Ulica Józefa Korola w Tarnowskich Górach

ulica Józefa Korola

Bobrowniki Śląskie-Piekary Rudne
ulica Józefa Korola – widok w kierunku południowym
Państwo	Polska
Miejscowość	Tarnowskie Góry
Długość	2100 m
Przebieg
↑ ul. Bytomska 0 m Obwodnica Tarnowskich Gór: ← 78 → ← 11 100 m parking McDonald’s stacja benzynowa BP 130 m ul. Swobodna 180 m ul. Władysława Kurka 350 m ul. Tarninowa 450 m ul. Podmiejska 700 m ← ul. Topolowa → ul. ks. Wiktora Sojki 850 m (8 t) ul. Radzionkowska 900 m ul. Główna 1000 m ul. 23 Stycznia 1200 m ul. Krucza 1200 m ul. Aleksandra Puszkina 2100 m ul. Józefa Korola ↓ ul. Strzelców Bytomskich 11 (Bytom)
Położenie na mapie Tarnowskich Gór ulica Józefa Korola
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de ulica Józefa Korola
Położenie na mapie województwa śląskiego ulica Józefa Korola
Położenie na mapie powiatu tarnogórskiego ulica Józefa Korola
50,424692°N 18,867640°E/50,424692 18,867640

Ulica Józefa Korola w Tarnowskich Górach – jedna z głównych arterii komunikacyjnych Tarnowskich Gór łącząca to miasto z Bytomiem. Przebiega przez dzielnicę Bobrowniki Śląskie-Piekary Rudne oraz stanowi w całości część drogi krajowej nr 11 (drogi jednojezdniowej klasy GP na odcinku Tworóg – Bytom)^[1].

Przebieg

Ulica Korola ma przebieg południkowy. Stanowi kontynuację ulicy Bytomskiej i rozpoczyna swój bieg od skrzyżowania z ulicą Obwodnicą. Biegnie w kierunku południowym, krzyżując się m.in. z ulicą Radzionkowską (drogą powiatową nr 3271S bezpośrednio łączącą Tarnowskie Góry z Radzionkowem^[2]) oraz ulicą Główną (drogą gminną nr 270 052 S prowadzącą m.in. w kierunku Zabytkowej Kopalni Srebra i Parku Kunszt^[3]). Kończy się na granicy administracyjnej gminy miejskiej Tarnowskie Góry z miastem na prawach powiatu Bytomiem. Jej kontynuacją na terenie Bytomia jest ulica Strzelców Bytomskich^[4].

Nazwa

Tabliczka z dawną nazwą ulicy na kamienicy z ok. 1890 roku^[5]

Ulica Korola od 1925 do 1939 roku oraz od 1945 roku do czasu włączenia w 1973 roku^[6] gromady Bobrowniki w granice administracyjne miasta Tarnowskie Góry nosiła nazwę ul. Tarnogórska^[7]. Przed 1925 rokiem oraz w latach II wojny światowej oficjalnie obowiązującą nazwą była niemieckojęzyczna Tarnowitzerstraße^[8]. W latach 1973–1990 ulica Generała Aleksandra Zawadzkiego^[8][9], od 1990 nosi nazwę upamiętniającą Józefa Korola – polskiego działacza narodowego na Górnym Śląsku, pracownika administracji publicznej oraz starostę tarnogórskiego w latach 1931–1935, zabitego w 1940 roku w Wiśle-Jaworniku^[10].

Historia

Bezimienna droga prowadząca z Tarnowskich Gór do Bytomia pojawia się na jednej z najwcześniejszych map tych okolic – mapie księstwa opolskiego autorstwa Iohannesa Wolfganga Wielanda z 1736 roku^[11] – jednak trakt łączący oba miasta istnieć musiał już od czasu założenia Tarnowskich Gór w XVI wieku, ponieważ kontakty między Bytomiem a nowo powstałym ośrodkiem górniczym były bardzo ożywione i miały charakter polityczny, społeczny oraz gospodarczy^[12].

