powiatu kolskiego ulica Henryka Sienkiewicza
52,204774°N 18,658993°E/52,204774 18,658993

Ulica Sienkiewicza podczas II wojny światowej

Ulica Henryka Sienkiewicza w Kole – jedna z głównych ulic Koła. Wraz z ulicami Mickiewicza i Poniatowskiego tworzy główny trakt przecinający miasto w kierunku równoleżnikowym. W całości stanowi granicę pomiędzy osiedlami Płaszczyzna i Przedmieście Warszawskie.

Rys historyczny

W dawnym Kole, do początku XIX wieku, droga wylotowa z miasta w kierunku Kujaw i Mazowsza prowadziła przez Bramę Toruńską i most na rzece Warcie. Owa przeprawa znajdowała się jednak około 150 metrów na północ od obecnego Mostu Warszawskiego. Trakt sprzed dwustu lat prowadził więc dzisiejszymi ulicami: Zielona (prawy brzeg) i Starowarszawska (lewy brzeg). Fakt ten potwierdza obecna nazwa ulicy na Starym Mieście.

Od roku 1828 roku – po regulacji Koła według planów Tomasza Karola Pelletiera – most na Warcie przeniesiono w kierunku południowym. Od tamtej pory jedyny wjazd na część wyspową miasta istnieje poprzez ulice: Sienkiewicza (prawy brzeg) i Nowowarszawska (prawy brzeg).

W czasach II wojny światowej władze niemieckie przemianowały nazwę ulicy na „Baltenstrasse” – w wolnym tłumaczeniu „ulica Bałtycka”.

Jeszcze w latach sześćdziesiątych XX wieku w budownictwie dominowały piętrowe i dwupiętrowe kamienice – głównie po stronie południowej. Naprzeciwko stał gmach Szkoły Handlowej, kościół ewangelicki oraz fabryka fajansu. Dopiero później za skrzyżowaniem z ulicą Włocławską powstało duże osiedle bloków wielorodzinnych oraz Rolniczy Dom Towarowy. Kilkaset metrów wcześniej, za skrzyżowaniem z ulicą Wojciechowskiego – powstał monumentalny gmach ówczesnych władz powiatowych (dziś Starostwo Powiatowe), a w budynku naprzeciwko Szkoły Podstawowej nr 1 oraz Liceum Ogólnokształcącego mieścił się „Dom Partii” (obecnie Powiatowy Urząd Pracy).

Do lat dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia ulica Sienkiewicza była fragmentem drogi międzynarodowej E30, a jednocześnie drogi krajowej nr 2 (dawniej E8), łączącej Poznań z Warszawą oraz Berlin z Moskwą. Był to w czasach Układu Warszawskiego jeden z najważniejszych traktów drogowych. Trasa ta łączyła bowiem trzy strategiczne stolice tzw. „demoludów”: radziecką, polską i enerdowską.

Pod koniec XX wieku przebudowano skrzyżowanie z ulicą Dąbską i nowo powstałą Aleją Jana Pawła II, przekształcając je w rondo – które od 2008 roku nosi nazwę Rondo Henryka Sienkiewicza.

Ulica dziś

Ulica Sienkiewicza w granicach administracyjnych miasta Koła ma długość ponad 2,5 km.

Rozpoczyna się od Mostu Warszawskiego. 100 metrów dalej krzyżuje się z ulicami Słowackiego i Freudenreicha. Na 400. metrze znajduje się skrzyżowanie z ulicami 3-Maja i Toruńską – wyposażone w sygnalizację świetlną. Dalej ulica krzyżuje się jeszcze z ul. Wojciechowskiego i ul. Prusa. Następnie kolejne skrzyżowanie wyposażone w sygnalizację świetlną – z ul. Włocławską i Szkolną. 500 metrów dalej, na wzniesieniu, znajduje się (wyżej opisane) Rondo Henryka Sienkiewicza. W końcu krzyżuje się z drogą krajową nr 92 (ulica Michała Rawity-Witanowskiego) i dobiega do linii kolejowej nr 3.

Przy ulicy Sienkiewicza mieszczą się m.in.

• Starostwo Powiatowe
• Powiatowy Urząd Pracy
• Poczta Polska
• Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna
• Zespół Szkół Ekonomiczno-Administracyjnych im. Stanisława i Władysława Grabskich
• Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia im. Karola Szymanowskiego
• Komenda Powiatowa Policji
• Kościół ewangelicko-augsburski Opatrzności Bożej z 1882 r.
• Fabryka fajansu z 1842 r.
• Dom, ul. Sienkiewicza 7 z 1912 r.

Administracyjnie mieszkańcy ulicy Sienkiewicza przynależą do dwóch parafii rzymskokatolickich. Numery nieparzyste do nr 57 włącznie – są częścią parafii Podwyższenia Krzyża Świętego, natomiast wszystkie pozostałe – parafii Świętego Bogumiła.

Bibliografia

• Józef Burszta, 600 lat miasta Koła, Poznań 1963
• Paweł Łączkowski, Mieczysław Pochwicki, Koło. Rozwój miasta 1948-1978, Poznań-Koło 1978
• Józef Stanisław Mujta: 635 lat miasta Koła. Koło: Muzeum Technik Ceramicznych : Kolskie Towarzystwo Kulturalne, 1997. ISBN 83-86139-34-X.
• Józef Stanisław Mujta: Parafia Rzymskokatolicka pod wezwaniem Podwyższenia Świętego Krzyża w Kole : zarys dziejów. Koło: Muzeum Technik Ceramicznych, 2003. ISBN 83-919609-0-0.