Ulica Komuny Paryskiej w Siemianowicach Śląskich

ulica Komuny Paryskiej

Centrum
Ulica Komuny Paryskiej widziana od strony ulicy Powstańców
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Miejscowość	Siemianowice Śląskie
Długość	ok. 930 m
Przebieg
0 m ← ul. Powstańców → 170 m ← ul. P. Śmiłowskiego → 540 m ← ul. Obwodowa → 610 m ul. Cicha → 715 m ul. Wojska Polskiego → 820 m ul. J. Lompy → 930 m ← ul. Jasna →
Położenie na mapie Siemianowic Śląskich ulica Komuny Paryskiej
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de ulica Komuny Paryskiej
Położenie na mapie województwa śląskiego ulica Komuny Paryskiej
50°18′16,4″N 19°02′08,1″E/50,304556 19,035583

Ulica Komuny Paryskiej – ulica w Siemianowicach Śląskich o długości około 930 m, położona na terenie dzielnicy Centrum, łącząca od południa ulicę Powstańców z ulicą Jasną przez m.in. ulice: P. Śmiłowskiego i Obwodową. Została ona wytyczona w rejonie historycznej kolonii Wandy, będącej częścią historycznej gminy Huta Laura. Przy niej znajdują się liczne kamienice i budynki mieszkalne wpisane do gminnej ewidencji zabytków.

Charakterystyka i przebieg

Ulica Komuny Paryskiej na wysokości skrzyżowania z ulicą Pawła Śmiłowskiego

Ulica Komuny Paryskiej w Siemianowicach Śląskich położona jest na terenie dzielnicy Centrum^[1]. Jest ona drogą gminną^[2]. W systemie TERYT widnieje ona pod numerem 09101^[3]. Kod pocztowy dla wszystkich adresów przy ulicy to 41-100^[4].

Numeracja domów przy ulicy Komuny Paryskiej rozpoczyna się od strony południowej, od skrzyżowania z ulicą Powstańców – po stronie zachodniej numeracja jest parzysta, zaś po wschodniej nieparzysta. Od skrzyżowania z ulicą Powstańców do ulicy P. Śmiłowskiego ulica Komuny Paryskiej kieruje się w stronę północną, a na tym odcinku ruch pojazdów odbywa się jednokierunkowo, w kierunku południowym. Za skrzyżowaniem z ulicą P. Śmiłowskiego ulica Komuny Paryskiej jest już dwukierunkowa^[1]. Na wysokości ulicy Cichej ulica Komuny Paryskiej zmienia swój przebieg na północno-wschodni. Droga kończy swój bieg na skrzyżowaniu z ulica Jasną, nieopodal Parku Pszczelnik. Łączna długość ulicy wynosi około 930 m^[5].

Ulicą Komuny Paryskiej nie kursują pojazdy transportu miejskiego – najbliższe przystanki ZTM znajdują się przy sąsiedniej ulicy 1 Maja – Siemianowice Liceum Katolickie i Siemianowice Szpital^[6]. W 2014 roku przy ulicy Komuny Paryskiej mieszkały 1432 osoby^[7], a wierni rzymskokatoliccy mieszkający przy tejże ulicy przynależą do parafii Krzyża Świętego^[8].

Historia

Obecna Komuny Paryskiej została wytyczona w rejonie powstałej w latach 50. XIX wieku kolonii Wandy^[9]. Została oznaczona na mapie wydanej w 1883 roku. Wówczas istniał odcinek od skrzyżowania z dzisiejszą ulicą Powstańców, a kończyła się przed dzisiejszym skrzyżowaniem z ulicą Obwodową – sama zaś ulica Obwodowa wówczas nie istniała^[2]. W okresie przedwojennym ulica nosiła nazwę Wilhelm Fitznerstrasse^[10].

