Ulica Konopacka w Warszawie
Nowa Praga | |||||||||||||||||||||||||||||||
Ulica Konopacka przy ul. Wileńskiej | |||||||||||||||||||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||
Długość | 350 m | ||||||||||||||||||||||||||||||
Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Warszawy | |||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||||||||||||||||||||||||||||
52°15′32,2″N 21°02′21,5″E/52,258951 21,039312 |
Ulica Konopacka – ulica w warszawskiej dzielnicy Praga-Północ.
Historia
Ulica była pierwotnie drogą, która oddzielała Pragę (będącą częścią Warszawy) od założonej przez właściciela okolicznych terenów Ksawerego Konopackiego Nowej Pragi[1]. Od 1863 nosiła nazwę Graniczna, a od ok. 1875 Praska[2]. Trzecia z kolei nazwa, nadana w 1891, upamiętnia założyciela Nowej Pragi[2][3].
W 1861 tereny po parzystej (wschodniej) stronie ulicy zostały rozparcelowane[1]. Z kolei właścicielami działek po stronie nieparzystej stali się w latach 70. byli właściciele nieruchomości znajdujących się na północ od obecnej ul. 11 Listopada, które w 1875 zostały przejęte przez Zarząd Warszawskiego Okręgu Wojskowego[1]. Od lat 70. przy ulicy zaczęły powstawać pierwsze kamienice[4]. W 1889 (według innego źródła w 1891)[5] wraz z Nową Pragą została przyłączona do Warszawy[6].
W 1908 ul. Wileńską i przez początkowy odcinek Konopackiej (do ul. Stalowej, gdzie znajdowała się pętla[7]) poprowadzono linię tramwaju elektrycznego[4]. W latach 20. przedłużono torowisko do ul. 11 Listopada[4] i ulicą zaczęły również przejeżdżać tramwaje na Nowe Bródno i Pelcowiznę[8]. Ruch tramwajowy nadał Konopackiej wielkomiejski charakter[9]. W okresie międzywojennym nazywano ją „Marszałkowską Nowej Pragi“[6][4].
W latach 1909–1918 pod numerem 19 działała jedna z filii lipskich Zakładów Mechanicznych Budowy Dźwigów „Unruh i Liebig”[10]. Później mieściły się w niej inne przedsiębiorstwa; od 1936 była to Fabryka Przyrządów Lekarskich „Dens”[11]. Po 1910[12] na posesji nr 17 powstała nowa siedziba Fabryki Wyrobów Żelaznych, Konstrukcji i Ornamentów „H. Zieleziński” (w 1938 przedsiębiorstwo zatrudniało 240 osób)[10]. W 1915 do kamienicy Jana Modzelewskiego (nr 4) przeniosła się żeńska szkoła należąca do bardzo zasłużonej dla praskiej oświaty Heleny Rzeszotarskiej[13][14]. Przed 1939 pod numerem 13 działała stacja benzynowa[15].
Zabudowa Konopackiej nie odniosła większych strat w czasie II wojny światowej[4]. W lipcu 1945 ulicą ponownie pojechały tramwaje[16], jednak w 1950, przy przekuwaniu torów z szerokiego na normalny rozstaw, przeniesiono je z ulic Wileńskiej i Konopackiej na ulice Targową i 11 Listopada[17]. Po 1945 rozebrano ostatnie istniejące przy ulicy drewniane budynki[4]. W 2018 zlikwidowano pozostałości zabudowy przemysłowej pod numerem 19, a dwa lata później wybudowano na ich miejscu budynek mieszkalny[18].
Gminna ewidencja zabytków
W opublikowanej w 2012 gminnej ewidencji zabytków znalazło się jedenaście budynków przypisanych numeracji ulicy Konopackiej i kilka na skrzyżowaniach z tą ulicą. Żaden z nich nie został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych[19].
- Konopacka 4 – kamienica Jana Modzelewskiego
- Konopacka 6 – kamienica Jana i Julii Jurczyków
- Konopacka 7 – oficyna
- Konopacka 8 – kamienica Stanisława Turkowskiego
- Konopacka 12 – oficyna Jana Ciechomskiego
- Konopacka 15 – kamienica Juliana i Włodzimierza Sochockich
- Konopacka 16 – dom
- Konopacka 17 – Fabryka Wyrobów Żelaznych, Konstrukcji i Ornamentów „H. Zieleziński”
- Konopacka 17 – kamienica Kornela Kubackiego
- Konopacka 19 – Zakłady Mechaniczne Budowy Dźwigów „Unruh i Liebig” – wyłączone z ewidencji w 2016[20]
- Konopacka 21 – dom
- Stalowa 14 – róg Konopackiej, kamienica Rabęckich
- Stalowa 17/19 – dom
- Stalowa 21 – dom
- 11 Listopada 30 – dom
- Strzelecka 2 – dom
- Wileńska 31 – dom
- Mała 14 – dom.