Krzyż przydrożny z 1913 roku u zbiegu ulic Korola i Topolowej

W 1805 roku rozpoczęto budowę ówczesnej Tarnowitzerstraße będącej częścią drogi prowadzącej z Królewskiej Huty przez Bytom do Tarnowskich Gór. W latach 1830–1831 szosę przebudowano i utwardzono. Wcześniej korzystano z krętych dróg nieutwardzonych należących często do prywatnych właścicieli^[13]. Część z nich (obecnie ulice: Bolesława Śmiałego, Zwycięstwa i 23 Stycznia oraz fragment obecnej ulicy Korola) stanowiła granicę między Bobrownikami a Piekarami Rudnymi – dwiema odrębnymi wsiami, które w 1945 weszły w skład wspólnej gminy, następnie w 1954 utworzyły jedną gromadę, zaś w 1973 roku zostały wchłonięte w procesach urbanizacyjnych przez miasto Tarnowskie Góry^[14], tworząc w 1998 roku jego dzielnicę o nazwie Bobrowniki Śląskie-Piekary Rudne^[15].

Budynki

Przy ulicy Korola zachowało się niewiele budynków starszych niż z początku XX wieku. Tylko osiem obiektów zostało uznanych za zabytkowe, przy czym nie są one chronione wpisem do rejestru zabytków; figurują jedynie w Gminnej Ewidencji Zabytków miasta Tarnowskie Góry^[5]:

• dwie stodoły z II połowy XIX wieku – ul. Korola 14 i 36,
• cztery budynki mieszkalne z końca XIX i początku XX wieku – ul. Korola 32, 38, 40 i 53,
• dawna świetlica wiejska z ok. 1890, obecnie restauracja i pokoje gościnne „Kropka” – ul. Korola 28,

a także krzyż przydrożny z 1913 na skrzyżowaniu ul. Korola i ul. Topolowej.

Fragment budynku tzw. szkoły tysiąclecia – Szkoły Podstawowej nr 11 im. Władysława Broniewskiego

Innymi historycznymi budynkami są:

• dom mieszkalny przy ul. Korola 16 – druga w historii siedziba urzędu pocztowego dla Bobrownik i Piekar Rudnych^[16], a w latach 1929–1939 zakład mechaniczno-ślusarski mistrza kowalskiego Józefa Kazimierka^[17],
• budynek Szkoły Podstawowej nr 11 im. Władysława Broniewskiego z 1962 roku – jedna z tzw. szkół tysiąclecia będąca formą uczczenia jubileuszu Tysiąclecia Państwa Polskiego^[18][19]; od 2020 roku siedziba Rady Dzielnicy Bobrowniki Śląskie-Piekary Rudne^[20] – ul. Korola 38a^[21].

Ponadto przy ulicy Korola znajdują się:

• stacja benzynowa BP oraz restauracja McDonald’s – ul. Korola 71^[22][23],
• przedszkole publiczne nr 12 – ul. Korola 18^[24],
• salon samochodowy Mazda Mirai Motors – ul. Korola 14a^[25],

a także wiele innych, mniejszych przedsiębiorstw prywatnych z branży m.in. usług, budownictwa i ochrony zdrowia^[26].

Komunikacja

Ulica Józefa Korola – widok w kierunku północnym

Ulicą Józefa Korola kursują autobusy Zarządu Transportu Metropolitalnego (do 31.12.2018 Międzygminnego Związku Komunikacji Pasażerskiej w Tarnowskich Górach oraz Komunikacyjnego Związku Komunalnego Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego) na liniach^[27]:

• 19 (Tarnowskie Góry Dworzec – Bytom Plac Sikorskiego),
• 94 (jedna para kursów w dni robocze; Tarnowskie Góry Dworzec – Radzionków Kościół),
• 142 (Tarnowskie Góry Dworzec – Strzybnica Kościelna),
• 158 (Tarnowskie Góry Dworzec – Rokitnica Pętla),
• 174 (Sowice Czarna Huta – Bobrowniki Śląskie),
• 289 (niektóre kursy; Tarnowskie Góry Dworzec – Repty Śląskie Witosa),
• 735 (Tarnowskie Góry Dworzec – Bytom Dworzec),
• M3 (Tarnowskie Góry Dworzec – Katowice Piotra Skargi),
• M102 (Tarnowskie Góry Dworzec – Radzionków Plac Letochów – Bytom Dworzec).

Przy ulicy Józefa Korola znajduje się przystanek autobusowy o nazwie Bobrowniki Śląskie (nieobsługiwany przez autobusy linii 289)^[27].

Mieszkalnictwo

Według danych Urzędu Stanu Cywilnego w 2019 roku w budynkach znajdujących się przy ulicy Korola zameldowane były 292 osoby^[28].

Przypisy