Przy tej ulicy, na odcinku pomiędzy ulicą P. Śmiłowskiego a ulicą Obwodową w 1894 roku powstała zabudowa robotnicza dla pracowników Fabryki Kotłów Parowych Fitznera. Za projekt kolonii odpowiadali: Hugo Mausel, Jacob Kamsella i miejski budowniczy Johannes Seiffert^[9]. Przy dzisiejszej ulicy Komuny Paryskiej 17, pod koniec XIX wieku Fitznerowie oddali do użytku dom noclegowy dla pracowników Fabryki Kotłów Parowych^[11]. W dwudziestoleciu międzywojennym ulica nosiła nazwę ulicy Wojciecha Korfantego^[12].

W okresie Polski Ludowej ulica posiadała już swoją obecną nazwę. Na mapie z lat 1958–1961 ulica Komuny Paryskiej istniała już na całej swojej obecnej długości^[2]. W latach 60. i 70. XX wieku Siemianowicka Spółdzielnia Mieszkaniowa postawiał szereg bloków mieszkalnych, będących częścią obecnego osiedla Centrum. W 1960 roku oddano do użytku czterokondygnacyjny blok mieszkalny przy ulicy Komuny Paryskiej 13a-b, w 1968 roku powstały trzy, jedenastokondygnacyjne bloki mieszkalne przy ulicy Komuny Paryskiej 1, 3 i 5, natomiast w 1973 roku czterokondygnacyjny budynek pod numerem 6b-c^[13]. W latach 70. XX wieku na rogu ulicy Komuny Paryskiej i ulicy P. Śmiłowskiego powstał piętrowy pawilon, który do końca lat 80. XX wieku mieścił księgarnię Domu Książki, kawiarnię Agawa i punkt naprawy telewizorów. Po przebudowie pawilon w całości stał się siedzibą oddziału PKO Banku Polskiego^[12].

W 2004 roku przy ulicy Komuny Paryskiej mieszkało 1587 osób, zaś w 2014 mieszkańców było 1432, co stanowiło spadek o 9,77%^[7].

W dniu 20 marca 2019 roku podpisano umowę na wymianę nawierzchni na wybranych odcinkach dróg na terenie Siemianowic Śląskich, w tym na ulicy Komuny Paryskiej^[14]. Prace modernizacyjne na odcinku ulicy o długości 350 m pomiędzy ulica Śląską a ulicą Obwodową zrealizowano w lipcu tego samego roku. W ramach prac wykonano prócz wymiany nawierzchni również regulację krawężników i obrzeży, a także chodników z kostki brukowej. Koszt prac modernizacyjnych wyniósł około 880 tys. złotych^[15].

Obiekty historyczne i zabytki

Kamienica na rogu ulicy P. Śmiłowskiego i ulicy Komuny Paryskiej

Część budynków przy ulicy Komuny Paryskiej jest wpisanych do gminnej ewidencji zabytków. Są to następujące obiekty:

