Ulica Królowej Jadwigi w Toruniu

ulica Królowej Jadwigi
Nowe Miasto
Ilustracja
Widok od strony ulicy Szerokiej
Państwo Polska
Województwo kujawsko-pomorskie
MiejscowośćToruń
Długość132 m
Plan
Plan przebiegu ulicy
Położenie na mapie Torunia
Mapa konturowa Torunia, w centrum znajduje się punkt z opisem „ulica Królowej Jadwigi”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
53,011395°N 18,609866°E/53,011395 18,609866

Ulica Królowej Jadwigi w Toruniu –  jedna z głównych ulic Zespołu Staromiejskiego.

Charakterystyka

Ulica Królowej Jadwigi jest fragmentem najważniejszego traktu pieszego łączącego Rynek Nowomiejski ze Staromiejskim. Leży na Nowym Mieście, prowadzi od zbiegu Rynku Nowomiejskiego z ul. Prostą, krzyżuje się z ulicami Małe i Wielkie Garbary i dochodzi do zbiegu ulic Strumykowej oraz Przedzamcze, gdzie rozpoczyna swój bieg ul. Szeroka. Dawniej łączyła ona nieistniejącą dziś Bramę Wielką (Kotlarską) z północno-zachodnim narożnikiem Rynku Nowomiejskiego.

Historia

W średniowieczu nazywana była ul. Sadlarską (Smergasse, Smehergasse, Schmergasse, Schmier Gasse[1]), co mogło odnosić się do smaru, mazidła (z niem. die Schmiere) jakiego to używali zamieszkujący ją od średniowiecza przedstawiciele cechów metalowych, przede wszystkim ślusarzy[1]. W okresie zaborów jej nazwę zmieniono na ulicę Elżbiety (Elisabethstraße). Od 1926 r. nosi obecną nazwę, z przerwami w okresie okupacji (przywrócono wówczas jej niemiecką nazwę z okresu zaborów) oraz w latach 1950-1956 (przemianowano ją na ul. Stalingradzką).

Zabudowa

Jak w przypadku większości ulic toruńskiego Zespołu Staromiejskiego, zabudowa ulicy powstała już w średniowieczu, jednak później uległa przebudowie i obecnie jedynie w niektórych wnętrzach można oglądać pozostałości dawnego wystroju. Wybrane kamienice:

  • nr 1 – kamienica o klasycystycznej fasadzie z 1. poł. XIX w.
  • nr 3 – kamienica gotycka z XV w., przebudowana na przełomie XVI i XVII w. z gotyckiej, z zachowanym szczytem okuciowym oraz zarysem gotyckiego portalu
  • nr 4 – kamienica z secesyjną witryną z pocz. XX w.
  • nr 5 – okazała kamienica z 1906 r.
  • nr 7 – kamienica o neorenesansowej fasadzie, prawdopodobnie na zrębie gotyckim
  • nr 9 – kamienica, pierwotnie gotycka z XIV w., przebudowana w latach 70. XIX w. Pod tynkami zachowały się znaczne fragmenty gotyckiej fasady; we wnętrzu unikatowy zespołów malowideł gotyckich z 3. ćwierci XIV w., przedstawiających sceny z legendy o św. Urszuli, scenę ze św. Marcinem, nieznanej kobiety dosiadającej lwa, scenę Pokłonu Trzech Króli oraz galerię starotestamentowych królów muzykujących i galerię proroków; mieści m.in. siedzibę toruńskiego oddziału Gazety Wyborczej
  • nr 13 – okazała kamienica na rogu z ul. Wielkie Garbary, neorenesansowa z narożną wieżyczką, obecnie Empik
  • nr 14 – kamienica z pocz. XX w., zbudowana w miejscu domu urodzenia Samuela Bogumiła Lindego, co upamiętniają 2 tablice pamiątkowe

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Krzysztof Mikulski, Piotr Oliński, Waldemar Rozynkowski Nowe Miasto Toruń 750 lat od lokacji, Toruń 2014

Media użyte na tej stronie

Toruń location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa miasta Toruń, Polska
Kuyavian-Pomeranian Voivodeship location map.svg
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.83 N
  • S: 52.28 N
  • W: 17.16 E
  • E: 19.88 E
Diamond road sign junction across major road.svg
Crossroads with a major road ahead.
Torun Rubinkowo ul. Dziewulskiego.jpg
Autor: Pko, Licencja: CC BY-SA 4.0
Rubinkowo, widok na ul. Dziewulskiego z bloku przy ul. Łyskowskiego 13.
Torun Center - ulica Krolowej Jadwigi.svg
Autor: Arvedui89, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ulica Królowej Jadwigi na planie Toruńskiej Starówki