Inne informacje
- Ulica „zagrała” ulicę Żelazną w filmie Romana Polańskiego Pianista[21].
Przypisy
- ↑ a b c Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 6. Kępna–Koźmińska. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2000, s. 90. ISBN 83-88372-04-4.
- ↑ a b Kwiryna Handke: Dzieje Warszawy nazwami pisane. Warszawa: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, 2011, s. 156. ISBN 978-83-62189-08-3.
- ↑ Michał Pilich: Ulice Nowej Pragi. Warszawa: Veda, 2003, s. 63. ISBN 978-83-61932-08-6.
- ↑ a b c d e f Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 6. Kępna–Koźmińska. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2000, s. 91. ISBN 83-88372-04-4.
- ↑ Michał Pilich , Ulice Nowej Pragi, Warszawa: Veda, 2003, s. 62, ISBN 978-83-61932-08-6 .
- ↑ a b Jerzy Kasprzycki: Korzenie miasta. Tom III Praga. Warszawa: Wydawnictwo Veda, 2004, s. 83. ISBN 978-83-61932-03-1.
- ↑ Michał Pilich: Ulice Nowej Pragi. Warszawa: Veda, 2003, s. 124. ISBN 978-83-61932-08-6.
- ↑ Michał Pilich: Ulice Nowej Pragi. Warszawa: Veda, 2003, s. 70. ISBN 978-83-61932-08-6.
- ↑ Jerzy Kasprzycki: Korzenie miasta. Tom III Praga. Warszawa: Wydawnictwo Veda, 2004, s. 84. ISBN 978-83-61932-03-1.
- ↑ a b Michał Pilich: Ulice Nowej Pragi. Warszawa: Veda, 2003, s. 79. ISBN 978-83-61932-08-6.
- ↑ Michał Krasucki: Warszawskie dziedzictwo postindustrialne. Warszawa: Fundacja Hereditas, 2011, s. 143. ISBN 978-83-931723-5-1.
- ↑ Michał Krasucki: Warszawskie dziedzictwo postindustrialne. Warszawa: Fundacja Hereditas, 2011, s. 141. ISBN 978-83-931723-5-1.
- ↑ Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 6. Kępna–Koźmińska. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2000, s. 98. ISBN 83-88372-04-4.
- ↑ Jerzy Kasprzycki: Korzenie miasta. Tom III Praga. Warszawa: Wydawnictwo Veda, 2004, s. 85. ISBN 978-83-61932-03-1.
- ↑ Michał Pilich: Ulice Nowej Pragi. Warszawa: Veda, 2003, s. 125. ISBN 978-83-61932-08-6.
- ↑ Warszawskie tramwaje elektryczne. Tom II. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1998, s. 33. ISBN 83-907574-00.
- ↑ Warszawskie tramwaje elektryczne. Tom II. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1998, s. 41. ISBN 83-907574-00.
- ↑ Konopacka 19, Twoja Praga .
- ↑ Zarządzenie nr 2998/2012 Prezydenta m. st. Warszawy z 24-07-2012 w sprawie założenia ewidencji zabytków Miasta Stołecznego Warszawy .
- ↑ Zarządzenie nr 1336/2016 Prezydenta m. st. Warszawy z 25-08-2016 w sprawie zmian w ewidencji zabytków Miasta Stołecznego Warszawy .
- ↑ Dariusz Walczak, Daniel Nalazek, Bartłomiej Maciejewski: Tramwajem przez piekło, czyli komunikacja miejska na terenie Dzielnicy Żydowskiej w Warszawie (1940−1942). Warszawa: Wydawnictwo Eurospinter, 2013, s. 94. ISBN 978-83-63652-01-2.
Media użyte na tej stronie
(c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5
Mapa Warszawy - podkład lokalizacyjny
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.55N
- S: 50.95 N
- W: 19.15 E
- E: 23.25 E
Crossroads with a major road ahead.
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Ulica Konopacka przy ul. Wileńskiej w Warszawie
Autor: Lechoo.net, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Ikona skrzyżowania ulic typu T z dochodzącym deptakiem
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Skrzyżowanie ulic Stalowej i Konopackiej w Warszawie
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Kamienica Jana Modzelewskiego przy ul. Konopackiej 4 w Warszawie, d. siedziba szkoły Heleny Rzeszotarskiej i obecna siedziba Krajowej Izby Diagnostów Laboratoryjnych