• Budynek mieszkalny (ul. Komuny Paryskiej 2)^[16],
• Budynek mieszkalny (ul. Komuny Paryskiej 4/4a)^[16],
• Budynek mieszkalny (ul. Komuny Paryskiej 6)^[16] – bogata w detale kamienica z orłami, wybudowana przez siemianowickiego budowniczego i właściciela firmy budowlanej Roberta Pietruszkę^[10],
• Budynek mieszkalny (ul. Komuny Paryskiej 6a)^[16] – willa Marya; okna półkolistego wykusza na parterze po lewej stronie budynku były ozdobione witrażami^[17],
• Budynek mieszkalny (ul. Komuny Paryskiej 7)^[16],
• Budynek mieszkalny (ul. Komuny Paryskiej 8)^[16],
• Budynek mieszkalny (ul. Komuny Paryskiej 9)^[16],
• Budynek mieszkalny (ul. Komuny Paryskiej 10)^[16],
• Budynek mieszkalny (ul. Komuny Paryskiej 12)^[16],
• Budynek mieszkalny (ul. Komuny Paryskiej 16)^[16],
• Budynek mieszkalny (ul. Komuny Paryskiej 17/17a/17b) – budynek dawnego domu noclegowego dla pracowników Fabryki Kotłów Parowych Fitznera z końca XIX wieku; jest to obiekt czterokondygnacyjny na planie litery U; wewnątrz podwórka powstały budynki mieszczące pierwotnie pralnię, łaźnię, magiel i chlewiki^[11],
• Budynek mieszkalny (ul. Komuny Paryskiej 18)^[16],
• Budynek mieszkalny (ul. Komuny Paryskiej 19)^[16],
• Budynek mieszkalny (ul. Komuny Paryskiej 20)^[16],
• Budynek mieszkalny (ul. Komuny Paryskiej 22^[16]),
• Budynek mieszkalny (ul. Komuny Paryskiej 24/24a)^[16],
• Budynek mieszkalny (ul. Komuny Paryskiej 25)^[16],
• Budynek mieszkalny (ul. Komuny Paryskiej 26)^[16],
• Budynek mieszkalny (ul. Komuny Paryskiej 27)^[16],
• Budynek mieszkalny (ul. Komuny Paryskiej 28)^[16].

Gospodarka i instytucje

W 2014 roku przy ulicy Komuny Paryskiej było zarejestrowanych 55 mikro- i małych przedsiębiorstw^[18]. Do systemu REGON do połowy października 2021 roku zostało wpisanych łącznie 208 podmiotów zarejestrowanych przy ulicy Komuny Paryskiej. Pośród dalej funkcjonujących, swoją siedzibę mają tutaj takie placówki jak m.in.: piekarnie, wspólnoty mieszkaniowe, sklepy wielobranżowe, warsztaty samochodowe, pracownia projektowa, kwiaciarnia, zakład tapicerski, gospodarstwa rolne, gabinet lekarski, biuro rachunkowe, kancelaria adwokacka, pracownia architektoniczna i inne^[19].

Przypisy

Bibliografia

• MałgorzataM. Derus MałgorzataM., Kamienice śródmieścia Siemianowicach Śląskich, „Siemianowicki Rocznik Muzealny” (5), Siemianowice Śląskie: Muzeum Miejskie w Siemianowicach Śląskich, 2006, s. 58-65, ISSN 1644-8154  (pol.).
• MałgorzataM. Derus MałgorzataM., Kolonie robotnicze, „Siemianowicki Rocznik Muzealny” (11), Siemianowice Śląskie: Muzeum Miejskie w Siemianowicach Śląskich, 2012, s. 115-126, ISSN 1644-8154  (pol.).
• MałgorzataM. Derus MałgorzataM., Witraże siemianowickie, „Siemianowicki Rocznik Muzealny” (12), Siemianowice Śląskie: Muzeum Miejskie w Siemianowicach Śląskich, 2013, s. 58-76, ISSN 1644-8154  (pol.).
• AntoniA. Halor AntoniA., Przewodnik siemianowicki. Wędrówki po mieście i okolicy, wyd. pierwsze, Siemianowice Śląskie: Urząd Miasta Siemianowice Śląskie, 2000, ISBN 83-913068-1-X  (pol.).
• Lokalny Program Rewitalizacji dla Miasta Siemianowice Śląskie na lata 2016-2022, Siemianowice Śląskie: Urząd Miasta Siemianowice Śląskie, grudzień 2016 [dostęp 2021-10-05]  (pol.).
• MałgorzataM. Pędzińska MałgorzataM., Gminny Program Opieki nad Zabytkami Siemianowic Śląskich do 2022 roku, Załącznik Nr 1 do uchwały Nr 170/2019 Rady Miasta Siemianowic Śląskich z dnia 19 grudnia 2019 r., bip.msiemianowicesl.finn.pl, Siemianowice Śląskie 2019  (pol.).